ضرورت توجه جدی به همه ابعاد سلامت روانی دانش‌آموزان توسط ارکان تعلیم و تربیت
تهران (پانا) - مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی وزارت آموزش و پرورش تاکید کرد که توجه جدی به همه ابعاد سلامت، به‌ویژه سلامت روانی دانش‌آموزان در دستور کار تمامی ارکان نظام تعلیم و تربیت قرار گیرد.
به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش؛ امیر تجلی‌نیا به مناسبت نهم اردیبهشت (روز مشاور و روانشناس)، ضمن تبریک این روز به تمامی مشاوران شاغل در آموزش و پرورش درباره اهمیت کار مشاوران توضیح داد.
تجلی‌نیا عنوان کرد: جدیدترین رویکردهای روان شناسی، سلامت را متشکل از ۷ بُعد جسمی، روانی، عاطفی، معنوی، اجتماعی، فرهنگی و شغلی می دانند. مسئولیت اصلی ارتقای ۶ بُعد از ابعاد هفت گانه سلامت، اداره کل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی است. مشاوران به عنوان تخصصی ترین افراد در حوزه سلامت روان، نقش موثری در ارتقای سطح سلامت روانشناختی و به تبع ابعاد دیگر سلامت دارند، چرا که تمامی این ابعاد بصورت سیستمی با هم در ارتباط‌اند.
مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی افزود: اسناد بالادستی نظام تعلیم و تربیت از جمله سند تحول بنیادین آموزش و پرورش بر تربیت تمام ساحتی دانش آموزان و ایجاد هویت یکپارچه مبتنی بر مبانی اسلامی تأکید دارند. یکی از مهمترین اسنادی که ذیل راهکارهای سند تحول بنیادین به عنوان نقشه راه مشاوران مورد استفاده قرار می گیرد، سند نظام جامع راهنمایی و مشاوره است.
تجلی‌نیا اضافه کرد: راهنمایی و مشاوره، ناظر به جریان معین و مکمل اصل جریان تربیت و شامل ابعادی همچون اهداف، عاملان، مخاطبان، روش ها و ابزار راهنمایی و مشاوره تلقی شده است و از پیش دبستانی آغاز و تا پایان دوره متوسطه با هدف دستیابی متربیان به مرتبه ای از حیات طیبه ادامه می یابد. راهنمایی و مشاوره مدرسه در سه حیطه رشد تحصیلی، شغلی و شخصی – اجتماعی، کانون توجه نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی است و فرآیند یاددهی – یادگیری باید با نگاه راهنمایی و مشاوره سامان یابد.
مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب های اجتماعی افزود: امروزه دشمنان نظام مقدس جمهوری اسلامی، با نقشه های مختلف سعی دارند دانش آموزان را به سمت آسیب های اجتماعی سوق دهند. توانمندسازی کودکان و نوجوانان، والدین، کارکنان مدارس، ارتقای سطح سلامت روانی آنان و ارائه خدمات تخصصی به دانش آموزانِ نیازمند دریافت خدمات راهنمایی و مشاوره، از مهمترین وظایف مشاوران مدارس و مراکز مشاوره آموزش و پرورش است.
وی همچنین افزود: بر اساس سند نظام جامع راهنمایی و مشاوره، حرکت به سمت شناسایی استعدادهای دانش آموزان و هدایت آنان در مسیر استعدادی کشف شده و کمک به طراحی مسیر زندگی تحصیلی – شغلی دانش آموزان بصورت فرآیندی و پیوسته با کمک تمامی حوزه های آموزش و پرورش، یکی از اهداف مهم ما در حوزه مشاوره است و نهادینه سازی این هدف مهم از مسیر مشاوران عبور کرده و توسط آنان محقق خواهد شد.
تجلی‌نیا در ادامه درباره کمبود نیروی مشاور در آموزش و پرورش عنوان کرد: متأسفانه در سال های گذشته توجه کافی به حوزه مشاوره در خصوص تأمین نیروی مشاور صورت نگرفته است و امروزه با توجه به شرایط حساس کنونی و چالش ها و مسائلی که پاندمی کرونا از لحاظ روانشناختی در خانواده ها و دانش آموزان ایجاد کرد، حوزه مشاوره آموزش و پرورش باید بیش از هر زمان دیگری مورد توجه جدی قرار گیرد. جذب نیروی تخصصی مشاور و توانمندسازی آنان در راستای مقابله با اختلالات روانشناختی و آسیب‌های اجتماعی از مهمترین برنامه‌های ما است.
مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی در پایان گفت: بنده روز جهانی مشاور و روانشناس را به تمامی دست اندرکاران نظام تعلیم و تربیت، بخصوص مشاوران شاغل در آموزش و پرورش تبریک و تهنیت عرض می کنم و از تمامی آنان می خواهم با تمام وجود در راستای کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی و همچنین ارتقای سطح سلامت روانشناختی دانش آموزان تلاش کنند و با به روز رسانی اطلاعات و توانمندسازی خود در این مسیر مهم گام های مثبت و مؤثری بردارند.
مشاوره، قلب نظام تعلیم و تربیت و نقطه اتصال تمامی برنامه‌ها و فعالیت‌های آموزشی و پرورشی است
طاهره فضائلی، معاون برنامه‌ریزی امور مشاوره وزارت آموزش و پرورش نیز روز مشاور و روانشناس را به تمامی مشاوران شاغل در آموزش و پرورش تبریک گفت و درباره اهمیت و ضرورت کار مشاوران در مدارس و مراکز مشاوره و همچنین ارائه خدمات راهنمایی و مشاوره به دانش آموزان، والدین و فرهنگیان این چنین گفت: مشاور، سلامت روح و روان و زندگی سالم ایده آل را به جامعه دانش آموزی هدیه می دهد. اتاق مشاوره امن ترین پناه برای دانش آموزانی است که مسائل و مشکلات شان را بی هیچ واهمه ای فرو می ریزند تا شاد و سبک بال شوند.
وی ضمن تبریک ۹ اردیبهشت ماه، روز جهانی مشاور و روانشناس، افزود: مشاوران مهمترین نقش را در ارتقای سطح سلامت روانشناختی دانش آموزان بر عهده دارند و از هر حیث وظیفه شان بسیار مهم و حیاتی است، بنابراین نیازمند نگاه و توجه جدی هستند. خوشبختانه با اجرایی شدن یکی از برنامه های عملیاتی سند نظام جامع راهنمایی و مشاوره به عنوان سند بالادستی ما، مبنی بر هویت بخشی به مراکز مشاوره، شاهد آن هستیم که اکثر نقاط کشور دارای مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی تخصصی بوده و در حال ارائه خدمت به دانش آموزان، والدین و فرهنگیان محترم هستند.
وی در ادامه بیان کرد: در سند نظام جامع راهنمایی و مشاوره و چرخش های تحول آفرینی که در این سند عنوان شده است، بر نگاه مستمر، فرآیندی و یکپارچه در اجرای برنامه ها و فعالیت ها تأکید شده است و پرهیز از نگاه جزیره ای و نقطه ای و ایجاد همدلی و تفاهم در اجرای برنامه ها بعنوان یکی از مهمترین اهداف معرفی شده در این سند، در دستور کار ما قرار دارد. همچنین استفاده از ظرفیت معلمان به عنوان کنشگران عمومی در ارائه خدمات راهنمایی و مداخله مختصر به دانش آموزان، یکی از چشم اندازهای ما است که نیازمند همکاری حوزه های مختلف است.
فضائلی افزود: مشاور راهبر و هدایت گر است، آگاهی او از آسیب های اجتماعی می تواند موجبات ارائه خدمات مشورتی مهم و تأثیرگذار به معلمان، مدیر و تمامی کارکنان مدرسه را فراهم ساخته و با ایجاد جوی مملو از همدلی و تعاون در محیط مدرسه، در راستای پیشگیری از آسیب های اجتماعی قدم های مؤثری بردارد.
معاون برنامه‌ریزی امور مشاوره وزارت آموزش و پرورش تصریح کرد: مشاور پل ارتباطی مهمی بین مدرسه و خانواده است و با نزدیک کردن این دو نهاد مهم می تواند زمینه های رشد و تربیت تمام ساحتی را در مدارس مهیا سازد. مشاوران با ارائه اطلاعات مهم به والدین دانش آموزان و جذب همکاری آنان در اجرای برنامه های مهم مدرسه، نقش مؤثری در دستیابی به اهداف تعلیم و تربیت بر عهده دارند.
وی ادامه داد: خوشبختانه امروزه اهمیت و ضرورت مشاوره و اثربخشی کار مشاوران بر کسی پوشیده نیست. مشاوره قلب نظام تعلیم و تربیت است و نقطه اتصال تمامی برنامه ها و فعالیت هایی است که برای موفقیت دانش آموزان در تحصیل و همچنین تربیت آنان مطابق ساحت های ششگانه تربیتی عنوان شده است.
فضائلی در ادامه به دانشجو مشاوران که در دانشگاه فرهنگیان برای ارائه خدمت به عنوان مشاور در مدارس خود را آماده می کنند، توصیه کرد که با مطالعه عمیق مباحث علمی در طول دوران تحصیل و همچنین مطالعه برنامه ها و فعالیت های مشاوران در مدارس، مطالعه عمیق اسناد بالادستی و سند نظام جامع راهنمایی و مشاوره خود را بیش از گذشته توانمند کنند و بطور پیوسته سعی کنند ارتباط خود را با مدارس حفظ کنند.
وی همچنین با اشاره به نقش مشاور و مربی پرورشی اظهار کرد: مشاور در تمام موقعیت ها باید همکار مربی تربیتی، مدیر و معاون باشد و هرچه تعامل بین این افراد همدلانه تر باشد، دستیابی به اهداف تربیتی در مدرسه بهتر اتفاق خواهد افتاد.
معاون برنامه‌ریزی امور مشاوره وزارت آموزش و پرورش در ادامه افزود: مطابق سند انتظار دولت از وزارت آموزش و پرورش ما باید به سمت ایجاد پرونده یکپارچه رشدی – تربیتی برای دانش آموزان حرکت کنیم و این انتظار دولت دقیقاً همان آرزوی ما است که بتوانیم برای کمک به دانش آموزان عزیزمان و ارائه خدمات تحصیلی – شغلی و سازگاری به آنان و مداخله مؤثر و بهنگام برای کمک به دانش آموزان در معرض آسیب از ظرفیت های بوجود آمده و اطلاعات مورد نیاز این پرونده استفاده کنیم. از این رو همکاری تمامی حوزه های وزارت آموزش و پرورش در این زمینه و استفاده از ظرفیت تمامی بخش ها برای کمک به دانش آموزان و ارتقای سطح سلامت روانی آنان و کمک به کسب موفقیت در تحصیل و شغل آینده آنان، وظیفه مهمی است که بر دوش مشاوران مدارس است و تمامی ارکان نظام تعلیم و تربیت باید در اجرای این مهم به ما کمک کنند.
فضائلی درباره هدایت تحصیلی دانش آموزان عنوان کرد: فرآیند هدایت تحصیلی به عنوان یکی از مهمترین برنامه های حوزه مشاوره قدمت طولانی دارد. در حال حاضر خوشبختانه تحولات خوشایندی در این زمینه اتفاق افتاده است که از مهمترین آنان به هوشمندسازی آزمون های رغبت و توانایی، تدوین سیستم خبره فردی بر اساس نتایج حاصل از اجرای آزمون های مشاوره ای، تحلیل ویژگی های شخصیتی دانش آموزان، پیشنهاد مشاغل و رشته های تحصیلی و دانشگاهی متناسب با حوزه های علاقمندی و توانایی دانش آموزان و همچنین ارائه پروفایل فردی به دانش آموزان بر اساس داده های ثبت شده و بررسی های مشاوره ای، می توان اشاره کرد.
معاون برنامه‌ریزی امور مشاوره وزارت آموزش و پرورش افزود: بر اساس سند نظام جامع راهنمایی و مشاوره، مشاوران به عنوان متخصصان و کنشگران اصلی وظیفه دارند نسبت به آموزش و توانمندسازی در سه محور تحصیلی – شغلی و شخصی / اجتماعی، ارائه آموزش های ترویجی و فرهنگی، شناسایی و غربالگری به موقع دانش آموزان، مداخله موثر و بهنگام، ارجاع و همچنین ارائه خدمات تخصصی حمایتی – درمانی به دانش آموزان اقدام کنند.
وی در پایان ضمن گرامیداشت نهم اردیبهشت ماه و روز مشاور و روانشناس و تشکر از زحمات همکاران، از همه مشاوران شاغل در آموزش و پرورش خواست با به روز کردن مستمر اطلاعات و دانش خود، تمامی تلاش خود را در راستای دستیابی به اهداف و ارتقای سطح سلامت روانی دانش آموزان و کمک به موفقیت تحصیلی – شغلی دانش آموزان به کار بندند.
