نقش کلیدی معلمان در تربیت رفتاری دانش آموزان در محیط آموزشی

امیرهوشنگ مهریار روانشناس گفت: تحقیقات در این زمینه نشان می دهد که رفتار دانش آموزان با رفتار و کردار معلمان رابطه بسیار نزدیکی دارند، چرا که یک معلم می تواند همیشه منبع آرامش برای دانش آموزان باشد، اما اگر معلمی از روش پرخاشگرایانه استفاده کند، نمی تواند دانش آموزان را به همکاری علاقه مند سازد.

وی ادامه داد: معلم اگر برای برقراری فضای انضباط و نظم در کلاس دست به خشونت و اعمال پرخاشگرانه تحقیر کردن دانش آموز در برابر همکلاسی های دیگر بزند، دانش آموز حس منفی نسبت به درس خواندن در محیط مدرسه و عدم میل به پیشرفت کردن در او شکل می گیرد.

این روانشناس همچنین اذعان داشت: دانش آموزی که رضایت کافی از مدرسه به دست نیاورد هم در تحصیل خود دچار ضعف و ناامیدی می شود و هم انگیزه ای برای ادامه تحصیل خود ندارد، به طوری که او در شرایط نامطلوب اجتماعی شدن درمحیطی به نام مدرسه قرار گرفته و در نتیجه فاصله گیری وی نسبت به مدرسه و تحصیل بیشتر خواهد شد.

مهریار در خصوص نقش معلم در تربیت و بهداشت روانی دانش آموزان در مدرسه گفت: روانشناسان تربیتی معتقد هستند که معلمان نقش مهمی در سلامت روان دانش آموزان دارند مسئولیت معلمان فقط در پرورش عقلی و آشنا کردن دانش آموزان به مسائل اجتماعی و درسی و اخلاقی خلاصه نمی شود بلکه مسئول تغییر و اصلاح رفتارهای ناسازگارانه و تامین بلوغ عاطفی و ارتقای سلامت روانی دانش آموزان است.

وی همچنین در ادامه تصریح کرد: معلم باید دانش آموز را بپذیرد، به او احترام بگذارد و توانایی های بالقوه وی را ارج نهد، معلم در این میان نباید کوشش خویش را صرف حکمرانی و اعمال پرخاشگرانه در ایجاد نظم و انضباط بر کودک کند، بلکه باید سعی در جهت اعمال دانش آموز به سوی پیشرفت، موقعیت و سازگاری هر چه بیشتر وی کند.

این روانشناس با اشاره به اینکه اهمیت دادن به بهداشت و روان دانش آموزان در محیط های آموزشی به پیشرفت، سطح ارتقای تحصیلی و رفتاری شخصیتی و ایجاد علاقه مندی آنها نسبت به درس خواندن مهم است.

و همچنین افزود: محیط آموزشی باید چنان باشد که در آن هر دانش آموزی بتواند دوست داشتن و احساس ارزش را در آن تجربه کند؛ این امر نه تنها به برقراری روابط صحیح عاطفی و سازگار دانش آموز با دیگران و احساس مسئولیت را به وی می آموزد بلکه به مشکلات پیش روی دانش آموز که ناشی از افت تحصیلی اوست کمک می کند ولی اگر این امر به طور جدی به آن پرداخته نشود دانش آموز را وارد وادی تنفر داشتن نسبت به محیط مدرسه و کاسته شدن اعتماد به نفس در نهایت منجر به افسردگی وی می شود.

وی درباره راهکارهای موثر در جهت ایجاد نظم و تربیت دانش آموزان در محیط مدرسه اظهار داشت: مهمترین اصل برای ایجاد نظم و تربیت دانش آموزان داشتن معلمی دلسوز و مهربان است او با کمال صمیمیت و خلوص نیت باید دانش آموزان را نسبت به تحصیل و درست زندگی کردن و سازگاری رهنمود کند، سعی داشته باشد از رفتار آنها آزرده خاطر نشود بلکه با صبر و خوشرویی به عمق مشکلات دانش آموزی برده و در حل مسائل، آنها را یاری کند، همچنین مدرسه همگام با خانواده می تواند نقش تعیین کننده ای در ایجاد ارتقای عزت نفس و شایستگی دانش آموز از طریق آموزش دادن بهداشت روانی به خانواده ها تاثیرگذار باشد دیگر مسئله مهم این است که مربیان، معلمان امروز علاوه بر مسئولیت های خودشان تغییرات اساسی و اصلاح رفتاری خود کند تا بتوانند به تامین بلوغ فکری و سلامت روان دانش آموز کمک نماید.

مهریار خاطرنشان کرد: برای پیشگیری و از بین بردن مشکلات رفتاری فراگیران لازم است معلمان و مربیان تربیتی مهارتهای زندگی و آموزش های رفتارهای سازگارانه را در تمامی مقطع خصوصا مقطع دبستانی سرلوحه امور خود قرار دهند، همچنین برای جلوگیری از بروز اختلافات رفتاری و افت تحصیلی در دانش آموزان وجود مشاورین آگاه و با تجربه در زمینه مشکلات دانش آموزان در محیط آموزشی از ضروریات است.