6 تمرین برای بالابردن هوش هیجانی (EQ)
تحقیقات جدید درباره فعالیت مغز انسان ،نشان می دهدکه بهره احساسات و هیجانات انسان (Emotional Quotient) نسبت به بهره هوشی (Intelligent Quotient) معیار واقعی تری برای سنجش موفقیت انسان است.به عبارت دیگر هوش احساسی یا EQ ،تعیین کننده کامیابی انسان در زندگی شخصی، شغلی و اجتماعی است نه بهره هوشی یا IQ .
EQ چیست ؟فرد باهوش کیست؟!
چرا باهوش ترین شاگردان کلاس، ثروتمندترین نمی شوند؟
چرا بعضی مردم از موهبت خوب زندگی کردن برخوردارند؟
چرا باهوش ترین شاگردان کلاس، ثروتمندترین نمی شوند؟
چرا ما از بعضی افراد در همان نگاه اول خوشمان می آید و از بعضی دیگر خوشمان نمی آید؟
تحقیقات جدید درباره فعالیت مغز انسان،نشان می دهد که بهره احساسات و هیجانات انسان (Emotional Quotient) نسبت به بهره هوشی (Intelligent Quotient) معیار واقعی تری برای سنجش موفقیت انسان است.به عبارت دیگر هوش احساسی یاEQ تعیین کننده کامیابی انسان در زندگی شخصی، شغلی و اجتماعی است نه بهره هوشی یا IQ .
در بررسی ها روشن شده است که عوامل کامیابی افراد برجسته ناشی از احساسات مثبت (EQ+) است که آنان در خود ایجاد می کنند و برعکس، افراد ناموفق کسانی هستند که احساسات منفی (EQ-) را در خود پرورش می دهند . این عوامل احساسی مثبت عبارتند از احساس عزت نفس، خویشتن پذیری، مسؤولیت پذیری، آرمان داری، برنامه ریزی ذهن، مثبت اندیش‍ی، رویا پردازی، الهام گرفتن، تغییر پذیری، خوشرویی، ماجراجویی، بردباری و ... و از جمله احساسات منفی می توان از بدبینی، ترس از شکست، اضطراب، احساس ناتوانی، فرار از پذیرش مسؤولیت، احساس عدم امنیت و ... نام برد.
"کنت بلانچارد" در کتاب "سیری در کمال فردی" می نویسد: «من به هنگام سخنرانی، تنها به ذهن و اندیشه خود متوسل نمی شوم، بلکه بسیاری از اوقات از قلبم کمک می گیرم. اگر برای اداره زندگی فقط به ذهن خود متکی شوم، پس از مدتی از پای در می آیم. از این رو تصور می کنم که بهترین شیوه آن است که از قلب خود آغاز کنم، به این امید که اندیشه ام به کمک احساسم بشتابد و کار را به پایان ببرد».
"فکر" و "احساس" عوامل دوگانه در تصمیم گیری هستند که در واقع، احساس، نیروی محرک و برانگیزاننده فکر است. هر فکری را که می خواهیم جامه عمل بپوشانیم،می بایست به وسیله احساس یا تمنایی مانند عشق یا هیجان، برانگیخته و فعال کنیم که به آن هوش احساسی یا استعداد عاطفی (EQ) می گوئیم.
اصطلاح هوش احساسی را در سال 1990 "پیتر سالوی" و "جان مایر" برای بیان کیفیت درک افراد، همدردی با احساس دیگران و درک رابطه هیجانات افراد با بهبود زندگی به کار بردند.
آیا تابه حال احساس کرده ایدکه نمی توانید با احساستان ارتباط برقرار کنید؟ آیا آرزو می کردید که احساسات دیگران را بهتر درک می کردید؟ تمرینات زیر راانجام دهید تا هوش هیجانی خود را بهبود بخشیده و یک اینشتین در عواطف شوید :
یک لیست احساسات تهیه کنید
در طول یک روز عادی ، شما احتمالا یک دوجین احساسات مختلف را تجربه می کنید و این احساسات روی عملکرد شما تاثیر می گذارد . این آسان است که بدون بررسی دلیل کارهایی که می کنید زندگی کنید ، اما فقط یک روز سعی کنید تا احساساتتان را پیگیری کنید . وقتی که متوجه شدید درحال انجام کاری به شکل اتوماتیک هستید ، یک لحظه صبر کنید و افکارتان و چیزی که احساس می کنید را تجزیه و تحلیل کنید و در دفترچه ای بنویسید. با توسعه توانایی خود در شناسایی انگیزه عاطفی پشت اعمالتان ، شما درک بهتری از خودتان و روش احساسی خود خواهید داشت .
خودتان را بیان کنید
آگاهی از چیزی که احساس می کنید یک چیز است و توانایی شرح احساساتتان به دیگران یک چیز دیگر ! اینکه بتوانید احساستان را به دقت شناسایی کنید به همان اندازه مهم است که قادر به انتقال آن به دیگران به شیوه درست باشید . و بهترین راه برای بهتر شدن در بیان احساسات انجام آن است ! دفعه بعدی که احساس ترس ، غم ، هیجان و یا هزاران احساس دیگر کردید، به دوست و یا آشنایی که هوش هیجانی بالایی دارد زنگ بزنید ودرباره وضعیتی که تجربه آن ،ریشه اصلی احساسات شماست ،صحبت کنید .از آنها بخواهید بگویند که فکرمی کنند شما چه احساسی دارید و ببینید که آیا گفته های آنها با آنچه شما حس می کنید یکیست ؟ اگر با هم درتضاد بودید ،در مورد راههای انتقال حالت عاطفی خود به شکل واضح بحث کنید .
یادبگیرید تا احساسات منفی خود را مدیریت کنید
استرس ، افسردگی ، و اضطراب تنها تعداد کمی از احساسات منفی هستند که شما ممکن است در طول یک روز یا هفته تجربه کنید . هوش هیجانی، بیشتر نیازمند توانایی مدیریت احساسات منفی است . پس از اینکه آموختید احساسات خود را شناسایی کنید ، باید برای کاهش احساسات منفی تلاش کنید . راهکار های متفاوتی برای انسان های مختلف موثر است ، ممکن است دریابید که تهیه یک لیست ( چه ذهنی ویا نوشته شده) ازراه حل های موثر، زمانی که احساسات شما منفیست، به شما کمک می کند . وقتی که در حال تجربه احساسات مضر و مخرب هستید ، به لیستتان مراجعه کرده و برای مقابله با آنها از یکی از استراتزی های شخصی خود استفاده کنید .
از گوش دادن ، درس بگیرید
یک ضرب المثل قدیمی وجود دارد که می گوید : "خدا به ما دو گوش و یک دهان داده فقط به یک دلیل:دوبرابر مقداری که حرف می زنید گوش کنید ". در میان دستوراتی که برای بهبود هوش هیجانی وجوددارد ، گوش دادن یکی از عناصر کلیدی است . دفعه بعدی که یک دوست با مشکلی به سراغ شما می آید ، به صورت آگاهانه تلاش کنید تا واقعا به آنچه که می گوید گوش دهید . به او اجازه دهید تا به طور کامل خودش را بیان کند ، قبل از اینکه با عقایدتان وسط حرفش بپرید . به دقت گوش کردن قبل از صحبت کردن ، به شما امکان درک احساسات اورا به دقیق ترین شیوه ممکن می دهد ، البته قبل از اینکه نصایح شما رنگ تمایلاتتان را بگیرد .
مطالعه نشانه های غیرکلامی هیجانی
بعضی اوقات ، مردم بدون گفتن حتی یک کلمه، احساسشان را نشان می دهند . در درک و تشخیص احساسات دیگران، مهم است که به دقت نشانه های غیر کلامی آنها را ارزیابی کنید. برای تمرین این موضوع، سعی کنید بخشی از فیلم یا برنامه تلویزیونی را بدون صدا تماشا کنید . ببینید آیا می توانید بگویید بازیگران چه احساسی را با حالات چهره و زبان بدن خود به تصویر می کشند.
آیینه شدن شخصیتی را امتحان کنید
بازتاب شخصیت یا آیینه شدن یک راه خوب است، با دیدن احساساتی که دیگران به نمایش می گذارند و بازگرداندن همان احساسات به آنها از طریق اعمالتان، می توانید هوش هیجانی خود را افزایش دهید . اگر شما می توانید به طور موثر آیینه شخصیت دیگران باشید ، در شرایط مناسب ، این تکنیک می تواند به شما برای افزایش تفاهم با مخاطبان کاری و یاساختن یک رابطه محکم با دوستان معمولی کمک کند .
در حالی که کاوش در احساسات خود شما و دیگران می تواند تهدید آمیز، دشوار ، و گاهی اوقات مداخله گرانه باشد ، همچنین می تواند نتایج خوبی برای شما به همراه داشته باشد .اگر شما منتظرزمانی خاص برای افزایش هوش هیجانی خود هستید ، باید بگویم که هیچ گاه فرا نمی رسد ، همین حالا زمان مناسب برای اینکار است ، پس زمان را از دست ندهید واز همین حالا شروع کنید :
در حال حاضر در این لحظه چه احساسی دارید ؟ و چرا ؟
