موقعیت جغرافیایی استان تهران
تهران به مرکزیت شهر تهران، با وسعتی حدود ۱۲٬۹۸۱ کیلومتر مربّع، بین ۳۴ تا ۳۶٫۵ درجه عرض شمالی و ۵۰ تا ۵۳ درجه طول شرقی واقع شده‌است. این استان از شمال به استان مازندران، از جنوب به استان قم، از جنوب‌غربی به استان مرکزی، از غرب به استان البرز و از شرق به استان سمنان محدود است. جمعیت این استان طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ بالغ بر ۱۳٬۲۶۷٬۶۳۷ نفر بوده‌است که ۱۲٬۴۵۲٬۲۳۰ در نقاط شهری و ۸۱۴٬۶۹۸ در نقاط روستایی ساکن هستند. مرکز این استان شهر تهران است. شهر تهران پایتخت کشور ایران نیز به‌شمار می‌رود. استان تهران با بیش از ۱۳ میلیون نفر جمعیت، ۱۷/۵ درصد جمعیت کل کشور را در خود جای داده‌است. از این میزان، ۱۲، ۲۵۲ هزار نفر در مناطق شهری و ۱، ۱۶۱ هزار نفر در مناطق روستاییِ آن ساکن هستند. ۶۳/۶ درصد از جمعیت شهری استان تهران در شهر تهران و مابقی در ۴۴ شهر دیگر استان ساکن هستند. رشد جمعیت شهر تهران ۴/۱ درصد است که در مقایسه با دهه قبل اندکی افزایش یافته‌است. میان شهرهای استان تهران، شهریار با ۱۶/۸ درصد رشد سالیانه، در مقام اول رشد قرار دارد و کمال‌شهر با ۱۱/۴ درصد، ملارد با ۱۰ درصد و پاکدشت با ۹/۹ درصد و صفادشت با ۸/۸ درصد رشد سالانه در مقام‌های بعدی قرار دارند. در طول دهه ۱۳۸۵–۱۳۷۵ ده شهر به شهرهای استان تهران اضافه شده‌اند که بزرگ‌ترین آن‌ها شهرهای اندیشه، صالح‌آباد و باغستان و نصیرآباد با ۷۵ هزار، ۵۴ هزار، ۵۲ هزار، ۲۳ هزار نفر و کوچک‌ترین آن‌ها شهر ارجمند با ۱۷۰۰ نفر بوده‌است. استان تهران امروزه دارای ۱۶ شهرستان، ۴۵ شهر و ۷۸ دهستان است.
مناطق تحت مدیریت اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان تهران
مناطق تحت مدیریت استان تهران با مجموع تعداد 13 منطقه شامل 3 پارک ملی، 4 منطقه حفاظت شده، 3 اثر طبیعی ملی و 3 منطقه شکار ممنوع به مساحت کلی 655089 هکتار می‌باشد.
توضیح اینکه این اداره اقداماتی را درخصوص 1- ارتقاء منطقه شکار ممنوع کاوه ده به پناهگاه حیات وحش 2- ارتقاء بخشی از منطقه شکار ممنوع کوه سفید به حفاظت شده 3- ارتقاء منطقه آزاد ارجمند به حفاظت شده و 4- ارتقاء منطقه آزاد توچال به شکارممنوع در دست اقدام و پیگیری دارد تا بتوان شبکه حفاظتی استان را تکمیل و کارآمد تر نمود.
مناطق تحت مدیریت اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان تهران
|
عنوان |
تعداد |
مساحت کل (هکتار) |
نام |
موقعیت در شهرستان |
مساحت (هکتار) |
تاریخ آگهی رسمی |
وضعیت طرح مدیریت |
|
پارک های ملی |
3 |
55152 |
لار |
شمیرانات |
35765 |
1380 |
دارد |
|
خجیر |
تهران |
10692 |
1361 |
دارد |
|||
|
سرخه حصار |
تهران |
8695 |
1361 |
دارد |
|||
|
مناطق حفاظت شده |
4 |
370009 |
جاجرود |
تهران |
55424 |
1361 |
دارد |
|
ورجین |
شمیرانات |
26982 |
1361 |
دارد |
|||
|
کویر |
ورامین |
248957 |
1357 |
دارد |
|||
|
بخشی از البرز مرکزی جنوبی |
شمیرانات |
38646 |
1346 |
دارد |
|||
|
آثار طبیعی ملی |
3 |
4203 |
تنگه واشی |
فیروزکوه |
3650 |
1390 |
دارد |
|
غار رودافشان |
دماوند |
3 |
1390 |
ندارد |
|||
|
دریاچه تار و هویر |
دماوند |
550 |
1390 |
ندارد |
|||
|
مناطق شکار ممنوع |
3 |
225725 |
لار |
شمیرانات |
37818 |
1384 |
- |
|
کوه سفید |
دماوند |
111005 |
1384 |
- |
|||
|
کاوه ده |
فیروزکوه |
76902 |
1370 |
- |
|||
|
جمع مساحت کل |
13 |
655089 |
|
||||
لازم به ذکر است که بخشی ازمناطق تحت مدیریت استان از نظر تقسیمات سیاسی در محدوده استانهای مازندران، قم و سمنان واقع می‌باشد. لیکن مدیریت این مناطق با اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان تهران است.
نسبت مساحت مناطق تحت حفاظت و مدیریت (مناطق چهارگانه و شکار ممنوع) صرفاً در حوزه استحفاظی استان تهران به مساحت کل استان معادل 29 درصد است. این در حالیست که نسبت مساحت مناطق تحت حفاظت و مدیریت در حوزه استحفاظی و خارج حوزه استحفاظی نسبت به سطح استان معادل 47 درصد می‌باشد. به این مفهوم که 18 درصد از این نسبت در خارج از حوزه استحفاظی و 29 درصد در داخل حوزه استحفاظی استان در حال مدیریت می‌باشدکه در بحث اعتباری می‌بایست مد نظر قرار گیرد
