جزئیات صدور شناسنامه سلامت برای نوآموزان/فعالیت800 پایگاه سنجش سلامت از ابتدای خرداد

امروزه افزایش عوامل تهدید کننده سلامت جسمی و روانی جوامع بر کسی پوشیده نیست؛ چرا که به واسطه عواملی مانند تغذیه ناسالم، تحرک ناکافی، آلودگی هوا و ... بیماری هایی همچون چاقی، دیابت، بیماری های قلبی، فشارخون و ... هر روز بیشتر از روز گذشته خود را نشان می دهند. این در حالی است که چنین بیماری هایی پیش از آن که با روش های درمانی مختلف قابل درمان باشند، با تغییر نگرش نسبت به زندگی، اصلاح عادات غذایی و بهداشتی، توجه به تحرک کافی و ...کنترل و پیشگیری می شوند.

در این میان همواره از دوران کودکی و نوجوانی به عنوان بهترین زمان برای تغییر نگرش ها نسبت به زندگی و توجه به سلامت فردی یاد می شود. هر چند نمی توان از نقش خانواده در تامین سلامت کودکان و نوجوانان چشم پوشید، اما از آنجا که بخش بزرگی از دوران کودکی و نوجوانی هر فرد در مدرسه سپری می شود، می توان با انجام مداخلات موثر در زمینه سلامت دانش آموزان و همچنین آموزش صحیح، عوامل خطر سلامت جسمی و روانی هر فرد را از سنین کودکی شناسایی و پیشرفت آنها در آینده را به حداقل رساند.

به این منظور چند سالی است که تشکیل شناسنامه سلامت برای هر دانش آموز و به دنبال آن سنجش و ارزیابی سلامت دانش آموزان بدو ورود به دبستان در دستور کار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت آموزش و پرورش قرار گرفته است. شناسنامه سلامت دانش آموز برای گروه سنی 6 تا 18 سال در مقاطع تحصیلی مختلف تهیه و تنظیم شده و به منظور شناسایی تعدادی از اختلالات مهم سلامت، دانش آموزان در هر سال تحصیلی مورد غربالگری و مراقبت های مقدماتی قرار می گیرند.

آغاز طرح سنجش سلامت نوآموزان از ابتدای خرداد ماه

امسال نیزطرح سنجش سلامت دانش آموزان بدو ورود به مدرسه همچون سال های پیش از ابتدای خردادماه  در بیش از 800 پایگاه شامل 68 مدارس، خانه ها و مراکزبهداشت آغاز خواهد شد.

بر اساس اعلام وزارت بهداشت، در مان و آموزش پزشکی در پایگاه های سنجش سلامت  نوآموزان، پزشک عمومی مستقر درکنار کارشناسان شنوایی سنجی و بینایی سنجی به ارزیابی های مقدماتی از جمله ارزیابی های جسمی و ذهنی می پردازند.

ارزیابی های مقدماتی شامل شنوایی سنجی، بینایی سنجی، تست آمادگی تحصیلی، بررسی رفتاری دانش آموزان از نظر اوتیسم، معاینات گوش و حلق و بینی، قلب، ریه، بیماری های گوارشی، بیماری های عفونی شایع این دوران،  اختلالات عضلانی و اندامی،مشکلات دستگاه تناسلی و سیستم ادراری خواهد بود که در کنار همه این ها آموزش و پرورش نیز تست های ویژه تربیت بدنی نیز در نظر گرفته است.

فرایند سنجش سلامت نوآموزان با ارزیابی های مقدماتی آغاز می شود و چنانچه نوآموزی دچار مشکل خاصی باشد به مراکز تخصصی ارجاع داده و پس از آن به مراکز آموزش و پرورش معرفی می شوند تا در صورت وجود موارد ویژه، به مدارس آموزش استثنایی ارجاع  یابند.

بنا به آخرین گزارش رسیده از دفتر سلامت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در حدود 11 درصد از دانش آموزان پس از ارزیابی های مقدماتی به مراکز تخصصی ارجاع داده می شوند که عمده ترین مشکلات در دانش آموزان  مربوط به عیوب انکساری، اختلالات وزن، اضطراب، بیش فعالی و در درجات بعدی اختلالات شنوایی، پدیکولوز سر و اختلالات اسکلتی - عضلانی است که در مورد هر یک از این موارد ارجاعات تخصصی لازم صورت می گیرد.

از دیگر دستاوردهای مهم طرح سنجش سلامت نوآموزان، دریافت شناسنامه سلامت است و دانش آموزان مقطع اول ابتدایی با ارائه این شناسنامه می توانند در پایه اول دبستان ثبت نام کنند این در حالی است که ا ز سال 80، صدور شناسنامه سلامت آغاز شده است و تقریباً تمام جمعیت دانش آموزی کشور اعم از پایتخت تا مناطق صعب العبور تحت پوشش غربالگری استثنایی قرار داده می شوند و اکنون دانش آموزان از این خدمات بهره مند هستند.

ثبت داده ها در شناسنامه سلامت دانش آموزان در دو بخش معاینات پزشکی و معاینات غیرپزشکی

همچنین شناسنامه سلامت واجد تمامی اطلاعات سلامتی دانش آموز بوده که محل ثبت معاینات سلامت در سطح بهورز، کاردان و پزشک عمومی است و در شناسنامه سلامت دانش آموزان، محل ارجاع و پی گیری نیز لحاظ شده است و ثبت داده ها در شناسنامه سلامت دانش آموزان در دو بخش معاینات پزشکی و معاینات غیرپزشکی صورت می گیرد که براساس داده های ثبت شده، مداخلات موثر انجام می شود.

معاینات دانش آموزان به صورت سالانه انجام و داده های حاصل از آن در شناسنامه های سلامت ثبت می شود و شناسنامه های سلامت در مدارس نگهداری می شوند و به منظور آن که داده ها در نظام بهداشتی هم وجود داشته باشد یک نسخه از آن در فرم های آماری وزارت بهداشت ثبت می شود. به این ترتیب آمارهای تفکیک شده ای از شهرستان ها و دانشگاه های سراسر کشور جمع آوری می شود و در صورت وجود اختلالی بیش از حد انتظار، بررسی ها و اقدامات لازم صورت می گیرد.

دفتر سلامت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت اخیرا اعلام کرده است که شناسنامه سلامت دانش آموزان منطبق با نظام آموزشی جدید آموزش و پرورش و بحث پزشک خانواده تغییر کرده است و چنانچه منابع مالی و انسانی اجازه دهد و سیاست ها دستخوش تغییر نشود، قرار است صدور شناسنامه سلامت در مقاطع اول، چهارم و ششم ابتدایی، پایه سوم متوسطه اول ( سوم راهنمایی کنونی) و پایه سوم متوسطه دوم ( پیش دانشگاهی) صورت گیرد.

لازم به یادآوری است، سال گذشته 100 درصد نوآموزان بدو ورود به دبستان شهر تهران تحت پوشش طرح سنجش سلامت و آمادگی جسمانی قرار گرفتند و امید می رود امسال نیز پوشش 100 در صدی این طرح در سراسر کشور انجام شود.