جزییات تغییرات متد آموزش زبان انگلیسی مدارس

از سال 1318 که کتاب درسی برای زبان انگلیسی تعریف شد، تاکنون سه چهار مقطع تغییر کرده، اما تغییراتی که امسال بر اساس سند درس ملی در کتاب انگلیسی هفتم صورت گرفته، اساسی ترین تحول در محتوای این درس است که پس از 27 سال برای نخستین بار با متد آموزشی کشورهای همسایه و دنیا تدوین شده است.

رضا خیرآبادی کارشناس گروه زبان و مولف کتاب پایه هفتم با بیان اینکه این تغییر و محتوا، انقلابی در کتاب درسی زبان انگلیسی است، گفت: رویکردها و روش های آموزش نسبت به سال های گذشته بسیار متفاوت شده و کتابی که برای پایه هفتم تدوین شده، نه تنها بر اساس روش های سنتی گذشته نیست، بلکه رویکردهای آموزشی و ارتباطی آن همسو با کشورهای همسایه و کشورهای دنیا تدوین شده است.

وی افزود: در گذشته دانش آموزان یک کتاب داشتند و معلم نیز تنها همان کتاب را به دانش آموزان آموزش می داد و در پایه های بالاتر برای تست زنی از برخی کتاب های موسسات استفاده می شد، اما امسال در کنار کتاب دانش آموز، یک کتاب کار، کتاب راهنمای معلم، فلش کارت و نرم افزار آموزشی در نظر گرفته شده و چهار مهارت آموزش زبان در کنار یکدیگر دیده شده است.

وی ادامه داد: ممکن است در روزهای نخستین خانواده ها و یا دانش آموزان احساس کنند که آموختن این درس مشکل است، اما به عنوان مولف این کتاب، این مژده را به همه دانش آموزان و خانواده ها و معلمان می دهم که سرفصل های این کتاب به گونه ای تدوین شده است که بدون کوچک ترین مشکلی دانش آموزان زبان انگلیسی را در بالاترین استاندارد خواهند آموخت.

این کارشناس گروه زبان و مولف کتاب پایه هفتم تاکید کرد: با این کتاب جدید و متدی که برای آموزش زبان انگلیسی در نظر گرفته شده، نه تنها عدالت آموزشی در سراسر کشور برقرار خواهد شد، بلکه آن دسته از دانش آموزان و خانواده هایی که دسترسی به کلاس های خارج از مدارس ندارند، دیگر نیازی به این کلاس ها نخواهند داشت، چرا که استانداردهای تعریف شده برای آموزش زبان انگلیسی به نحوی است که دانش آموزان به راحتی می توانند مکالمه اولیه را بیاموزند.

همچنین جهانبخش نیکپور معلم نمونه زبان انگلیسی و عضو هیات علمی دانشگاه و مدرس دانشگاه درباره نحوه تغییر در محتوای این کتاب، عنوان کرد: در 50 سال گذشته سوگیری و سمت و سوی زبان به گونه ای بود که نقایصی داشت، چرا که همه مهارت ها در کنار یکدیگر دیده نمی شد و مهارت خواندن مد نظر قرار می گرفت، اما از سال 1970 تا 1990 روش ارتباطی کلاسیک در دستور کار زبان آموزی قرار گرفت.

وی اظهار کرد: هدف از آموزش زبان، برقراری ارتباط و محاوره است، لذا روش های محاوره از اواخر دهه 90 سمت و سوی دیگر گرفت و روش محاوره ای فعلی با در نظر گرفتن شاخص هایی به عنوان مهم ترین اهداف آموزش زبان به کار گرفته شد.

به گفته این مدرس دانشگاه، فراگیری و تعامل در ارتباط معنادار، استفاده از زبان به منظور تبادل نظر، محتوای مرتبط و هدفمند زبان انگلیسی، ارتباط محاوره ای و در نظر گرفتن نیازهای فراگیر، زبان آموزی قیاسی استنباطی، فرآیند تدریجی زبان آموزی، کنترل سرعت فراگیری، استفاده از استراتژی ارتباط و کارگروهی و همچنین نقش معلم به عنوان تسهیل کننده در آموزش مهم ترین مشخصه های روش ارتباطی امروزی است.

نیکپور با تاکید بر اینکه در روش های جدید زبان آموزی چهار مهارت گوش کردن، خواندن، نوشتن و صحبت کردن در کنار یکدیگر به گونه ای طراحی شده که دانش آموز می تواند با زبان جدید ارتباط معناداری برقرار کند، تصریح کرد: در کنار کتاب دانش آموزان، یک کتاب کار و بسته آموزشی در نظر گرفته شده و معلمان نیز با استفاده از راهنمای معلم می توانند نحوه آموزش این درس را فرا گرفته و درس را به درستی به دانش آموز آموزش دهند.

وی با بیان اینکه با ورود کتاب جدید زبان انگلیسی به کلاس ها، فعالیت های مختلفی در کلاس زبان شکل خواهد گرفت، گفت: قرار گرفتن دانش آموزان در محیط پیرامونی و فعالیت های گروهی همراه با معلم، این شرایط را به وجود می آورد که دانش آموز همزمان با شنیدن، مفهوم جملات را نیز دریافت کرده و مهم ترین مهارت های زبان آموزی که شنیدن و دیدن است را فرا می گیرند.

به گفته نیکپور، سرفصل های کتاب جدید به گونه ای تدوین شده است که موضوعات واقعی و تعامل محور، درگیرکننده فراگیر، ارتباط محور، تلفیق مهارت های زبان آموزی و مولفه های زبان به دانش آموزان معرفی می شوند.

وی در ادامه با اشاره به اینکه تا پایان فارغ التحصیلی دانش آموزان پایه هفتم، کنکور نیز از نظام سنجش حذف خواهد شد، به خانواده ها تاکید کرد فرزندان خود را به کلاس های تست زنی نفرستند، چرا که در برخی موارد دیده می شود دانش آموزان از همان دوره راهنمایی برای شرکت در کلاس های تست زنی و کنکور به موسسات مختلف می روند، در حالی که با کتاب های جدید نیازی به چنین کلاس هایی نیست.

طبق اظهارات مولفان و کارشناسان گروه زبان کتاب هفتم، محتوای جدید درس زبان که برای این پایه تدوین شده است، معلمان زبان انگلیسی را خلاق تر می کند و می توان به آینده پژوهشگران ایران در کنفرانس های بین المللی امیدوارتر بود، چرا که فارغ التحصیلان دبیرستان ها، زبان را در سطح قابل قبولی فرا خواهند گرفت.

این مدرس دانشگاه درباره تاثیر محتوای جدید کتاب در کاهش ریزش تحصیلی درس زبان نیز گفت: وقتی مطالب برای دانش آموزان ایجاد انگیزه و علاقه می کند، غیرطبیعی بودن درس از بین می رود و چون دانش آموزان با انگیزه و درک درستی از محتوای درس در کلاس ها شرکت می کنند، لذا به نوبه خود موفقیت در این درس آنها را تحت تاثیر قرار می دهد.

نیکپور عنوان کرد: ارزیابی درس زبان پایه هفتم به گونه ای طراحی شده که دانش آموزان در پایان سال تحصیلی با استرس آزمون و امتحان مواجه نخواهند شد، چرا که ارزیابی های غیرمستمر کلاسی در نمرات این درس تاثیرگذار است و تنها نمره کتبی ملاک عمل نیست، بلکه هر دانش آموز بر اساس میزان فعالیتی که در طول سال تحصیلی در کلاس انجام می دهد، ارزیابی می شود.

به گفته وی، بر اساس ارزیابی و تحقیقی که صورت گرفته، بهترین زمان آموزش زبان پنج تا دوازده سالگی عنوان شده و طبق بررسی ها، میزان یادگیری زبان دوم در بین دانش آموزان سوم، چهارم و پنجم ابتدایی از سوی کارشناسان ارزیابی شده است که دانش آموزان پنجم عملکرد موفق تری نسبت به دو پایه پایین تر داشته اند؛ لذا با توجه به تغییر مقطع تحصیلی در پایه ششم، عقیده بسیاری از کارشناسان آموزش و پرورش بر این است که ورود زبان انگلیسی از پایه هفتم صورت بگیرد، چرا که دانش آموزان در این سن به طور کامل به زبان اول که همان فارسی است، از لحاظ نوشتن، درک مطلب و خواندن تسلط کامل دارند، بنابراین فراگیری زبان دوم برای آنها به راحتی انجام می شود.

نیکپور این مژده را نیز به خانواده ها داد که در پایان پایه هفتم، دانش آموزان به مدت پنج دقیقه می توانند به زبان انگلیسی مکالمه داشته باشند که این مکالمه شامل معرفی خود، محل سکونت، پدر و مادر، سن دانش آموز و اطلاعات اولیه است و با توجه به اینکه این روند زبان آموزی در سال های بعد به همین شکل ادامه خواهد داشت، در پایان پایه دوازدهم و اخذ دیپلم، دانش آموزان از لحاظ مکالمه و یادگیری زبان در وضعیت قابل قبولی قرار خواهند داشت.

 پس از 30 سال، انقلاب جدیدی در تدوین و روش تدریس کتاب انگلیسی صورت گرفته است که می توان رنگ و بوی تحول بنیادین را در آن احساس کرد؛ امید می رود با این روش، جهشی بلند در نحوه فراگیری زبان انگلیسی برداشته و خروجی های آن مهر تاییدی بر گفته های کارشناسان حوزه آموزش و پرورش باشد.