چهار پیشنهاد برای تقویت بودجه آموزشوپرورش
در دنیای امروز که رقابت‌های جهانی در حال افزایش است، توسعه آموزشوپرورش کودکان و نوجوانان، تأثیر مستقیمی بر توسعه اقتصادی دارد. آموزشوپرورش نه فقط ابزاری برای ارتقای سطح دانش و مهارت‌های نیروی کار، بلکه به‌عنوان یک عامل کلیدی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها عمل می‌کند.
تحقیقات نشان می‌دهد که کشورهای موفق در حوزه‌های اقتصادی، به میزان قابل توجهی بر سرمایه‌گذاری در آموزشوپرورش تأکید دارند. به‌عنوان مثال، کشورهای اسکاندیناوی مانند سوئد و نروژ، با سرمایه‌گذاری‌های گسترده در آموزش، توانسته‌اند نیروی کار ماهر و باکیفیتی را پرورش دهند. این امر باعث افزایش بهره‌وری و نوآوری در صنایع آن‌ها شده است. نتایج این سرمایه‌گذاری‌ها در قالب رشد اقتصادی پایدار و رفاه اجتماعی مشهود است.
در آسیا، کشورهایی مانند سنگاپور و کره‌جنوبی نیز با تمرکز بر آموزش و به‌ویژه علوم و فناوری، موفق به ایجاد اقتصادی پویا و رقابتی شده‌اند. سنگاپور با ایجاد سیستم‌های آموزشی مبتنی بر نوآوری و خلاقیت، به یکی از قطب‌های جهانی فناوری و تجارت تبدیل شده است. کره‌جنوبی نیز با توجه به تقویت مهارت‌های تحلیلی و فناوری در نظام آموزشی خود، توانسته است به یکی از کشورهای پیشرفته در زمینه تولید محصولات مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات تبدیل شود.
در ایران، با وجود تلاش‌های انجام‌شده، همچنان نیاز به افزایش و نوسازی ساختار بودجه آموزشوپرورش احساس می‌شود. عدم سرمایه‌گذاری کافی در این حوزه، ریسک کمبود نیروی کار ماهر و کاهش بهره‌وری در بخش‌های مختلف اقتصادی را به همراه دارد. همچنین، عدم دسترسی به آموزش باکیفیت، نابرابری‌های اجتماعی را تشدید می‌کند و از توان بالقوه جوانان برای مشارکت در توسعه اقتصادی کشور کاسته و به افزایش نرخ بیکاری منجر می‌شود.
افزایش بودجه آموزشوپرورش نه‌تنها به بهبود کیفیت آموزش و ارتقای مهارت‌های نیروی کار کمک می‌کند، بلکه به شکل‌گیری جامعه‌ای با آگاهی بالا و مسئولیت‌پذیر نیز منجر می‌شود. همچنین، با تربیت نیروی کار ماهر و متخصص، کشورمان به رشد اقتصادی پایدار و ایجاد شغل‌های جدید دست می‌یابد.
به‌طور کلی، سرمایه‌گذاری در آموزشوپرورش باید به‌عنوان یک اولویت اصلی در برنامه‌ریزی‌های اقتصادی کشور در نظر گرفته شود. با افزایش سهم آموزشوپرورش از بودجه عمومی، صنایع ایران می‌توانند به‌سمت یک اقتصاد رقابتی حرکت و در عرصه‌های جهانی نقش مؤثری ایفا کنند.
آموزش، زیربنای توسعه اقتصادی است و باید به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری بلندمدت در نظر گرفته شود که نتایج آن در آینده نزدیک و دور نمایان خواهد شد.
اکنون که سازمان برنامه و بودجه در حال تدوین بودجه 1404 است، موارد زیر در راستای تقویت و افزایش بودجه آموزش و پرورش پیشنهاد می‌شود:
1- مشارکت عمومی - خصوصی: تشویق سرمایه‌گذاری‌های خصوصی در آموزشوپرورش از طریق مشوق‌های مالی و تسهیل مقررات و به رسمیت شناختن مدل‌های مشارکت عمومی - خصوص، به‌نحوی‌که این سرمایه‌گذاری‌ها، به بهبود زیرساخت‌ها و ارتقای کیفیت آموزش کمک کند.
2- توسعه برنامه‌های آموزشی نوین: ایجاد و حمایت از برنامه‌های آموزشی که بر روی مهارت‌های نرم، تفکر انتقادی و نوآوری تأکید دارند تا نیروی کار مورد نیاز آینده را به‌طور مطلوب‌تری تامین کند.
3- تأمین مالی پایدار: ایجاد منابع مالی پایدار برای آموزشوپرورش، از جمله تخصیص درصدی از درآمدهای نفتی و مالیاتی به این بخش. طراحی مدل مناسب برای پرداخت مستقیم بخشی از مالیات بنگاه‌های اقتصادی به توسعه آموزش و پرورش به‌صورت مستقیم.
4 - تقویت بودجه آموزش ضمن خدمت: سرمایه‌گذاری جدی در حوزه آموزش‌های ضمن خدمت با هدف به‌روز‌رسانی مهارت‌های معلمان و ارتقای کیفیت تدریس؛ بویژه به روزرسانی معلمان در حوزه مهارت های نوین کسب‌وکار.
