هدف های اختصاصی،اجتماعی تربیت بدنى در مدارس
تربیت بدنى در لغت به معنى پرورش بدن به وسیله ورزش هاى گوناگون است و مجموعه فعالیت هائى است که اگر متناسب با ویژگى هاى سنى انجام شود، فرد را براى یادگیرى مهارت هاى مختلف ورزشى آماده مى سازد. این اصطلاح امروزه براى شاخه اى از علم نیز به کار برده مى شود که در آن، شیوه هاى گوناگون پرورش بدن به وسیله ورزش،در مراحل مختلف رشد، بررسى مى شود.
اهداف تربیت بدنى را در دو گروه اهداف اختصاصى و اجتماعى مى توان تقسیم بندى و مطالعه نمود:
هدف هاى اختصاصى
هدف هاى اختصاصى به هدف هائى گفته مى شود که به افزایش قابلیت هاى جسمانى مى پردازد. این هدف ها با در نظر گرفتن نیازهاى رشدی، در سه دسته به شرح زیر قابل بررسى هستند:
۱. توسعه توانائى ها و مهارت هاى بنیادى در کودکان:
کودکان با مجموعه اى از توانائى هاى حرکتى وارد دبستان مى شوند. بنابراین فراهم کردن موقعیت هاى مختلف حرکتى در جهت توسعه هر چه بیشتر این توانائى ها، سبب پایه ریزى مهارت هاى بنیادى آنها مى شود. توسعه این توانائى ها به شکل هاى مختلف امکان پذیر است که عبارتند از: فعالیت هاى حرکتى مانند انواع راه رفتن، دویدن، جهیدن و لِى لِى کردن، فعالیت هاى مهارتى مانند پرتاب کردن، شوت کردن، دریبل کردن، گرفتن توپ، طناب بازی، بالا رفتن و پائین آمدن، آویزان شدن و حمل وسایل اشیاء، فعالیت هاى غیرحرکتى مانند خم شدن، پیچ و تاب دادن بدن، کشش بدن، حفظ تعادل بدن، فعالیت هاى ژیمناستیکى و شیرین کارى مانند حرکت هاى تطبیقى و شکل سازی.
۲. توسعه قابلیت هاى جسمانى در کودکان و نوجوانان:
کودکان، به ویژه در دوران دبستان، مراحل رشد و تکامل را طى مى کنند و اندام هاى گوناگون بدن آنها در حال رشد است. بنابراین افزایش و توسعه قابلیت هاى جسمانى در این دوران لازم و ضرورى است، و باید این هدف در برنامه هاى حرکتى کودکان گنجانده شود.
این قابلیت هاى جسمانى عبارتند از: قدرت عضلانی، استقامت عضلانی، استقامت عمومى بدن، سرعت، تعادل، هماهنگی، چابکی، عکس العمل و حفظ حالت بدن در شکل طبیعی. اگر کودکان این قابلیت ها را در دبستان افزایش دهند، وقتى که به دوره راهنمائى مى رسند، وضع جسمانى مناسبى خواهند داشت. در این صورت هدف آموزشى دوره راهنمائى باید بیشتر بر یادگیرى مهارت ها تأکید داشته باشد.
۳. توسعه مهارت هاى ورزشى در نوجوانان و جوانان:
دوران نوجوانی، به ویژه جوانی، مناسب ترین زمان براى یادگیرى و توسعه مهارت هاى ورزشى است. بنابراین در برنامه آموزشى نوجوانان و جوانان باید آن را هدف اصلى قرار داد.
هدف هاى اجتماعى
پیگیرى هدف هاى اختصاصى تربیت بدنی، دستاوردهاى اجتماعى نیز در بردارد که مى تواند از هدف هاى تربیت بدنى باشد. دبستان نخستین جامعه بزرگى است که کودک پس از خانه، به آن وارد مى شود. در این جامعه است که نهال هاى همبستگى با شرکت در فعالیت هاى حرکتى و بازى هاى گروهى در کودک پایه ریزى مى شود. در این فعالیت ها است که کودک یاد مى گیرد که براى رسیدن به یک هدف باید تلاش و کوشش کند، از قوانین و مقررات خاصى پیروى نموده و در راه رسیدن به پیروزی، راستى و صداقت و نظم و انضباط را پیشه خود سازد، از شکست ها پند گیرد و همراه با پرورش جسم خود، به تزکیه نفس نیز بپردازد.
لازم به ذکر است، هدف هاى اختصاصى و اجتماعى تربیت بدنى از هم تفکیک ناپذیر هستند و هرگز نباید در برنامه هاى آموزشی، هدفى اختصاصى بدون در نظر گرفتن هدف اجتماعى تنظیم و اجراء گردد.
