بایدها و نبایدهای تغذیه و سبک زندگی دانشآموزان
رسالت ما برای سرمایه‌گذاری در قبال آینده بچه‌ها، پولی نیست که به ارث می‌گذاریم بلکه بدن سالم، مغز کارآفرین و ژرف‌نگر است
تهران (پانا) - یک متخصص تغذیه، مسئله تغذیه را لازم الوجود در تمام مراحل زندگی دانست و گفت مهم‌ترین زمان توجه به تغذیه در هزار روز اول زندگی هر انسان است.
سید‌ضیاء‌الدین مظهری در گفت‌‌وگو با پانا درباره اهمیت تغذیه اظهار کرد: «مسئله تغذیه یک عاملی است که ما از آغاز حیات تا ممات به آن نیازمندیم منتهی در برهه‌هایی از زندگی اثرات تغذیه متناسب، متعادل و متنوع یک نقش دائمی دارد که در چند دهه اخیر به این نتیجه رسیدند که مهم‌ترین زمان توجه به تغذیه، هزار روز اول است؛ یعنی دوران جنینی و دو سال بعد از به دنیا آمدن جنین که مجموعا هزار روز اول نام دارد.»
مظهری در رابطه با تاثیر و اهمیت هزار روز اول زندگی هر فرد گفت: «اگر بچه‌ای کند‌ذهن یا هوشمند شود یا اگر کودک تمام زمینه‌های ژنتیکی والدین را به نحو احسن از حالت ژنوتیپ به فنوتیپ آشکار کند، سرنوشت آن در هزار روز اول مشخص می‌شود. همچنین بچه‌هایی که در سنین رشد هستند، مساله تغذیه با توان یادگیری و یادآوری آن‌ها ارتباط کامل دارد و از این جهت اگر تنها به خوراک معده بچه‌ها توجه شود رسالت والدین نسبت به کودکان انجام نشده است، رسالت ما برای سرمایه‌گذاری در قبال آینده بچه‌ها، پولی نیست که به ارث می‌گذاریم بلکه بدن سالم، مغز کارآفرین و ژرف‌نگر است و این مسئله حاصل نمی‌شود مگر اینکه به تغذیه و سبک زندگی آن‌ها توجه شود.»
رسالت ما برای سرمایه گذاری در قبال آینده بچه‌ها، پولی نیست که به ارث می‌گذاریم بلکه بدن سالم، مغز کارآفرین و ژرف‌نگر است
وی افزود: «سبک زندگی و نوع منش تغذیه دو روی یک سکه هستند. به بیان دیگر اثر‌گذار و تجمیع‌کننده اثراتی هستند که در رشد، بالندگی جسمی، قدرت، توان یادگیری و یادآوری اثر‌گذار هستند؛ منش تغذیه کودکان باید بصورتی باشد که امنیت غذایی داشته باشند منتهی امنیتی که توأم با ایمنی غذاها باشد و هرم غذایی که مصوبه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است درنظر گرفته شده باشد. این مصوبه شامل نان، غلات، میوه‌جات، سبزیجات، گوشت و جایگزین گوشت‌ها، دانه‌ها، مغزها، حبوبات و غلات می‌باشد؛ همچنین لازم است منش تغذیه، روغن‌های سالمی که در بردارنده اسیدهای چرب لازم از جمله چربی‌های اشباع‌نشده یک‌باندی و چند‌باندی و فیبرهای گیاهی یا فیبرهایی که برای رشد و نمو میکروبیوم انسان‌ها، خوراک تهیه می‌کند (با تجزیه این فیبرها محلول و نامحلول اسید بوتیریکی که هم به مخاط روده‌ها کمک می‌کند هم باعث فراهم شدن پروبیوتیک‌هایی که حامل سیستم ایمنی خرد و کلان و کودک و جوان می‌شود) را در بر داشته باشد.»
این متخصص تغذیه، درباره چالش تغذیه‌ای امروز قشر جوان و نوجوان گفت: «تهاجم فرهنگی که امروزه تغذیه کودکان، نوجوانان و جوانان را نشانه رفته و دچار اختلال کرده است مصرف بی‌رویه فست‌فودها، پیتزا، شیرینی‌جات و شکلات است، اگرچه سیر‌کننده هستند ولی در عین سیری باعث بدفرم شدن شکل بدن و میلیارد‌ها سلول گرسنه می‌مانند و همچنین تامین پنجاه ریزمغذی که لازمه هدایت، حمایت و ساختارمند‌سازی بدن هستند به علت عدم تنوع و توجه به بسیاری از مسائل از جمله ساعت خواب، بیداری و فعالیت در بدن‌ها کاهش یافته و همین امر موجب شده است تا قشر کودک، نوجوان و جوان نسبت به سابق بسیار کند‌ذهن‌تر شوند. آمار‌ها گویای این مسئله هستند؛ معدل گذراندن مقطع تحصیلی از دبستان به دبیرستان و دریافت دیپلم بین 10 و 10/5 است و این فاجعه‌ای برای آینده‌سازی ایران توسط آینده‌سازان خواهد بود بطوری که نه تنها جسم سالمی نخواهد داشت بلکه توان فکر و اندیشه‌ای برای اداره کردن خود نیز نخواهند داشت.»
وی ادامه داد: «متاسفانه در فشارهای اقتصادی اولین قربانی، کیفیت تغذیه است و به‌طوری که والدین برای راحتی خود و آرام‌کردن کودکان آن‌ها را با موبایل و وسایل الکترونیکی آشنا می‌کنند که در این صورت بقیه عملکرد سلول‌های سالم مغز را الکترون‌های امواج متصاعد از این وسایل مخرب از بین می‌برد.»
در فشارهای اقتصادی اولین قربانی، کیفیت تغذیه است
این استاد دانشگاه با تشریح عملکرد بدن در طول شبانه‌روز، اغلب قشر جوان را شب‌بیدار و روز‌خواب دانست و اذعان کرد: «دو ساعت بعد از غروب آفتاب، سیستم بدنی یعنی ساعت بیولوژیکی تمام شیفت هورمون‌های بدن را تغییر داده و هورمون‌هایی که در این ساعت فعال می‌شوند وظیفه خاصی را ایفا می‌کنند و روندهای رشد قدی، شکل‌گیری عضلات، تراکم استخوان‌ها نیز دو ساعت بعد از خواب عمیق شبانه اتفاق می‌افتد و متاسفانه اغلب کودکان، نوجوانان و جوانان، شب بیدار و روز خواب هستند در حالی که با طلوع آفتاب هورمون‌های فعالیت به‌کار می‌افتند.» این پزشک ادامه داد: «بدن ما مثل یک ساختمان بسیار پیچیده‌ای است که احتیاج به مصالح، فرماندهی، حمایت و مدیریت دارد، یعنی باید ترتیبی داد که خواب و حرکت آن از سطح تعادل خارج نشود.»این متخصص تغذیه با تاکید بر اینکه بدن انسان نیازمند ویتامین‌ها و مواد معدنی است و کمبود آن‌ها در بدن منجر به بروز فقر یادگیری و تشدید سوءتغذیه می‌شوند، گفت: «در غذاها هیچ غذایی نیست که در‌بردارنده شانزده مواد معدنی اساسی که هم در ساختار هم در هدایت آنزیم‌ها و فعال کردن چرخه‌های شیمیایی بدن کوفاکتور هستند را در بر داشته باشد یا به‌طور کامل ویتامین‌های محلول در آب و چربی و اسید‌آمینه‌های ضروری را در اختیار بدن قرار دهد. بنابراین مساله تامین هر کدام از این موارد از اهمیت بالایی برخوردار است. باید مواد غذایی را مصرف کرد که مواد معدنی و ویتامین‌های بدن را تامین کند. در غیر این صورت منجر به سوءتغذیه و گرسنگی سلولی می‌شود، به‌عنوان مثال به علت کم‌کاری تیروئید تمام سوخت و ساز بدن مختل می‌شود یا اگر بدن چند میلی‌گرم آهن مورد نیاز را دریافت نکند، به کم‌خونی فقر آهن دچار می‌شود و در این صورت افراد دچار فقر یادگیری، کاهش توان دفاعی، بیماری‌های داخلی و تشدید سوءتغذیه می‌شوند.»
