دنیای بی‌انتهای هوش مصنوعی در سیطره دانش‌آموزان ایرانی
یک میلیون و ۵۰۰ هزار دانش‌آموز متوسطه اول در کشور تحت آموزش کدنویسی قرار گرفتند
تهران (پانا) - ورود به حوزه هوش مصنوعی در ایران از جمله مباحثی است که طی سال‌های آینده، به‌ویژه در بخش «تولید علم» میتواند مثمرثمر باشد و دانشمندان جوان این سرزمین در حوزه تولیدات علمی هوش مصنوعی از همان ابتدا هیچ گاه بیکار نبوده‌اند.
رهبر معظم انقلاب در سال ۱۴۰۰، در دیدار با نخبگان جوان و استعدادهای برتر علمی کشور از «هوش مصنوعی» به‌عنوان یک مساله مهم و آینده‌ساز نام بردند و تاکید کردند که این مساله در اداره آینده دنیا نقش دارد و باید به‌گونه‌ای عمل کرد که ایران در زمره ۱۰ کشور برتر دنیا از نظر هوش مصنوعی قرار گیرد.
حال بیش از ۲ سال از طرح این مبحث از سوی رهبر انقلاب می‌گذرد و وقت آن رسیده که اقداماتی که در این مسیر و در بخش‌های مختلف انجام شده است، مورد ارزیابی قرار گیرد. براساس آخرین گفته‌های روح‌الله دهقانی، معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری، جمهوری اسلامی ایران رتبه ۱۷ را در زمینه تولید هوش مصنوعی در جهان دارد. وی در این خصوص گفت: «هوش مصنوعی برای جامعه ایرانی منبعی از تحول است. هوش مصنوعی، ارتباط انسان با جهان را بازتعریف و حیات بشر را دچار دگرگونی کرده و انقلاب صنعتی چهارم در الگوی رشد مجموعه‌ای از فناوری‌ها شکل گرفته و این الگو زمانی جدیت پیدا کرد که هوش مصنوعی توسعه یافت.»
با توجه به اظهارات معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری و رتبه 17 جمهوری اسلامی ایران در این حوزه، می‌توان گفت دانشمندان ما به‌طور چشم‌گیری به این بخش ورود پیدا کرده‌اند و همچنین سیاست‌ها به سمتی حرکت کرده است که سازمان‌ها، ارگان‌ها و نهادهای پرورش‌دهنده نخبگان به سمت آموزش دانش‌آموزان در زمینه هوش مصنوعی حرکت کرده‌اند. برای مثال وزارت آموزش و پرورش به عنوان اصلی‌ترین متولی آموزش عمومی در کشور، از همان روزهای ابتدایی به فرمایشات مقام معظم رهبری در رابطه با ورود به حوزه هوش مصنوعی، لبیک گفت و تا به این لحظه نیز توانسته است، دستاوردهای مختلفی داشته باشد؛ از جمله این دستاوردها فعال شدن قرارگاه فناورانه در این وزارتخانه، آموزش کدنویسی به دانش‌آموزان و برگزاری رویداد ملی دانش‌آموزی «هوش مصنوعی» است.
اواخر اردیبهشت سال جاری مدیرکل دفتر متوسطه اول وزارت آموزش و پرورش خبری مهم در حوزه آموزش برنامه‌نویسی و کدنویسی به دانش‌آموزان را اعلام کرد. حمید یزدانی اظهار کرد: «ما در مدارس دولتی در همین سال که در حال سپری شدن است، آموزش نزدیک به ۱۰ هزار و ۵۰۰ دانش‌آموز مدارس شبانه‌روزی را در بحث کد نویسی شروع کردیم.»
پس از اعلام این خبر نیز اولین رویداد ملی دانش‌آموزی «هوش مصنوعی» از 7 تا 11 مهر امسال در اصفهان برگزار شد که در آن 500 دانش‌آموز نخبه از مدارس استعدادهای درخشان کشور حضور داشتند و در نهایت قرارگاه تربیت فناورانه از سوی وزارت آموزش و پرورش فعال شد. رضامراد صحرایی در رابطه با فعال شدن قرارگاه تربیت فناورانه در وزارت آموزش و پرورش اظهار کرد: «موضوع فناوری‌های نوین به‌طور عام در دستور کار آموزش و پرورش قرار گرفته است. پژوهشگاه آموزش و پرورش چند نشست در موضوع هوش مصنوعی و فناوری‌های نوین در آموزش و پرورش برگزار کرده که تبدیل به سیاست شده است.»
وی تاکید کرد: «قرارگاهی اختصاصی تحت عنوان "قرارگاه تربیت فناورانه" در آموزش و پرورش از نو فعال شده است و به زودی این قرارگاه فعالیت خود را شروع خواهد کرد. همچنین به اطلاع عموم مردم باید برسانیم که هوش مصنوعی حتما به مدارس خواهد رفت و همین الان نیز "شبکه شاد" جلوه‌ای از هوش مصنوعی است.»
محمدمهدی کاظمی، معاون آموزش و متوسطه وزارت آموزش و پرورش نیز از دنبال کردن برنامه مهارت‌آموزی در دوره دوم متوسطه خبر داد و گفت: «روی هوش مصنوعی تاکید داریم. دروازه ورود به هوش مصنوعی، برنامه‌نویسی و کدنویسی است که ۱۲ هزار معلم را آموزش داده‌ایم و به دنبال این هستیم که همه معلمان را در طول سال تحصیلی جاری و تابستان آینده آموزش دهیم تا بتوانیم پوشش گسترده‌ای داشته باشیم.»
وی، هوش مصنوعی، برنامه‌نویسی و کدنویسی را از برنامه‌های آموزشی وزارت آموزش و پرورش بیان کرد و افزود: «اولویت‌های متفاوتی در مجموعه معاونت آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش داریم که یکی از اولویت‌های مهم به دلیل اهمیت آموزش مهارت و کسب شایستگی‌های مختلف توسط دانش‌آموزان برای ورود آن‌ها به عرصه جامعه در عرصه مهارت‌آموزی است و طبیعی است که زمینه‌سازی برای این موضوع در مدارس باید اتفاق بیفتد و این را در دوره متوسطه اول با زمینه آشنایی با مهارت‌های مختلف برای یک انتخاب مناسب در زمینه هدایت تحصیلی دنبال می‌کنیم و به صورت ویژه به‌دنبال آموزش هوش مصنوعی، برنامه‌نویسی، کدنویسی و اقتصاد دیجیتال در این دوره هستیم.»
چنین اخباری سرآغاز دورانی جدید در آموزش و پرورش برای ورود به حوزه هوش مصنوعی بود، دوره‌ای که در آن هم دانش‌آموزان و هم معلمان قرار بود نسبت به این فناوری مجهز شوند. حال نزدیک به 8 ماه از آن روزی که خبر شروع آموزش کدنویسی به 10 هزار و 500 دانش‌آموز منتشر شد، گذشته است و مدیرکل دفتر متوسطه اول وزارت آموزش و پرورش باری دیگر با خبری مهم‌تر به سراغ جامعه تعلیم و تربیت کشور آمده است.
حمید یزدانی در گردهمایی هوش مصنوعی استان خوزستان با اشاره به اهمیت آموزش هوش مصنوعی به دانش‌آموزان گفت: «با توجه به ماموریت‌های دوره اول متوسطه از جمله استعدادیابی، هدایت تحصیلی و هویت‌یابی در تلاش هستیم تا بتوان دانش‌آموزانی که با اصطلاحات مختلف شناخته می‌شوند مانند دانش‌آموزان نسل زِد، آلفا و فعالان فضای مجازی را برای آینده تربیت کرد.»
وی اظهار کرد: «یکی از نقاط بسیار روشنی که برای این دانش‌آموزان پیرو فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه باید جزو 10 کشور برتر در حوزه هوش مصنوعی باشیم، متصور هستیم، برنامه‌ریزی شده تا دانش‌آموزان در دوره اول متوسطه با نرم‌افزارهای مختلف از جمله کراس و پایتون که در حوزه ساخت هوش مصنوعی است، آشنا شوند و به نحوی کار کنند تا بتوانند در پایه نهم که آموزش پایتون را به‌صورت کامل آموختند، کسب درآمد نیز داشته باشند.»
عضو شورای مدیران کل و مشاوران معاونت آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش با اشاره به دانش‌آموزانی که تحت این آموزش‌ها قرار گرفته‌اند، تصریح کرد: «از ۲۷ هزار مدرسه در دوره اول متوسطه، حدود ۱۲ هزار مدرسه و به عبارتی از ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار دانش‌آموز، یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر این دوره به‌صورت کامل و دقیق تحت پوشش این برنامه‌ها قرار گرفته‌اند.»
وی با تاکید بر اهمیت کتاب کار و فناوری گفت: «لازم به ذکر است که کتاب کار و فناوری را باید همه دانش‌آموزان در پایه هفتم، هشتم و نهم به‌صورت تخصصی آموزش دیده و در تلاش هستیم که تمام مدارس کشور را به برنامه «ایران دیجیتال» متصل و مجهز کنیم.»
حال با این تفاسیر شاهد هستیم که وزارت آموزش و پرورش به عنوان یک نهاد پیشرو در پی لبیک گفتن به فرمایشات مقام معظم رهبری، به صورت جدی به حوزه هوش مصنوعی ورود پیدا کرده است و بدون هیچ وقفه‌ای در حال عملیاتی کردن برنامه‌هایی است که یک به یک موجب اعتلا و پیشرفت ایران اسلامی خواهد شد. در حال حاضر نیاز است که باقی ارگان‌ها علاوه بر وظایف خود در این حوزه به کمک وزارت آموزش و پرورش بیایند، چرا که آموزش عمومی کشور دارای ظرفیت بسیار بالایی است و میتواند در سنین پایین بسیار از موارد، از جمله فراگیری آموزش‌های هوش مصنوعی را نهادینه کند؛ این امر مسیر نخواهد شد مگر به این شرط که همگان در کنار دستگاه تعلیم و تربیت قرار گیرند.
