دانشگاه فرهنگیان امیدآفرینتر از همیشه
تهران (پانا) - اصلاح ساختار و سازمان دانشگاه فرهنگیان، تقویت نیروی انسانی اعم از استاد و دانشجو، ارتقای نظام برنامه درسی تربیت معلم، اصلاح فضا و کالبد دانشگاه و نهایتا اصلاح نظامهای جذب دانشجو معلم در زمره اهداف و برنامههای مدیریت جدید دانشگاه فرهنگیان قرار دارد.
دی ماه سال 1390 بود که با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و با تجمیع همه مراکز تربیت معلم سراسر ایران، دانشگاه فرهنگیان تاسیس شد و از سال ۱۳۹۱ شروع به کار کرد.
دانشگاه فرهنگیان هرچند نوپا اما متکی به پیشینه صدساله مراکز تربیت معلم در ایران است و طبق سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مستند به راهکارهای زیر است:
«راهکار ۱/ ۱۱ - استقرار نظام ملی تربیت معلم و راهاندازی دانشگاه ویژه فرهنگیان با رویکرد آموزش تخصصی و حرفهای تربیت محور توسط وزارت آموزش و پرورش با همکاری دستگاههای ذیربط؛
راهکار ۲/ ۱۱ - طراحی و ارتقای نظام تربیت حرفهای معلمان در آموزش و پرورش با تأکید بر حفظ تعامل مستمر دانشجومعلمان با مدارس و نهادهای علمی و پژوهشی در طی این دوره و فراهم آوردن امکان کسب تجربیات واقعی از کلاس درس و محیطهای آموزشی؛
راهکار ۱۰/ ۱۱ - جلب مشارکت دانشگاههای برتر و حوزههای علمیه در امر تربیت تخصصی-حرفهای و دینی معلمان، کارشناسان و مدیران با همکاری دانشگاه فرهنگیان.»
حال نزدیک به یک دهه از تاسیس دانشگاه فرهنگیان میگذرد و موضوع مهمی که باید بدانیم این است که آیا خط سیر کنونی، قدرت کافی برای پاسخگویی به نیازهای آینده را دارد؟ کدام ویژگی آینده را از هماکنون شناختهایم و برای پاسخ دادن به آن قدم برداشتهایم؟ آیا معلمان برای آینده تربیت شدهاند؟ و این که آیا دانشآموز فردا، کنش کنونی دانشگاه فرهنگیان را میپذیرد؟
دانشگاه فرهنگیان به عنوان یک مجموعه علمی میتواند با استفاده از توان بالای علمی و پژوهشی خود که با استفاده از استادان برجستهای که بیشتر آنها از بطن و متن آموزش و پرورش هستند، نقش ارزندهای ایفا کنند. این دانشگاه که وابسته به نهاد مهمی همچون آموزش و پرورش است، یکی از نهادهای مهم اجتماعی است که در پیشرفت اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جامعه بیشترین نقش را دارد و بیشتر اندیشمندان و صاحبنظران، آن را زیر بنای رشد و توسعه میدانند.
نقش دانشگاه فرهنگیان در رشد و پرورش همهجانبه دانشآموزان
پیشرفت و ترقی جوامع انسانی در گرو تامین نیروی انسانی ماهر و متخصص برای اداره مطلوب بخشهای مختلف بوده و جوامعی که در این خصوص تلاش بیشتری داشتهاند، نتایج موفقیتآمیزی را در حرکت پرشتاب توسعه اقتصادی و اجتماعی کسب کردهاند. نقش دانشگاه فرهنگیان در آموزش و پرورش، فقط تعلیم دروس، انتقال میراث فرهنگی نسلهای گذشته به نسل جدید و پرورش قوای ذهنی دانشآموزان نیست، بلکه فراتر از آنها، رشد و پرورش دانشآموزان در ابعاد جسمانی، ذهنی، عاطفی، اجتماعی و اخلاقی است که در زمره اصلیترین اهداف نظام آموزش و پرورش قرار میگیرد.
حال با توجه به اهداف مذکور، مسئولیت و رسالت دستگاه آموزش و پرورش در دانشگاه فرهنگیان، بیش از پیش سنگینتر و حساستر شده و ضرورت انجام اصلاحات اساسی در ساختار، برنامهها و روشهای آموزشی و پرورشی آن اجتناب ناپذیر است. در این میان، ایجاد تحول در نظام تربیت معلم را باید پیش نیاز تحقق هر نوع تحول در نظام آموزشی دانست.
رهبر انقلاب در همین خصوص، دانشگاه فرهنگیان و همه مراکز تربیت معلم را دارای وظایف سنگین و نیازمند تقویت همهجانبه دانستهاند و فرمودهاند: این مراکز باید از لحاظ امکانات سختافزاری، مدیریت، اساتید، متون آموزشی و فعالیتهای تربیتی بهگونهای تقویت شوند که بتوانند «معلم مطلوب» تربیت کنند.
5 چرخش تحولی دانشگاه فرهنگیان
رضامراد صحرایی، سرپرست دانشگاه فرهنگیان شهریورماه امسال در اولین نشست خبری خود در رابطه با رویکرد تحولی جدید در دانشگاه فرهنگیان اظهار داشت: امروز به دنبال آن هستیم تا دانشگاه فرهنگیان، دانشگاهی آیندهساز، تمدنساز و تحولآفرین باشد و تبدیل به مرجع اصلی شود. باید دانست اگر قصد تمدنسازی داریم بیتردید یکی از مهمترین اهرمها مربی و معلم است و این دانشگاه همانجایی است که مربی و معلمان تربیت خواهند شد و هیچ هدف و کاری موفق نخواهد بود مگرمعلمان ما به صورت تخصصی آماده خدمت باشند.
از سوی دیگر، دانشگاه فرهنگیان در اولویتهای رییسجمهور قرار دارد و به صورت ویژهتر در اولویتهای خاص وزیر آموزش و پرورش قرار گرفته است. مطابق اعلام صحرایی، چرخشهای تحولی در رویکرد جدید دانشگاه فرهنگیان وجود دارد که میتواند ضمانت اجرایی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش باشد. چرخش اول تبدیل دانشگاه فرهنگیان به یک دانشگاه تحولآفرین در تراز دانشگاههای جامع، چرخش دوم تربیت معلمان چندساحتی است، چرخش سوم به حرکت بنیادی از انتقال دانش به ساحت دانش اختصاص مییابد. چرخش چهارم روی حرکت از آموزش عادی و علم متعارف به مهارت خلاق و نوین تمرکز دارد و در نهایت چرخش پنجم حرکت از دانشگاهی پراکنده به دانشگاهی جدید با ساختار جامع و مادر است.
حال اما سوال اینجاست که این چرخشهای چندگانه چگونه محقق خواهد شد؟ مدیریت جدید این دانشگاه در چندماه اخیر اعلام کرده است که برای این چرخشها برنامههای متعددی دارد؛ از جمله اصلاح ساختار و سازمان دانشگاه، تقویت نیروی انسانی اعم از استاد و دانشجو، ارتقای نظام برنامه درسی تربیت معلم که نقطه اهرمی تحول است و برنامههای درسی باید طبق آن به پیش برود.
موضوع دیگر اصلاح فضا و کالبد دانشگاه است و نهایتا اصلاح نظامهای جذب دانشجو معلم در زمره اهداف و برنامههای رویکرد جدید مدیریت در دانشگاه فرهنگیان قرار دارد.
افزوده شدن 250 هزار مترمربع به فضای فیزیکی دانشگاه
حال امروز یکی از بزرگترین اقدامات تحولی در راستای افزایش ظرفیت فضاهای دانشگاه فرهنگیان انجام شد و 250 هزار مترمربع به فضای فیزیکی این دانشگاه اضافه شد.
رئیس دانشگاه فرهنگیان روز گذشته در این خصوص اظهار کرد: در مدت۵ ماه با همت تمامی ارکان آموزش و پرورش ۲۵۰ هزار مترمربع فضا به این دانشگاه افزوده شد، خرسندم که با این افتتاح، فضایی برای تربیت معلم ایجاد شد که لحظه لحظه کارکردن درآن خیر برای فرد و آینده کشور است.
با رویکرد تحولی جدید، میتوان مسئولان وزارت آموزش و پرورش و دانشگاه فرهنگیان امیدآفرینتر از همیشه در راستای گفتمانسازی، و ایجاد تحول، قدمهای استواری برای فردای ایران برداشتهاند و به دنبال تربیت کیفی، تربیت معلم چندساحتی به جای تکساحتی و فاصله گرفتن از شیوههای سنتی هستند. با دنبال کردن این رویکرد جدید به زودی شاهد خواهیم بود که دانشگاه فرهنگیان به دانشگای جامع و جریانساز تبدیل خواهد شد، هرچند باید امکانات و فضای فیزیکی آن مجددا تقویت شود.