14 کارویژه فعالیتهای تابستانی دانشآموزان
تهران (پانا) - رضامراد صحرایی، وزیر آموزش و پرورش، دستورالعمل فعالیتهای تابستانی دانشآموزان را ابلاغ و اداره کل آموزش و پرورش استان زنجان را به‌عنوان دبیرخانه کشوری فعالیتهای تابستانی دانشآموزان جهت پیگیری امور تابستانی تعیین کرد
یکی از رسالت‌های آموزش و پرورش، استمرار فعالیتهای تربیت دانشآموزان در فصل تابستان است. مدرسه تعطیل می‌شود، اما تربیت تعطیل نمی‌شود تا در این فرصت مناسب که دانشآموزان، مجال بیشتر و اوقات فراغت خاص‌تری دارند در درون شبکه‌های منسجم از محیط‌های یادگیری، علایق خود را جهت دهند و خانواده‌های همیشه همراه، آموخته‌های علمی، فرهنگی، تربیتی و ورزشی فرزندان‌شان به همراه کسب مهارت‌های زندگی را به نظاره بنشینند. غنیسازی این فرصت‌های بزرگ یادگیری، تربیت تمام‌ساحتی و رشد همه‌جانبه دانشآموزان را در پی خواهد داشت تا در قالب فعالیتهای برنامه‌ریزی شده و ساختارمند تابستانی، تحقق ساحت‌های شش‌گانه سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش اتفاق بیافتد.
تقویت هویت دینی و ملی به همراه رشد خودآگاهی و خودباوری دانشآموزان، یکی دیگر از ره‌آوردهای انسجام بخشیدن به فعالیتهای تابستانی است که به تامین سلامت جسمانی و روانی دانشآموزان می‌انجامد.
معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش به‌عنوان دبیرخانه کمیسیون فعالیتهای تابستانی با مشارکت و همراهی معاونت‌ها، سازمان‌ها و ادارات کل، برنامه‌های پرورشی و فرهنگی متنوعی را با شعار«تربیت بدون توقف؛ رشد و تعالی دانش‌آموز ایرانی در پرتو همیاری نهادهای تربیتی و مشارکت مردم»متناسب با نیازها و علایق دانشآموزان در زمینه‌های مختلف پیش‌بینی کرده است.
غنیسازی اوقات فراغت دانشآموزان به‌منظور رشد همه‌جانبه شخصیت آن‌ها؛ ارتقای سطح دانش و بینش اعتقادی، علمی، اجتماعی، فرهنگی و هنری دانشآموزان؛ تقویت هویت دینی و ملی دانشآموزان از اهداف اصلی و مشارکت و بسیج همه امکانات متولیان اوقات فراغت؛ استمرار فعالیتهای پرورشی و فرهنگی سال تحصیلی در ایام تابستان؛ ایجاد فرصت آموزش مهارت‌های فردی برای کسب حداقل یک مهارت توسط دانشآموزان در راستای کارآفرینی و اشتغال‌زایی؛ تقویت روحیه خودباوری، همیاری و مسئولیت‌پذیری در دانشآموزان و ایجاد زمینه‌های لازم به‌منظور تقویت و تامین سلامت جسمانی و روانی دانشآموزان از جمله اهداف فرعی فعالیتهای تابستانی است.
کارویژه‌های فعالیتهای تابستانی
1. اردوهای یک‌روزه دانش‌آموزی
طبق دستورالعمل ابلاغی، یکی از کارویژه‌های فعالیتهای تابستانی برگزاری سراسری اردوهای یک‌روزه دانش‌آموزی است که حداقل در 20 هزار پایگاه تابستانی با اولویت مناطق و شهرستان‌های محروم انجام خواهد شد و در هر پایگاه 100 دانش‌آموز به اردوهای یک‌روزه فراگیر اعزام خواهند شد.
آشنایی دانشآموزان با مهارت‌های فردی و گروهی، ایجاد شور و نشاط در دانشآموزان و فضاهای تابستانی، فراهم‌کردن بستر مسئولیت‌پذیری، جامعه‌پذیری، استقلال‌طلبی، تقویت هویت اعتقادی و ملی، ایجاد زمینه مناسب برای شناسایی و رشد و شکوفایی استعدادها و تقویت روحیه نشاط و شادابی دانشآموزان و ایجاد زمینه تعامل و تبادل تجربیات دانشآموزان در حوزه‌های فرهنگی، هنری، ورزشی، علمی و ... از جمله اهداف و ضرورت‌های برگزاری اردوهای یک‌روزه دانش‌آموزی است. اردوهای یک‌روزه دانش‌آموزی در بازه زمانی یک تیر تا 20 شهریور برگزار خواهد شد.
2. برنامه عمومی و همگانی 7*7؛
دومین کارویژه فعالیتهای تابستانی، برنامه عمومی و همگانی 7*7 است. این برنامه در 7 پنجشنبه طول تابستان با محوریت جشن عمومی ولایت، جشن عمومی امامت، حجاب و عفاف، آیین‌های حسینی، شهدای مدافع حرم، پیاده‌روی همگانی به‌صورت هماهنگ در 740 منطقه و ناحیه کشور با مدیریت یکی از واحدهای ادارات کل استان‌ها و نواحی و مناطق برنامه‌ریزی و برگزار خواهد شد. این برنامه با هدف ایجاد نشاط بیشتر در بین دانشآموزان در ایام تابستان و با استفاده از ظرفیت درون سازمانی و همکاری سایر سازمان‌ها و ادارات خارج از آموزش و پرورش و همچنین برنامه‌ریزی برای حضور دانشآموزان با خانواده در جهت تحکیم خانواده برنامه‌ریزی و اجرا خواهد شد. این برنامه نیز در بازه زمانی یک تیر تا 20 شهریور برگزار خواهد شد.
3. راهیان نور؛
راهیان نور و اعزام کاروان‌ها از استان‌های کشور به غرب و شمال غرب نیز از دیگر کارویژه‌های فعالیتهای تابستانی است. این برنامه با هدف و ضرورت حفظ و پاسداشت هویت ملی، ارزش‌ها و میراث فرهنگی با استخراج گنجینه عظیم دفاع مقدس، آشنایی دانشآموزان با ارزش‌ها و دستاوردهای 8 سال دفاع مقدس، ایستادگی و مقاومت در برابر سلطه جهانی و آشنایی دانشآموزان با یادمان‌ها و سبک زندگی شهدای 8 سال دفاع مقدس برگزار خواهد شد. پوشش 50 هزار نفر در این اردوها برنامه‌ریزی شده است.
4. راهیان پیشرفت؛
راهیان پیشرفت؛ برای نمایش قدرت و اقتدار نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و شکل‌دهی هویت ملی و انقلابی دانشآموزان از طریق رویت دستاوردهای عظیم علمی کشور و انگیزه‌سازی برای نوجوانان و جوانان دهه هشتادی و نودی برای تلاش روزافزون و ساخت میهن اسلامی خویش نیز به عنوان یکی دیگر از کارویژه‌ها برنامه‌ریزی شده است. این اردوها برای دانشآموزان دوره اول و دوم متوسطه با میزان پوشش 50 هزار نفرروز برنامه‌ریزی شده است.
5. طرح تا اوج (شوراهای دانش‌آموزی)؛
مبتنی بر تعداد ماموریت‌های اجراشده توسط تیم‌های تا اوج، تیم‌هایی که بیشترین امتیاز را کسب کرده باشند پس از تایید ستاد برگزاری طرح تا اوج مستقر در اداره تربیت سیاسی وزارت آموزش و پرورش، وارد دوره کشوری خواهند شد. زمینه‌سازی برای نقش‌آفرینی فعال و گسترده اعضای شوراهای دانش‌آموزی و ورود دانشآموزان به عرصه حل مسائل و مشکلات مدارس، محلات، شهرها و کشور از اهداف برگزاری این برنامه است.
6. مسئولیت و سازندگی (اردوی متوسطه اول و دوم مدارس سمپاد)؛
لزوم کادرسازی و ایجاد شبکه‌سازی فعال میان دانشآموزان اثرگذار در مدرسه بر کسی پوشیده است. در این طرح ضمن ساماندهی عملیات میدانی دانشآموزان در ساحت سند تحول، شبکه‌ای از فعالان دانش‌آموزی ایجاد خواهد شد.
7. پویش ایران فردا؛
تلاش برای تحقق شعار سال (رشد تولید و کاهش تورم) و ترسیم نقش و جایگاه آموزش و پرورش و دانشآموزان در پیشرفت همه‌جانبه کشور و عبور از گردنه‌های دشوار آن از اهداف برگزاری این پویش است و در صورت عدم طراحی چنین فعالیت‌هایی از ظرفیت ارزشمندی در پیشبرد اهداف کلان کشور محروم خواهیم شد. این پویش با پوشش 20 هزار دانش‌آموز متوسطه اول و دوم دخترانه و پسرانه طراحی شده است. پویش ایران فردا اقدامی است که در نظر دارد از طریق فعال‌سازی ظرفیت‌های دانش‌آموزی در ارائه ایده‌های نو با سه ویژگی عملیاتی، خلاقانه و مسئله‌محور به تحقق شعار سال و پاسخ به مطالبه رهبر معظم انقلاب (مدظله‌العالی) مبنی بر اینکه «نقش و جایگاه آموزش و پرورش در پیشرفت همه‌جانبه کشور و مدیریت اداره کشور باشد»، زیرا از نظر معظم له «عبور از گردنه‌های دشوار پیشرفت - ما به‌دنبال پیشرفت همه‌جانبه کشور هستیم و در این مسیر گردنه‌های دشواری وجود دارد - بدون کمک آموزش و پرورش ممکن نیست.» در این پویش دانشآموزان با تهیه ویدئوی 2 تا 3 دقیقه‌ای طرح‌های خود را درباره شعال سال ارسال خواهند کرد.
8. طرح مزرعه تابستانی من؛
در این طرح دانشآموزان علاقه‌مند می‌توانند در ابتدای تابستان قطعه زمینی را حداقل به مساحت 100 متر مربع در اختیار بگیرند و نسبت به کاشت برخی از اقلام کشاورزی متناسب با شرایط بومی و محلی با بهره‌گیری از مشاوره و راهنمایی والدین، مهندسان کشاورزی، اطلاعات اینترنتی و سایر صاحب‌نظران به‌صورت انفرادی یا گروهی به زیر کشت محصول مورد علاقه ببرند. این برنامه مخصوص دانشآموزان متوسطه اول و دوم به‌ویژه دانشآموزان روستایی و عشایری و دانش‌آموزانی که شغل پدران آن‌ها کشاورزی است و با هدف توجه به حرفه خانوادگی، انتقال تجربیات و فرهنگ اشتغال به نسل آینده، کسب مهارت و کارآفرینی برگزار خواهد شد.
9. طرح به وقت خدمت؛
دانشآموزان مقاطع مختلف در قالب 4 اردوی جهادی با محوریت فعالیتهای عمرانی، فعالیتهای فرهنگی، ورزشی و علمی با حضور در مناطق محروم و کم‌برخوردار ارائه خدمت می‌کنند. این اردوهای جهادی با هدف زمینه‌سازی رشد فردی و اجتماعی، ایجاد روحیه دغدغه‌مندی و مسئولیت‌پذیری نسبت به جامعه پیرامونی، تقویت روحیه کار و تلاش و خدمات‌رسانی به هم‌وطنان نیازمند و فراهم‌کردن بستر مسئولیت‌پذیری و جامعه‌پذیری دانشآموزان با حضور 10 هزار گروه جهادی برگزار خواهد شد.
10. ماهرانه؛
شناسایی دانشآموزان توانمند در حوزه‌های مختلف فرهنگی، ورزشی، علمی و هنری از طریق فراخوان در سامانه شاد، فضای مجازی، صداوسیما و مراکز تابستانی و دریافت آثار در فضای رسانه‌ای از طریق همکاری با صداوسیما و ساخت برنامه ویژه نوجوانان برای نمایش استعدادها و توانمندی‌ها از اهداف طرح ماهرانه است. این برنامه یکی از برنامه‌های درخور توجه آموزش و پرورش برای شناسایی و پرورش استعدادهای دانشآموزان است.
11. پیاده‌روی و برپایی موکب اربعین؛
دانشآموزان برگزیده برنامه‌های تابستانی مراکز به همراه نفرات شاخص از بین شرکت‌کنندگان در اردوهای دوره تابستان و سایر دانشآموزان مشتاق و علاقه‌مند به‌صورت متمرکز در راهپیمایی عظیم اربعین شرکت خواهند کرد و با حضور در برنامه‌های متنوع تدارک دیده‌شده (پیاده‌روی اربعین، موکب‌داری در داخل و خارج از ایران، زیارت عتبات مقدسه، گردهمایی دانشآموزان جهان اسلام و ...) رشد محسوسی در زمینه‌های دینی و تمدنی دانشآموزان رقم خواهند زد. این برنامه برای دانشآموزان متوسطه دوم دخترانه و پسرانه و برای حداقل 10 هزار نفر از دانشآموزان تدارک دیده شده است و تمام دانشآموزان مشتاق و علاقه‌مندان به زیارت سرور و سالار شهیدان امام حسین (ع) می‌توانند در آن شرکت کنند.
12. مدرسه کانون تربیت و پیشرفت محله (مدرسه کانون تربیتی مسجد)؛
در این طرح با بکارگیری زمان غیرآموزشی مدرسه (بعد از ظهر، ایام پنجشنبه و جمعه و ایام تابستان) برای دانشآموزان و نوجوان مدرسه و محله به‌صورت اختیاری کلاس‌های آموزشی و تربیتی برگزار خواهد شد. این کلاس‌ها با مشارکت گروه‌های جهادی آموزشی - مهارتی، فعالان تربیتی و مدرسان تخصصی برگزار می‌شود. فضای کلی طرح توسط مربیان تربیتی بر پایه تربیت علمی بوده و در قالب‌های مختلفی نظیر تقویت بنیه علمی، توانمندسازی مهارتی، ایجاد نشاط و سرگرمی و ...، دنبال می‌شود. طرح در مدارس با نقش‌آفرینی یک مدیر اجرایی در هر مدرسه با همکاری دو معاون آموزشی و تربیتی شکل می‌گیرد. معاون آموزشی مسئول برگزاری کلاس‌های علمی و مهارتی بوده و معاون تربیتی با نقش‌آفرینی مربیان تربیتی نسبت به اجرای برنامه‌های تربیتی اقدام می‌کنند. این برنامه برای همه دانشآموزان سراسر کشور و با پیش‌بینی پوشش دو میلیون دانش‌آموز برنامه‌ریزی شده است.
13. آموزش مهارت‌های تشکیلاتی؛
در این طرح با بکارگیری زمان غیرآموزشی مدرسه در ایام تابستان برای دانشآموزان و نوجوان مدرسه به‌صورت اختیاری، اردوهای یک و چند روزه درون و برون استانی آموزش و تربیتی برگزار می‌شود. این اردوها با مشارکت مربیان و مدرسان تخصصی سازمان دانش‌آموزی برگزار می‌شود. فضای کلی طرح توسط مربیان پرورشی و سازمان دانش‌آموزی بر پایه تربیت علمی بوده و در قالب‌های مختلفی نظیر توانمندسازی مهارتی، ایجاد نشاط و سرگرمی و ...، دنبال می‌شود. طرح در مدارس با نقش‌آفرینی یک مدیر اجرایی در هر مدرسه با همکاری معاون و مربی پرورشی شکل می‌گیرد. معاون آموزشی مسئول برگزاری کلاس‌های مهارتی و تشکیلاتی بوده و معاون و مربی پرورشی به تدریس مواد آموزشی به صورت تئوری و علمی در قالب اردو و در اردوگاه‌ها می‌پردازند. این اردوها حداقل برای یک میلیون دانش‌آموز برنامه‌ریزی شده است.
14. رهرو توانایی (دانشآموزان با نیازهای ویژه در مدارس استثنایی و تلفیقی فراگیر)؛
در این طرح شناسایی دانشآموزان استثنایی توانمند در حوزه‌های مختلف فرهنگی، هنری، مهارتی از طریق فراخوان در شیوه‌نامه پایگاه تابستانی، مراکز و پایگاه‌های تابستانی، تهیه فیلم چنددقیقه‌ای و معرفی توانمندی یا بروشور آثار و تولیدات دانشآموزان و ارسال توسط مدیر پایگاه‌ها به کارشناسان پرورشی استان، بررسی آثار و برگزاری نمایشگاه تولیدات و دست‌سازه‌های دانشآموزان در پایان فعالیت پایگاه‌های تابستانی با دعوت از مسئولان و سایر اقشار نسبت به معرفی توانمندی‌ها و بازاریابی فروش اقدام می‌شود.
*همه فضاهای آموزشی، پرورشی، تربیتی و ورزشی از قبیل مدارس، کانون‌های فرهنگی تربیتی، دارالقرآن‌ها، مجتمع‌های ورزشی، اردوگاه‌های دانش‌آموزی، مراکز مشاوره، کانون‌های پرورش فکری کودکان و نوجوانان، پژوهش‌سراها، تشکل‌های دانش‌آموزی از طریق مراجعه به سایت نورینو و با ورود به پنجره فعالیتهای تابستانی نسبت به ثبت‌نام دانشآموزان اقدام کنند.
*پایگاه‌ها تابستانی نباید در مدارس فرسوده و غیرمقاوم برگزار شود.
