محرومیت کودکان فاقد کارت هویتی از تحصیل و آموزش های بی ثمرNGOها

محمد لطفی افزود: در حال حاضر در ارتباط با کودکان فاقد شناسنامه آمار دقیقی وجود ندارد و آمارهایی که NGOها در این رابطه منتشر می کنند در برگیرنده سراسر کشور نیست بلکه فقط مواردی است که آنها با آن کودکان ارتباط داشته اند.

لطفی ادامه داد: در بحث کودکان فاقد شناسنامه با دو گروه مواجه هستیم، یک گروه اتباع خارجی و گروه دیگر ایرانی های که فاقد شناسنامه و کارت هویت هستند.

وی در ارتباط با اتباع خارجی گفت: به طور کلی دو گونه تابعیت داریم یکی بر مبنای خون و دیگری بر مبنای خاک. تابعیت خون به این معناست که پدر هر ملیت و تابعیتی داشته باشد تابعیت فرزند نیز همان می شود و در ایران نیز بیشتر این مورد مبنا قرار دارد، ولی در کشورهای اسکاندیناوی یا آمریکا و برخی کشورهای اروپایی تابعیت خاک مبناست و فرد به محض تولد تابعیت خاک همان کشور را دریافت می کند.

لطفی هم چنین گفت: عمدتا اتباع خارجی به علت اقامت های غیرقانونی فاقد شناسنامه و کارت هویتی هستند و در مواردی خانواده به صورت غیرقانونی وارد کشور شده ولی فرزند آنان در ایران به دنیا آمده ولی چون خانواده اقامت قانونی ندارد کودک هم به تبع آنان فاقد هویت است.

وی ادامه داد: ایرانیهای فاقد هویت عمدتا حاصل روابط نامشروع و یا ازدواجهای موقت هستند و گروه دیگر کسانی هستند که دارای مادر ایرانی و پدر مهاجر هستند. این دسته طبق قوانین ایران که هویت بر مبنای خون است، اگر اقامت پدر غیر قانونی باشد فرزند وی نیز فاقد شناسنامه و کارت هویتی می شود.

لطفی افزود: این افراد می توانند بعد از 18 سالگی چنانچه حدود پنج سال در این مدت در ایران اقامت داشته باشند، به مدت یک سال تا سن 19 سالگی اقدام به دریافت تبعیت ایران و کارت هویت و شناسنامه کنند، اما بعد از این سن هیچ پیش بینی قانونی در این باره برای آنها وجود ندارد.

وی هم چنین گفت: قانون ما دراین باره نارساست و بسیاری مواقع حمایت دقیق و اصولی از کودکان صورت نمی گیرد و کودک را مبنا قرار نمی دهد و منافع کودک در اولویت نیست.

وی ادامه داد: داشتن هویت از حقوق بنیادین کودکان است و این حق در پیمان نامه جهانی حقوق کودک نیز به ثبت رسیده و ایران آن پیمان را پذیرفته اما پروسه دریافت شناسنامه گاهی آنقدر سخت و بعضا هزینه آور است که خانواده ها توانایی انجام آن را ندارند حال آنکه تسهیل در اخذ برگه هویتی برای کودکانی که در ایران متولد می شوند از مهمترین اهداف است.

این عضو انجمن دفاع از کودکان کار و خیابان هم چنین گفت: هفته گذشته آموزش و پرورش برای اولین بار در سال تحصیلی جدید در مورد ثبت نام کودکان مهاجر که دارای برگه هویتی هستند، خبر داد.

وی افزود: البته حدودا دو سال پیش بخش نامه ای در ارتباط با ثبت نام این کودکان در مدارس صادر شد و این کودکان را در مدارس ثبت نام کردند ولی بعد از سه ماه تمامی آنها به علت نداشتن شناسنامه و کارت هویتی اخراج شدند و واقعا فاجعه ای در ادامه روند کودکی آنان رخ داد.

لطفی هم چنین گفت: در حال حاضر بخش نامه صادر شده در ارتباط با تحصیل رایگان کودکان مهاجر است که دارای کارت هویتی و یا شناسنامه هستند ولی هم چنان کودکان ایرانی و غیرایرانی که فاقد کارت هویتی هستند از حق تحصیل محرومند و تمام آموزش هایی که NGOها به این کودکان ارائه می دهند در واقع به علت اینکه مدارس اجازه امتحان به آنان نمی دهد به نوعی بی ثمر می ماند.

وی ادامه داد: NGOها تا به حال چند مورد را به مدارس برای ثبت نام معرفی و اعزام کرده اند، اما مدارس مذکور همکاری های لازم را نداشتند، هرچند مواردی بوده که کودک ثبت نام شده ولی موارد بیشتری ثبت نام نشده اند که اگر این همکاریها صورت نگیرد حتما نام مدرسه و مدیر و منطقه را اعلام خواهیم کرد.

وی در این رابطه گفت: از حدود یک ماه پیش گفت وگوهایی با آموزش و پرورش و کارگروهی با NGOهای مرتبط تشکیل شده تا از حق تحصیل کودکان فارغ از ملیت، مذهب، تابعیت و نژاد حمایت کرده و شاهد آن باشیم که داشتن یا نداشتن برگه هویت و یا هر مانع دیگری باعث عدم تحصیل کودکان نشود.

به عقیده وی، نداشتن کارت هویت مشکل کودک نیست، مشکل نظامی است که نمی تواند به آن کودک هویت بخشد.

این عضو انجمن دفاع از کودکان کار و خیابان هم چنین گفت: اگر بخواهیم معیار انسانیت هر جامعه را بسنجیم باید به حقوق کودکان در آن جامعه توجه کنیم زیرا بی دفاع ترین افراد جامعه کودکان هستند.