مدیران آموزشی و تکنولوژی ارتباطات
اشاره:
امروزه و درعصر ارتباطات و انفجار اطلاعات که دچار تغییرات سریع و شگرفی در همه ی ابعاد زندگی هستیم، عدم استفاده ی مناسب از امکانات تکنولوژی اطلاعاتی، یکی از نقطه ضعف های مدیران علی الخصوص مدیران آموزشی است. اهمیت و حساسیت فعالیت های آموزش، مدیران آموزشی را به توانمند تر شدن در بسیاری از عرصه ها نیازمند می کند. در این مقاله آنچه لازم است مدیران در مورد تکنولوژی اینترنت بدانند، به صورت مختصر بیان می شود تا آنان با درک اهمیت آن، توانایی های خود را در این حوزه افزایش دهند. شرکت IBM که از بزرگ ترین شرکت های کامپیوتری جهان است، اعلام کرد، هر روز بالغ بر یک میلیون صفحه ی الکترونیکی به فضای مجازی اینترنتی، که فعالانه در دسترس است، افزوده می شود.
سازمان یونسکو پیشنهاد داده است که دسترسی به فضای اطلاعاتی از حقوق اساسی انسان ها به شمار آید و به اعلامیه ی حقوق بشر افزوده شود. به نظر می رسد برخورد منفعلانه با این پدیده، آن را به تهدید تبدیل می کند؛ اما اگر با این پدیده به صورت فعالانه برخوردکنیم و آن را به عنوان ابزاری سودمند و قدرتمند درحوزه ی آموزش بپذیریم، آن گاه می توانیم با تسلط بر این ابزار از فضای اطلاعاتی مجازی به شکل بهینه استفاده کنیم.
امکانات اینترنت و کاربردهای آن در آموزش
30 سال از پیدایش فناوری اینترنت می گذرد، شبکه ی آرپانت شبکه ای بود رایانه ای که جهت برقراری ارتباط مستمر بین تشکیلات نظامی ایالات متحده ی آمریکا مورد استفاده قرار می گرفت. سپس پژوهشگران و محققان در دانشگاه ها، این شبکه را برای ارسال اطلاعات از طریق خطوط تلفن به کار گرفتند و موجبات گسترش این شبکه رافراهم آوردند. به تدریج، شبکه های رایانه ای سراسر دنیا به یک دیگر پیوستند و آن چه امروز "اینترنت" نامیده می شود را به وجود آوردند.
در سال 1990 محیط "فوق متن" فراهم آمد که به کمک آن، به آسانی می توان از طریق حرکت سریع در شبکه، به صفحات گوناگون دسترسی یافت.
"وب" بخشی از اینترنت است که از طریق خطوط یا کابل های تلفن، متن های اطلاعاتی را از رایانه ای به رایانه ی دیگر منتقل می کند؛ علاوه بر آن از توانایی ارسال تصاویر، فایل (پرونده) های صوتی و تصویری نیز برخوردار است.
امروزه چند میلیارد صفحه وب قابل دسترسی است. موتورهای جست و جو گر در اینترنت، این امکان را به آموزش گران می دهد که جهت جمع آوری اطلاعات در زمینه های موردنظر و تبادل اطلاعات اقدام کنند. بر خلاف سال های گذشته که این کار زمان و انرژی بسیار زیادی می طلبید، امروزه شخصی که دانش و مهارت استفاده از اینترنت را داشته باشد، در عرض چند ثانیه می تواند به میلیون ها صفحه ی اطلاعات الکترونیکی دست یابد.
پست الکترونیکی
یکی از امکانات بسیار مفید اینترنت پست الکترونیکی است. با استفاده از پست الکترونیکی می توان پیام های خاصی را برای عده کثیری از کاربران ارسال و یا از آن ها دریافت کرد. در واقع پست الکترونیکی می تواند یکی از ابزارهای مفیدجهت ارتباط مستمر معلم و دانش آموز باشد. معلمان و متولیان آموزش وپرورش با استفاده از این امکان می توانند دائماً در دسترس مراجعان باشند.
سایت ها و وبلاگ ها
سایت ها و وبلاگ ها در نگاه اول با هم تفاوتی ندارند، از نظر فنی هم شبیه هم هستند؛ هر دو یک آدرس و یک محل برای ذخیره سازی در اینترنت دارند. مهم ترین عاملی که این دو را از هم جدا می کند اول مسئله ی هزینه است و دوم مسئله ی سادگی است. برای داشتن سایت معمولاً باید مبالغی پرداخت؛ اما وبلاگ ها اغلب رایگان هستند. نکته ی بعد این که طراحی وبلاگ ها نسبت به سایت ها بسیار ساده است؛ به همین جهت وبلاگ معمولاً به وب سایتی گفته می شود که افراد به جهت سادگی و ارزانی، از آن برای ثبت نوشته های شخصی راجع به موضوعات مختلف استفاده می کنند؛ از این رو معلمان و مدیران اگر به صورت سازمانی عمل کنند، می توانند برای مدرسه ی خود سایتی درست کنند و درعین حال با ایجاد یک وبلاگ به صورت شخصی نیز به فعالیت بپردازند.
امروزه سازمان ها و افراد در تمام رده ها با راه اندازی سایت و وبلاگ به ارائه ی عقاید و نظرات خود می پردازند. با نگاهی گذرا به سایت ها و وبلاگ های فارسی ملاحظه می شود که فقط وبلاگ های فارسی آموزشی، بیش از چندده هزارند و در زبان های غیر فارسی به بیش از چند صد هزار می رسند.
تالارهای گفت و گو
از جمله امکانات اینترنت اتاق های گفت و گو است که به صورت جزیی از یک سایت و به صورت مستقل، امکان گفت و گوی صوتی تصویری و یا نوشتاری را به کاربران اینترنت میدهد. معمولاً در سایت های گفت و گو، تالارهای گفت و گو به صورت موضوعی تقسیم شده اند. یکی از تالارهای گفت و گو در غالب سایت های بخش آموزشی است. کاربران در این تالارها در زمینه ی موضوعات آموزشی و تحصیلی به تبادل نظر می پردازند. با توجه به گسترش فوق العاده ی تالارهای گفت و گو و استقبال کاربران از آن، یکی از مهم ترین ابزارهای تبادل مباحث علمی – آموزشی می تواند همین تالارهای گفت و گو باشد.
امروزه امکانات اینترنت در زمینه های متفاوت و متعدد مورد استفاده قرار میگرد. راه اندازی وبلاگ های گروهی دانش آموزی به جای روزنامه دیواری در بسیاری از مدارس نوین، امری عادی است که می تواند در کشور ما نیز جدی گرفته شود. بسیاری از معلمان در جهان، همچنین در ایران، وبلاگ های شخصی دارند که گاه با استقبال زیادی هم مواجه می شود. سایت های مدارس نیز می تواند با طراحی مدرن، امکانات متنوعی در اختیار مخاطبان بگذارد؛ از جمله امکان ارتباط دانش آموزان و والدین، امکانات بازی و سرگرمی برای حفظ ارتباط دانش آموزان با سایت مدرسه، امکان آموزش از راه دور و بسته های آموزشی و بسیاری امکانات دیگر، با دقت و بهره مندی از دانش وب می توانیم از این تکنولوژی مدرن و ارزان استفاده ی بهینه نماییم.