تکنیک ھای پرورش خلاقیت (3)
ب- تکنیک ارتباط اجباری(Force Fitting) :
در این تکنیک، دو یا چند کلمۀ کاملاً بدون ربط با یکدیگر را انتخاب میکنیم و سپس سعی می کنیم بین آنھا نوعی ارتباط بیابیم. و یا اینکه سعی میکنیم از یک مفھوم و کلمه که به طور تصادفی انتخاب شده، برای حل یک مسئله کمک بگیریم. از این تکنیک میتوان حتی برای بازی و سرگرمی ھم استفاده کرد. به نظر ما، بازی کردن، خندیدن و شاد شدن، از کاربردھای مھم خلاقیت می باشند.
برای انتخاب یک مفھوم یا کلمه تصادفی (random) ، چند راه وجود دارد:
١. یک صفحه از فرھنگ لغت را باز میکنیم و از درون آن کلمه ای را انتخاب می نماییم.
٢. از دوست خود و یا افراد خانواده درخواست میکنیم یک کلمه به ما معرفی کنند.
٣. از اشیائ اطراف خود و یا اینترنت الھام میگیریم.
مثال: در این مثال روش کار را مرور میکنیم:
*. فرھنگ لغات را باز می کنیم. کلمه صندلی را می بینیم. بنابراین اولین کلمه صندلی است.
*. این کار را تکرار می کنیم. این بار، کلمه زمین را می بینیم.
*. حال سعی می کنیم بین زمین و صندلی ارتباط برقرار کنیم ومفاھیم جدید بسازیم. اصلاً لازم نیست که ایده ھای خود را محدود به این دو واژه کنیم. نقش این دو فقط و فقط الھام بخشیدن است. و حتی اصلاً مھم نیست که ایده ھای ما عملی باشد یا نه. ھدف ما استفاده از این تکنیک برای آزاد کردن ذھن می باشد.
ایده ھایی که به ذھن ما رسیده است را در ادامه آورده ایم. به طور قطع شما ایده ھای کاملاً متفاوتی خواھید داشت.
١. ساخت صندلی که بر روی زمین نباشد. مثلاً یک صندلی که به میز متصل باشد و یا به دیوار پیچ شود و درون دیوار برود تا در مواقعی که از صندلی استفاده نمیکنیم، جای کمتری اشغال کند.
٢. صندلی که درون زمین برود و در موقع استفاده بالا بیاید.
٣. صندلی با کره ( چرخھای کروی)
٤. صندلی که فاصله آن با زمین کم و یا زیاد شود. (برای افراد با قد متفاوت)
٥. صندلی که به ھوا تکیه دھد نه زمین. مثلاً ھوای فشرده به زیر آن دمیده شود تا با زمین اصطکاک نداشته باشد و در ھنگام جابجایی تولید صدا نکند.
٦. تولید صندلی کروی شکل که درون آن ھوا باشد.
٧. صندلی که در تمام نقاط زمین قابل استفاده باشد. حتی روی آب و یا ھوا !!!
٨. به نظر شما آیا نمی توان صندلی را از روی کره زمین حذف کرد و چیز دیگری جایگزین آن کرد؟
استفاده از این تکنیک خیلی جالب است. ممکن است که در ابتدا خیلی راحت نباشد اما وقتی که روی ریل خلاقیت افتادید واقعا لذت بخش خواھد بود.
یادآوری میکنم که نباید خودمان را به تکنیک ھا محدود کنیم.
خلاقیت چیزی نیست که فقط به درد اختراع و نوآوری بخورد. باید به خلاقیت در تمام زندگی توجه کرد. تمرین این تکنیکھا ھم کمک میکند که خلاقیت برای ما تبدیل به یک روحیه شود.
ت- تکنیک چه میشد اگر...؟
در این تکنیک و یا بھتر بگوییم تمرین، سعی می کنیم قوه تخیل خود را قویتر نماییم. با این تمرین ھمچنین می توانیم عادات ذھنی خود را کنار بگذاریم و به دنیای اطراف خود به گونه ای دیگر نگاه کنیم.
روش کار به این ترتیب است که سوالاتی مطرح می کنیم که اینگونه آغاز می شوند:
چه میشد اگر ..... می شد؟
توجه: در این تمرین، اصلاً به دنبال یافتن جواب نیستیم.
انجام این تمرین مخصوصاً در جمع دوستان می تواند باعث سرگرمی شود. امتحان آن ھیچ ضرری ندارد. مطمئن باشید!!!
برای شروع، تصور کنید اولین انسان روی کره زمین بودید. (چه می شد اگر اولین انسان روی زمین بودیم؟)
- مھمترین آرزوی شما چه بود؟
- اولین چیزی که دوست داشتید بسازید چه بود؟
- آیا از باریدن برف نمی ترسیدید؟ اسم برف را چه می گذاشتید؟
- مھمترین مشکل شما چه بود؟
- آیا دویدن را بلد بودید؟ ( چگونه انسان دویدن را یادگرفت؟)
- اگر گرسنه تان می شد آیا می دانستید برای رفع آن چه باید بکنید؟
- از دیدن انسانھای دیگر ( برای اولین بار) چه احساسی پیدا میکردید؟ ( توجه کنید که صورت خود را تا به حال ندیده بودید. )
چند سوال دیگر:
چه می شد اگر:
- مایع حیات به جای آب، روغن بود.
- می توانستیم پرواز کنیم.
- انسان دو بینی و یک گوش داشت
- انسان می توانست با حیوانات صحبت کند.
- ناخنھایمان بلند نمی شد.
- آتش کشف نمی شد.
- پاک کنھا، خرده از خود به جای نمی گذاشتند.
- نمی توانستیم بدویم.
تمرینھای قابل انجام دادن در بخش کاردستی
- با کاغذ یا تکه ھای چوب و یا مواد مختلف دیگر چه چیزھایی می توان ساخت؟
- با چسب، پنبه و چوب کبریت
- با خمیر بازی
- با مقوای ماکتسازی و یا طراحی
- با برگھای خشک شده
- با مقواھای رنگی و ترکیب آنھا با ھم
- با مواد دور ریختنی چه چیزھایی میتوان ساخت (مثلاً شیشه ی خالی)