«‌کودکستان‌ها» از رهاشدگی تا یکپارچگی‌؛ مراکز غیرمجاز «پلمپ» می‌شوند

تهران (پانا) - پس از انتقال نظارت و مدیریت مهدکودک‌ها از سازمان بهزیستی به وزارت آموزش و پرورش و تغییر نام آن به «کودکستان» تعدادی کودکستان غیرمجاز در سطخ کشور شناسایی شده که پس از صدور اخطاریه‌های لازم برای برخورد قانونی به مراجع ذی‌ربط معرفی شده‌اند.

مهد کودک‌ها که پرورش و تربیت کودکان را در گذشته بر عهده داشتند به دلیل آنچه که رهبر معظم انقلاب اسلامی از آن به عنوان رهاشدگی، یاد کردند پس از فراز و نشیب‌های فراوان در اواخر سال 1399 از ذیل سازمان بهزیستی خارج شده و مدیریت آن بر عهده وزارت آموزش و پرورش گذاشته شد. شیوع ویروس کرونا از یک سو و تاسیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک به عنوان یک نهاد جدید برای تولی‌گری در موضوع مهدکودک‌ها از سوی دیگر در کنار برگزاری انتخابات خرداد 1400 و تغییر و تحولات دولت‌ها سبب شد تا ساماندهی مهدکودک‌ها توسط آموزش و پرورش بیش از 2 سال به طول انجامد. آنچه که مشخص است اینکه فعالیت تمام مهدکودک‌ها که در رویکرد جدید به «کودکستان» تغییر نام یافته در سطح کشور تحت نظارت وزارت آموزش و پرورش بوده و صدور هرگونه مجوز جدید برای تاسیس کودکستان نیز از طریق این وزارتخانه باید انجام شود.

اواخر مرداد سال جاری بود که مجتبی‌همتی‌فر (رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک) در گفت‌وگو با پانا با اشاره به آمار کودکستان‌های موجود در کشور از شروع فرآیند تطبیق کودکستان‌های موجود کشور در سامانه این سازمان خبر داد و گفت اکنون برای 31 هزار و 500 کودکستان فعال، پرونده تشکیل شده است.

وی اظهار کرد: «یکی از چالش‌هایی که در کشور بود و نشان داد که دغدغه‌های مربوط به مهدکودک‌ها درست است این بود که مهدکودک‌ها رها هستند و تا وقتی که سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک تشکیل شود، نمی‌دانستیم چند مهدکودک، کودکستان، پیش‌دبستان و مشابه آن در کشور وجود دارد و آمار کودکستان‌ها تا قبل از تاسیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک به‌صورت کاغذی و غیرمتمرکز انجام می‌شد و پایگاه داده‌ای در این زمینه وجود نداشت.»

همتی‌فر با بیان اینکه یکی از کارهای خیلی مهم ملی که در فرآیند تطبیق مهدکودک‌ها انجام شد، پروژه ساماندهی این مراکز بود، خاطرنشان کرد: «به طور مشخص و طبق پرونده‌ای که در سامانه سازمان تشکیل شده 31500 کودکستان در کشور وجود دارد که موسس آن مشخص است و فرآیندهای مربوطه را طی می‌کند و در ادامه نیز مکان، مدیر، نیروی انسانی، تجهیرات و نوع کودکستان طبق داده‌هایی که ثبت می‌شود در سامانه مشخص خواهد شد. اکنون 31500 پرونده تشکیل‌شده داریم یعنی این تعداد مراکز فعال هستند و ممکن است مراکزی هم باشند که تعطیل و غیرفعال شده‌اند که این مراکز از چرخه خارج شده‌اند.»

پرونده 25 هزار کودکستان تعیین تکلیف شد

رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک، آبان امسال در برنامه «صف اول» شبکه خبر با اشاره به دوره انتقال این سازمان طی 2 سال و 7 ماه گذشته گفت: بیش از 32 هزار درخواست در سامانه ثبت شده بود که تاکنون 25 هزار پرونده، تعیین تکلیف و مجوز کودکستان برای آن‌ها صادر شده است.

وی با بیان اینکه بخش تطبیق به اتمام رسیده است، اظهار کرد: ۲۵ هزار پرونده تعیین تکلیف شده و مجوز با الگوی جدید به آن‌ها داده شده است. بخشی نقص پرونده داشتند که در همین یکی دو ماه اخیر به نتیجه می‌رسد.

همتی‌فر در پاسخ به اینکه اگر کسی مرکزی به عنوان کودکستان داشته اما مجوز نگرفته باشد چه برخوردی با آن می‌شود؟ خاطرنشان کرد: مثل بقیه کسب و کارهاست که البته اینجا می‌گوییم یک کسب و کار تربیتی است که حتی درجه حساسیتش بالاست. مجموعه فرصت‌ها و نگاه تمهیدی ایجاد شده تا شرایط مناسب را فراهم کنیم. پس قاعدتاً مثل هر کس دیگری فعالیتش غیرقانونی خواهد بود و برخورد قانونی لازم با آن می‌شود.

مراکز تربیت کودک غیرمجاز

همانطور که گفته شد شاید تعدادی از مهدکودک‌های سابق فاقد مجوز فعالیت قانونی بوده‌اند و پس از انتقال به وزارت آموزش و پرورش نیز در پی اخذ مجوز نبوده و کماکان به فعالیت خود ادامه داده‌اند.

برای مثال؛ هفته گذشته بود که وجیهه فاضل، معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش استان اصفهان گفت: حدود ۱۵۵ مرکز تربیت کودک غیرمجاز در استان وجود دارد و از آنجایی‌که اکنون شرایط لازم برای اخذ مجوز تاسیس و فعالیت کودکستان‌ها از درگاه ملی مجوزها فراهم شده است، تداوم فعالیت این کودکستان‌ها یا مراکزی که دارای وجاهت نبوده امکانپذیر نیست.

فاضل در خصوص دریافت مجوز کودکستان‌ها و مراکز تربیت کودک پیش از دبستان اظهار کرد: این کودکستان‌ها یا مراکزی که دارای وجاهت نیستند به یکی از 2 شیوه شرکت موسسان آن مراکز در دوره آموزشی شایستگی‌های حرفه‌ای و آغاز فرایند اخذ مجوز تاسیس از درگاه ملی مجوزها و یا تعطیلی و پلمب کودکستان باید انجام شود. پیگیری نهایی برای تعیین تکلیف این مراکز در حال انجام است و در صورت عدم همکاری موسسان و مدیران مراکز غیرمجاز پس از اخطار اول، معرفی رسمی این مراکز به دادگستری استان و طرح پرونده پلمب و تعطیلی آن‌ها به استناد قانون تعطیلی موسسات و واحدهای آموزشی در دستور کار شورای برنامه‌ریزی و نظارت تعلیم و تربیت کودک در اداره کل آموزش و پرورش و کارگروه‌های نظارت و مدیریت بر کودکستان‌ها در سطح مناطق و نواحی قرار گیرد، به‌نحوی‌ که در آینده‌ای نزدیک، نتیجه مطلوب حاصل از فرآیند مدیریت یکپارچه تعلیم و تربیت کودک در استان مشاهده شود.

معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش استان اصفهان با اشاره به تعیین مهلت 2 ماهه برای انجام این فرآیند گفت: مناطق و نواحی می‌توانند از ظرفیت‌های مردمی برای شناسایی کودکستان‌ها و سایر مراکز غیرمجاز شناسایی‌نشده و یا تازه‌تاسیس در سطح شهرها و روستاها استفاده کنند.

مرجع انحصاری راهبری، صدور مجوز و نظارت بر کودکستان‌ها سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک است

مجتبی‌همتی‌فر، رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک در خصوص آخرین وضعیت ساماندهی و فعالیت کودکستان‌ها به پانا گفت: «نزدیک به 40 هزار کودکستان در سطح کشور شناسایی شده که از این تعداد، نزدیک به 32 هزار کودکستان در فرآیند مجوز تطبیق قرار گرفته و حدود 10 هزار متقاضی جدید برای تاسیس کودکستان در سامانه سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک ثبت‌نام کرده‌اند.»

وی در خصوص اقدامات این سازمان برای جلوگیری از فعالیت کودکستان‌های غیرمجاز اظهار کرد: «درباره مراکز فعال ارائه‌دهنده خدمات تربیتی، آموزشی و مراقبتی به کودکان زیر 7 سال که دارای مجوز رسمی از سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک نیستند، پس از اخطار و عدم رعایت ضوابط و مقررات و با هماهنگی دستگاه قضایی، اقدام به پلمب کودکستان صورت می‌پذیرد.»

همتی‌فر با بیان اینکه نهادهای دیگری غیر از سازمان بهزیستی هم در گذشته برای کودکستان‌ها مجوز می‌دادند، خاطرنشان کرد: «در فقدان متولی واحد، نهادهای متعددی از خلأها و ابهام‌های قانونی بهره ‌برده و مراکزی را راه‌اندازی کرده بودند که این امر به رهاشدگی زیست‌بوم اوان کودکی و تداخل فعالیت‌ها انجامیده بود. بعد از تشکیل سازمان، راهبری و ساماندهی این کودکستان‌ها طبق ضوابط و مقررات بر عهده «سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک» قرار گرفته است و این سازمان، مرجع انحصاری راهبری، ساماندهی، صدور مجوز، هدایت و نظارت بر امور، فرآیندها، محتواها و منابع‌انسانی شایسته برای تعلیم و تربیت کودکان تا 6 سال تمام است.»

رئیس سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک با بیان اینکه هم‌اکنون مجوز تاسیس کودکستان جدید در کشور صادر می‌شود، گفت: «تاکنون حدود 10 هزار نفر متقاضی جدید برای دریافت مجوز تاسیس، ثبت درخواست اولیه کرده‌اند. صدور مجوز به‌صورت الکترونیکی و از طریق درگاه ملی مجوز‌ها صورت می‌پذیرد به این صورت که در ابتدا متقاضی از طریق خدمات عمومی سامانه سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک، پیش‌ثبت‌نام دوره توسعه شایستگی‌های فردی و حرفه‌ای موسسان را انتخاب و در آن ثبت‌نام می‌کند و پس از قبولی در این دوره با مراجعه به درگاه ملی مجوز‌ها می‌تواند وارد فرآیند ثبت درخواست تاسیس و دریافت مجوز کودکستان غیردولتی شود.»

تعدادی از کودکستان‌های غیرمجاز برای برخورد قانونی به مراجع ذی‌ربط معرفی شده‌اند

وی در پاسخ به اینکه آیا در بین کودکستان‌هایی که تاکنون شناسایی شده‌اند، کودکستان غیرمجاز هم وجود داشت، تصریح کرد: «اگر غیرمجاز بودن را به معنای عدم داشتن مجوز در نظر بگیریم، نهادهای متعددی تا قبل از تاسیس این سازمان مسئولیت صدور مجوز مراکز ارائه‌کننده خدمات تربیت اوان کودکی را بر عهده داشتند که اکنون طبق سیاست‌های سازمان در فرآیند تطبیق مجوز قرار گرفته‌اند. برخی از مراکز هم که تابع ضوابط سازمان نشده‌اند، پس از طی اخطار و تذکر کتبی برای برخورد قانونی به مراجع ذی‌ربط معرفی شده‌اند.»

همتی‌فر ابراز کرد: «سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک با توجه به دغدغه مقام معظم رهبری در دیدار مجازی با فرهنگیان در ‌تاریخ 33 شهریور 1399 مبنی‌ بر رها بودن مهدهای کودک به‌منظور ساماندهی امور مرتبط با تعلیم و تربیت دوره کودکی شکل گرفت و به امید خدا در مدتی که این سازمان شکل گرفته با تلاش شبانه‌روزی همکاران و ظرفیت‌های مردمی متصل به این سازمان، گام‌های قابل توجهی در این مسیر برداشته‌ شده که البته فاصله قابل توجهی با حالت مطلوب داریم که ان‌شاءالله به سوی آن گام‌های مؤثری برداریم.»