اثر منفی طرح تاثیر سوابق تحصیلی بر روی المپیادی‌ها؛ «ریسک» تنها گزینه پیش‌روی دانش‌آموزان نخبه
تأثیر سوابق تحصیلی در کنکور کیفیت المپیاد در کشور و جهان را کاهش می‌دهد
تهران (پانا) - دانش‌آموز دارنده مدال طلای جهانی نجوم و اخترفیزیک تأثیر سوابق تحصیلی در کنکور را خطری بزرگ برای المپیادی‌ها دانست و تاکید کرد این طرح دانش‌آموزان را از این عرصه رقابت دور می‌کند و کیفیت المپیاد را در کشور و جهان کاهش می‌دهد.
علی نادری لردجانی، دارنده مدال طلای جهانی نجوم و اختر فیزیک در گفت‌و‌گو با پانا اظهار کرد: «من متولد سال 1386 در تهران، مقطع ابتدایی و متوسطه اول را در مدارس دولتی گذراندم و در مقطع متوسطه دوم وارد مدرسه انرژی اتمی شدم. در مدارس کار به این صورت بود؛ وقتی می‌خواستیم در المپیاد شرکت کنیم از دروس رسمی معاف و ملزم به شرکت در کلاس‌های درس نبودیم، اما این شرکت نکردن به طور صفر نبود ولی تمام زمان خود را نیز صرف مدرسه نمی‌کردیم. ما 80 درصد زمان خود را صرف دروس المپیاد می‌کردیم و توانستیم که هر پنج نفری که در المپیاد جهانی نجوم و اختر فیزیک شرکت کردیم مدال طلا را کسب کنیم.»
وی با بیان اینکه باشگاه دانش‌پژوهان جوان وظیفه برگزاری المپیاد‌ها، شناسایی، آموزش نخبگان و اعزام آن‌ها به مسابقات جهانی را بر عهده دارد، ادامه داد: «بخشنامه‌ای به مدرسه ما ارسال و فرایند ثبت‌نام دانش‌آموزان در المپیاد نجوم انجام شد. مراحل انتخابی به این صورت است؛ در مرحله اول المپیاد مثلا اگر حدود 4000 نفر شرکت کرده باشند 500 نفر آن‌ها وارد مرحله دوم می‌شوند، در مرحله دوم حدود 40 نفر قبول می‌شوند؛ این 40 نفر وارد یک دوره تحت عنوان دوره تابستان خواهند شد؛ از این جا به بعد دانش‌آموزان تحت آموزش باشگاه دانش‌پژوهان جوان قرار می‌گیرند و در کلاس‌های مختلف شرکت می‌کنند. پس از پایان دوره، آزمونی از آن‌ها گرفته می‌شود و تقریبا 10 نفر طلا، 15 نفر نقره و بقیه برنز کسب می‌کنند اما به شرط اینکه 75 درصد نمره میانگین برنز را کسب کرده باشند. کسانی که مدال طلا را کسب کنند از کنکور معاف می‌شوند، دارندگان مدال نقره و برنز 20 درصد سهمیه کنکور را می‌گیرند.»
نادری اضافه کرد: «ده نفری که مدال طلا را کسب کرده‌اند دوباره تحت آموزش‌های باشگاه دانش‌پژوهان قرار می‌گیرند، مجددا از آن‌ها آزمون گرفته می‌شود و در نهایت 5 نفر انتخاب و برای مسابقات جهانی تعلیم داده می‌شوند. امسال خوشبختانه هر 5 نفر ما توانستیم در مسابقات جهانی مدال طلا را کسب کنیم و رتبه اول جهان با پنج مدال طلا به ایران رسید؛ تیم آمریکا با سه طلا و دو نقره در جایگاه دوم و تیم رومانی جایگاه سوم را به دست آورد. نکته مهم اینجاست که با توجه به شرایط و امکانات بهتر کشور آمریکا که در اختیار دانش‌آموزان‌شان قرار داده بودند، با این حال اما ما توانستیم با اختلاف معناداری اول شویم.»
این مدال‌آور المپیاد جهانی نجوم و اختر فیزیک گفت: «زمانی‌که من برای المپیاد مطالعه می‌کردم، امتحانات پایه دهم هنوز نهایی نشده بود، همان سال، مدال طلا را کسب کردم و از کنکور معاف شدم. در راستای این موضوع، باشگاه دانش‌پژوهان جوان اقداماتی را انجام داده است که هنوز تصویب نشده است، مبنی بر اینکه کسانی که مدال طلای المپیاد را کسب کنند از امتحانات نهایی نیز معاف شوند یا بچه‌هایی که طلا کسب می‌کنند به جای خرداد‌ماه در شهریور و دی‌ماه سال بعد امتحان دهند، چون شهریور و خرداد دقیقا تایم اعزام بچه‌ها‌ست.»
این دانش‌آموز نخبه المپیادی با اشاره به تأثیر سوابق تحصیلی در کنکور بیان کرد: «بچه‌هایی که مدال طلا را کسب کرده‌اند هرچند که از کنکور معاف می‌شوند اما برای ورود به دانشگاه نیاز به مدرک دیپلم دارند. طرح تأثیر مثبت سوابق تحصیلی در کنکور، طرحی است که روی المپیاد تأثیر گذاشته است. المپیاد ریسک بالایی دارد و خیلی از دانش‌آموزان می‌گویند اگر ما این ریسک را انجام دهیم، دو سال از وقت خودمان را صرف المپیاد کنیم و قبول هم نشویم، هیچ سهمیه‌ای نمی‌گیریم و حتی باید کل دبیرستان را در سال دوازدهم جمع کنیم. دانش‌آموزی که امسال بخواهد در المپیاد شرکت کند، اگر در آن دو مرحله به مدال طلا نرسید، هم المپیاد را از دست داده، هم کنکور و مدرسه را. این سهمیه 60 درصد، سهمیه نقره و برنز را هم بی‌اثر کرده است؛ دانش‌آموز اگر طلا کسب کند که خیالش راحت می‌شود اما اگر نقره و برنز بگیرد، بازی را باخته است چون سهمیه 60 درصد سوابق تحصیلی را رها نمی‌کند، باید 60 درصد نقد را رها کند و 25 درصد نسیه را بچسبد، در نهایت این روند سبب می‌شود که کیفیت المپیاد در کشور و جهان کاهش پیدا کند؛ خیلی از افرادی که ممکن است بتوانند در المپیاد مقام خوبی کسب کنند اما این ریسک را به جان نمی‌خرند و در این رقابت شرکت نمی‌کنند.»
وی در ادامه گفت: «ما عضو المپیاد نجوم و اختر فیزیک هستیم، نجوم مربوط به رصد و شناخت آسمان است که در آن مباحث هندسه نیز وجود دارد. ما می‌توانیم اوقات شرعی، رویداد‌های زمانی، تقویم و حرکت سیاره‌ها را بررسی کنیم اما اختر فیزیک بیشتر مربوط به مباحث فیزیک است یعنی فیزیک را برای ستاره‌ها بررسی می‌کنیم که در آن معادلات فیزیک، ترمودینامیک، الکترومغناطیس را داریم؛ در المپیاد بر‌خلاف تصور عموم مردم هم بخش تئوری و هم بخش عملی دارد؛ حدود 50 درصد از نمره المپیاد در مراحل بالاتر بخش عملی است که از طریق کار با تلسکوپ می‌توانیم آسمان را رصد و اندازه‌گیری کنیم، در نهایت داده‌های خودمان را تحلیل کنیم؛ متأسفانه المپیاد در بین مسئولین خیلی غریب است، شناخت درستی از المپیاد ندارند که در نتیجه خیلی از تصمیم‌گیری‌هایی که اتخاذ می‌کنند المپیاد در آن جایگاهی ندارد»
نادری به روند اجرای کار المپیاد اشاره کرد و گفت: «دانش‌آموزان پایه دهم و یازدهم فقط می‌توانند در المپیاد شرکت کنند، من مطالعه المپیاد خودم را از مرداد‌ماه سالی که قصد داشتم به پایه دهم بروم آغاز کردم، سال اول با مدرسه پیش می‌رفتم، طلای کشوری را گرفتم، سال دوم تحت آموزش‌های باشگاه دانش‌پژوهان جوان بودم که کاروان ایران در این رشته که پنج نفر بودیم هر پنج نفر طلای جهان را کسب کردیم. یک جمله معروفی هست که می‌گوید هرکسی که فیزیک می‌خواند باید معلم فیزیک شود اما من قصد دارم در آینده شاخه‌های مهندسی را ادامه دهم.»
***شهریورماه امسال در هفدهمین المپیاد جهانی نجوم و اختر فیزیک که در شهر واسوراس کشور برزیل برگزار شد، تیم ۵ نفره جمهوری اسلامی ایران با حضور افتخارآفرین آریا کرداری، آروین رسول‌زاده، حنانه خرم‌دشتی، محمدمهدی کشاورزی و علی نادری لردجانی و به سرپرستی حسین حقی، آرمان وثیق‌زاده و امیرحسین موسوی، توانست با کسب ۵ مدال طلا به مقام اول جهانی دست یابد و به ستاره روشن دیگری از علم و دانش دست پیدا کند. در این دوره از مسابقات که ۲۵۰ دانش‌آموز از ۵۳ کشور شرکت کرده بودند پس از ایران کشورهای امریکا، رومانی، کانادا، سنگاپور، انگلستان، آلمان، مجارستان، هند، تایلند به ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. در مسابقات سال گذشته ۲۰۲۳ که با میزبانی کشور لهستان برگزار شد، ایران با کسب ۳ نشان طلا و ۲ نشان نقره پس از تیم‌های انگلستان و هند در رتبه سوم قرار گرفته بود.
