بهداشت روان چیست؟
بهداشت روان به سلامت عاطفی، رفتاری و شناختی اطلاق می شود. این واژه گاهی به معنی عدم ابتلا به بیماری روانی استفاده می شود. بهداشت یا سلامت روان می تواند بر زندگی روزمره، روابط و حتی سلامت جسمی ما تاثیر بگذارد و بر توانایی فرد در لذت بردن از زندگی اثر مستقیم دارد.
بهداشت روان چیست؟
بهداشت روان به سلامت عاطفی، رفتاری و شناختی اطلاق می شود. این واژه گاهی به معنی عدم ابتلا به بیماری روانی استفاده می شود. بهداشت یا سلامت روان می تواند بر زندگی روزمره، روابط و حتی سلامت جسمی ما تاثیر بگذارد و بر توانایی فرد در لذت بردن از زندگی اثر مستقیم دارد.
تعریف بهداشت روان:
بر اساس تعریف سازمان جهانی بهداشت، بهداشت روان به وضعیتی گفته می شود که در آن فرد توانایی های خود را تشخیص می دهد، می تواند با استرس های طبیعی زندگی تطابق یابد، به صورت مولد و مثبت کار کند و قادر است در جامعه مشارکت کند.
سازمان جهانی بهداشت در این راستا تاکید می کند که سلامت روان تنها عدم ابتلا به بیماری های روانی نیست.
روز سلامت روان:
۱۰ اکتبر روز سلامت روان نام گرفته است. اولین بار فدراسیون جهانی سلامت روان در سال ۱۹۹۲ این روز را نامگذاری کرد. ایده گرامیداشت چنین روزی افزایش آگاهی عمومی درباره بیماری های روانی مختلف، ایجاد درک بهتر از آنها در جامعه و کمک به افراد برای یافتن کمک های تخصصی است. در این روز انجمن ها و گروه های مختلفی با ارائه خدمات تلاش می کنند به افراد در شناخت بهتر بیماری های روانی کمک کنند. هر ساله در این روز به موضوع خاصی در رابطه با سلامت روان پرداخته می شود؛ برای مثال سلامت روان در افراد مسن، سلامت روان در محل کار یا افسردگی که موضوع سال ۲۰۱۲ بود.
ریسک فاکتورها:
متخصصان روانشناسی تاکید دارند که همه به صورت بالقوه در معرض ابتلا به مشکلات سلامت روان قرار دارند، فرقی نمی کند چند سال داشته باشند، زن باشند یا مرد، فقیر باشند یا ثروتمند، و به چه گروه نژادی تعلق داشته باشند. در جهان افراد زیادی دچار شکلی از بیماری روانی هستند و جمعیت زیادی از این افراد به بیش از یک اختلال روانی مبتلا هستند.
اختلالات رایج:
رایج ترین اختلالات روانی عبارتند از اختلالات اضطرابی، اختلالات خلقی و اختلالات اسکیزوفرنی.
اختلالات اضطرابی شایع ترین شکل بیماری روانی هستند که شامل بیماری های زیر می شوند: اختلال پانیک، فوبیا، اختلال وسواس جبری و اختلال استرس پس از سانحه که در مطالب پیشین به برخی از آنها اشاره شد.
اختلالات خلقی دسته شایع دیگری در بیماری های روانی هستند که به اختلالات افسردگی نیز شناخته شده اند. برخی از شناخته شده ترین این بیماری ها عبارتند از: افسردگی اساسی، اختلال دوقطبی، اختلال افسردگی مداوم (دیستیمیا) و اختلال خلقی فصلی که در مطالب پیشین به برخی از آنها پرداختیم .
نشانه های اولیه:
نمی توان به طور قطع گفت که فردی در حال ابتلا به مشکلات سلامت روان است، با این حال وجود نشانه های زیر می تواند به تشخیص بهتر کمک کند:
- دوری از افراد و عدم انجام فعالیت هایی که زمانی لذت بخش بودند
- بیش از حد یا کمتر از قبل خوابیدن
- اهمیت ندادن به هیچ چیز
- احساس مداوم انرژی کم
- استفاده از داروهای مخدر (الکل و نیکوتین)
- نشان دادن احساسات عجیب
- سردرگمی
- ناتوانی در تکمیل یک وظیفه همیشگی (مانند ناهار درست کردن یا کار کردن بر روی پروژه)
- فکر کردن مداوم به یک خاطره
- فکر کردن به آسیب رساندن به خود یا دیگری
- شنیدن صدا
- داشتن توهم و هذیان
درمان:
افرادی که دچار مشکلات سلامت روان گشته اند به طرق مختلف درمان می شوند. لازم به ذکر است که یک روش درمانی ممکن است برای همه جواب ندهد. این ذات بیماری های روانی است. مهم ترین روش های درمانی عبارتند از روان درمانی، دارو درمانی و کمک به خویشتن برای مثال تغییر سبک زندگی.