آموزش پیشگیری از ایدز به اول دبیرستانی ها/ توزیع کتابچه پیشگیری از ایدز در مدارس
وزارت آموزش و پرورش موضوع آموزش پیشگیری از اچ آی وی یا ایدز را در کتاب علوم زیستی و بهداشت دانش آموزان اول دبیرستانی گنجانده است.
آموزش و پرورش در سال های اخیر توجه ویژه ای به مسائل آموزشی خارج از کتب درسی روی آورده است که در نوع خود بسیار ستودنی است.
اما این بار و در یکی از اقدامات ارزشمندی که وزارت آموزش و پرورش انجام داده است، موضوع آموزش های پیشگیری از بیماری های واگیردار و غیرواگیردار و به خصوص موضوع اچ آی وی یا همان ایدز در کتاب های درسی دانش آموزان گنجانده شده است.
بر اساس اطلاعات و آمار ایدز اولین بار در سال 1981 در آمریکا مشاهده شد و پس از آن رواج پرشتابی گرفت؛ از این رو مبارزه و مقابله با چنین بیماری نا آشنایی نیاز به آموزش های بسیاری دارد که آموزش و پرورش این موضوعات را به کتاب های درسی آورده تا دانش آموزان از درون مدرسه بتوانند با این بیماری ها آشنا شوند.
*آموزش پیشگیری از ایدز در کتاب های درسی دانش آموزان
محمد چینیان، مدیر کل دفتر سلامت وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اقداماتی که در خصوص اچ آی وی یا ایدز در وزارت آموزش و پرورش انجام شده است، اظهار داشت: مهمترین اتفاقی که درباره آشنایی با بیماری و راه های مقابله در وزارت آموزش و پرورش ایجاد شده است، درج مطالبی در کتاب «علوم زیستی و بهداشت» سال اول دبیرستان است.
*کتاب علوم زیستی و بهداشت مأمن آموزش های پیشگیرانه
وی در پاسخ به این پرسش که «آیا این اطلاعات در حال حاضر در کتاب دانش آموزان اول دبیرستانی وجود دارد؟»، گفت: بله، کتاب علوم زیستی و بهداشت سال اول دبیرستان موضوع آشنایی با بیماری های مختلف را عنوان کرده است.
چینیان افزود: فصل هفتم این کتاب با عنوان سلامت و بیماری موضوعات آشنایی با بیماری ها وجود دارد؛ در این فصل همچنین تعریفی از ایدز، تاریخچه ایدز در ایران، راه های ورود ویروس به بدن و دلیل ایجاد نقص در ایمنی بدن، نشانه های ایدز، تشخیص اچ آی وی، درمان، سلامت رفتاری و راه های پیشگیری از آن عنوان شده است.
وی با اشاره به موضوع مهم درج شده در کتاب علوم زیستی و بهداشت اول دبیرستانی ها، خاطرنشان کرد: در این کتاب به بحث مهارت های زندگی اشاره و در راه های پیشگیری موضوع مهارت های زندگی و همچنین گفتن «نه» در سلامت های رفتاری و پایبندی به زندگی خانوادگی اشاره شده است.
مدیر کل دفتر سلامت وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه در ذیل هر مطلبی در خصوص ایدز فعالیت هایی هم برای دانش آموزان به صورت کلاسی و گروهی پیش بینی شده است، تصریح کرد: وجود محتوای آموزشی در کتب درسی یکی از مهمترین برنامه های حوزه سلامت آموزش و پرورش محسوب می شود که دانش آموزان در کنار محتوا در فعالیت های گروهی هم شرکت می کنند.
HIV مخفف ““Human Immunodeficiency Virus به معنی “ویروس نقص ایمنی انسان” است؛ ویروس در اصلاح یک ذره زنده خیلی کوچک است که می تواند تکثیر و پخش شود اما برای زندگی نیاز به موجود زنده دیگری دارد؛ وقتی ویروس، سلولی را آلوده کند شروع به تکثیر در داخل آن سلول می کند که در نهایت منجر به آسیب آن سلول می شود.
انسان می تواند توسط فرد دیگری که به HIV مبتلا شده است، آلوده شود و او نیز می تواند بقیه افراد را آلوده کند و بر این اساس HIV منتشر می شود؛ به فردی که به HIV آلوده است HIV)+HIV مثبت) اطلاق می شود؛ (سیستم ایمنی، گروهی ازسلول ها و ارگان ها هستند که بدن را در برابر ویروس ها و عفونت ها محفاظت می کنند.)
چنین بیماری مرموزی بی شک نیاز به آموزش های بسیاری دارد تا بتوانیم آمار مبتلایان به این بیماری را در آینده با آموزش های پیشگیرانه کاهش دهیم؛ حال آموزش و پرورش و دفتر سلامت این وزارتخانه که وظیفه اطلاع رسانی در خصوص بیماری ها را به عهده دارند، این کار را آغاز کرده است.
*همکاری آموزش و پرورش با نهادهای بین المللی در کاهش بیماری ها
چینیان همچنین به برنامه های دیگری که در زمان فوق برنامه مدارس اتفاق افتاده است اشاره کرد و گفت: برنامه جهانی مبارزه با ایدز، سل و مالاریا در جمهوری اسلامی ایران با همکاری سازمان ملل متحد انجام شده است که دستگاه هایی از جمله وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان صداوسیما، سازمان بهزیستی، سازمان زندان ها و وزارت آموزش و پرورش در این برنامه جهانی مشارکت دارند.
وی اضافه کرد: این برنامه در راستای تحقق اهداف برنامه ملی استراتژیک مبارزه با ایدز در کشور خواهد بود و وزارت آموزش و پرورش با همکاری صندوق جهانی و سایر دستگاه ها در 2 برنامه 5 ساله فعالیت هایی را شروع کرده است.
*تهیه کتابچه پیشگیری از ایدز برای مدارس
وی به انجام این فعالیت ها اشاره و تصریح کرد: تهیه محتوای آموزشی و آموزش نیروی های انسانی که شامل معلمان و مدیران مدارس و حتی دانش آموزان می شود؛ تهیه یک محتوای آموزشی یکی از مهمترین فعالیت انجام شده در این راستا است که کتابچه «پیشگیری از ایدز برای دانش آموزان دبیرستانی، پیش دانشگاهی و فنی و حرفه ای در سال 1392» می شود.
*توزیع 400 هزار نسخه کتابچه آموزشی در 11 استان کشور
مدیر کل دفتر سلامت وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به این پرسش که «آیا این کتابچه در کشور توزیع شده است؟»، گفت: توزیع به این معناست که این کتابچه فقط در 11 استان کشور توزیع شده است؛ این 11 استان به شکلی انتخاب شده اند که لازم التوجه تر نسبت به دیگر استان ها بودند.
وی با بیان اینکه 400 هزار نسخه از این کتابچه های آموزش پیشگیری در 11 استان کشور توزیع شده است، عنوان کرد: استان های آذربایجان غربی، خوزستان، البرز، فارس، لرستان، قزوین، کرمانشاه، خراسان رضوی، هرمزگان، بوشهر و سیستان و بلوچستان استانهایی هستند که از ابتدای سال تحصیلی تاکنون کتابچه آموزشی پیشگیری از ایدز را دریافت کرده اند.
چینیان به دیگر برنامه های آموزشی این حوزه اشاره کرد و گفت: برنامه های زمان بندی اجرای این موضوع برای سال تحصیلی 93-92 تهیه شده است و گزارش های استانی دریافت می شود که حتی نام مدرسه ای که در طول هفته این آموزش ها انجام می شود، مشخص شده است.
این کتابچه یا جزوه در اختیار استان ها قرار می گیرد و در مدارسی که بیشتر مورد توجه هستند، توزیع می شود و تعدادی از فرهنگیان به عنوان مدرس شناسایی شدند و در یک دوره 6 ساعته با عنوان پیشگیری از اچ آی وی یا ایدز را پشت سر گذاشتند و دانش آموزان مورد نظر را در 11 استان کشور آموزش می دهند.
به گزارش فارس، به گفته مسئولان وزارت آموزش و پرورش، متولی بحث سلامت در کشور وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است و آموزش و پرورش و دفتر سلامت این وزارتخانه موضوعات آموزشی و اطلاع رسانی در مدارس را انجام می دهند.
در این راستا تمامی فعالیت های اجرایی سلامت در درون مدرسه هم به عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است و انجام شدن و یا نشدن فعالیت های اجرایی حوزه سلامت به عهده متولی سلامت در کشور است.
آموزش و پرورش با توجه به تعدد بسیار فعالیت ها نیاز به کمک دستگاه های مختلف در زمینه کمک و همیاری در بحث آموزش بیماری ها به دانش آموزان دارد تا بتوانیم در آینده کشوری سالم و عاری از هرگونه بیماری داشته باشیم.
*ورود کنترل و پیشگیری از بیماری ها در شرح وظایف مربیان بهداشت
مدیر کل دفتر سلامت وزارت آموزش و پرورش به یکی دیگر از اقدامات انجام شده در حوزه پیشگیری از بیماری ها در آموزش و پرورش اشاره و تصریح کرد: در شرح وظایف مربیان بهداشت اشاره شده است که ایجاد ارتباط تنگاتنگ با مراکز بهداشتی درمانی و امور کنترل و پیشگیری از بیماری های واگیر و غیرواگیر و هماهنگی با مدیر آموزشگاه، اشاره شده است.
*آموزش پیشگیری از ایدز به دانش آموزان اول دبیرستانی
وی افزود: ذکر این نکته با اهمیت است که مربیان بهداشت بیشتر در مقطع ابتدایی ساماندهی شده اند و بحث پیشگیری از اچ آی وی یا ایدز و شناخت بیماری ها در مقطع دبیرستان تدریس می شود؛ ما در دوره ابتدایی بیشتر آشنایی با بهداشت فردی را مد نظر قرار داده ایم و در دوره متوسطه اول که همان دوره راهنمایی تحصیلی است، آشنایی با بهداشت همراه با مهارت های اجتماعی آموزش داده می شود و در مقطع متوسطه دوم یا دبیرستان نگاه ما بیشتر به شناخت بیماری ها و راه های پیشگیری از بیماری های واگیر و غیرواگیر اختصاص دارد.
چینیان به سرفصل آموزش های سلامت اشاره کرد و گفت: آشنایی با بیماری های واگیر و غیرواگیر، اصول بهداشت فردی، سلامت تغذیه ای، سلامت روانی، بهداشت محیط و ایمنی، تحرک بدنی و ورزش، سلامت و خانواده و آموزش سبک خانواده از سرفصل های آموزش سلامت در وزارت آموزش و پرورش است.
وی اضافه کرد: بر اساس این سرفصل ها دوره های آموزشی مخصوص دانش آموزان تهیه و به عنوان مثال در خصوص بیماری ایدز در دوره متوسطه دوم آموزش داده می شود و در خصوص بیماری سل در پایه های اول و دوم تدریس و آموزش پیشگیری از بیماری سرخک و سرخچه در هر 3 مقطع تدریس می شود.
یک نمونه از برنامه زمان بندی در مدارس
در انتها باز هم باید حضور دیگر دستگاه های متولی سلامت در کشور را مورد توجه قرار داد و موضوعات آموزش پیشگیری از بیماری های مختلف در کتابهای درسی و آموزش و پرورش را افزایش داد.
به نظر می رسد تهیه کتب آموزشی بیشتر و مفصل تر به همراه داشتن ساعت درسی مشخص در مدارس و در زمان آموزشی می تواند در کاهش انواع بیماری های واگیر و غیرواگیر در آینده نه چندان دور شرایط خوبی را برای کشور متصور بود.