عادت‌های رایجی که سیستم ایمنی شما را ضعیف می‌کند
سیستم ایمنی شامل اندام‌ها، بافت‌ها و سلول‌های مختلفی است که وظیفه آن‌ها تشخیص و از بین بردن عوامل بیماری‌زا است. عملکرد مناسب این سیستم برای بقای ما ضروری است
جای تعجب نیست که رعایت بهداشت، شستن منظم دست‌ها و واکسیناسیون از ما در برابر ویروس‌ها و سایر عوامل بیماری‌زا محافظت کند. اما عوامل دیگری هم وجود دارند که می‌توانند روی سیستم ایمنی بدن تاثیر داشته و توانایی آن را برای مقابله با بیماری‌ها کاهش دهند.
مهم‌ترین دلایل تضعیف سیستم دفاعی
عوامل زیادی می‌توانند روی اجزای مختلف سیستم ایمنی تاثیر منفی داشته باشند. ضعیف شدن این سیستم باعث خستگی و تاخیر در التیام زخم‌ها می‌شود. همچنین احتمال ابتلا به بیماری‌های مختلف از جمله سرماخوردگی و آنفولانزا را افزایش می‌دهد. دلایل زیر از شایع‌ترین و مهم‌ترین عواملی هستند که باعث مختل شدن فعالیت سیستم ایمنی بدن می‌شوند.
۱. کم خوابی
نداشتن خواب کافی می‌تواند احتمال ابتلا به بیماری‌های ویروسی یا میکروبی را افزایش دهد. علاوه بر این، کم خوابی باعث می‌شود که مدت زمان بیشتری طول بکشد تا بهبود پیدا کنید. چون بدن شما نمی‌تواند برای مقابله با عامل بیماری‌زا به اندازه کافی سلول‌ها و پروتئین‌هایی را که به آن‌ها آنتی‌بادی می‌گویند، بسازد. بدن بعضی از پروتئین‌ها را که به سیستم ایمنی کمک می‌کنند، فقط در هنگام خواب ترشح می‌کند.
۲. استرس و اضطراب
استرس و نگرانی باعث مختل شدن فعالیت سیستم دفاعی بدن می‌شود. فقط داشتن افکار مضطرب‌کننده می‌تواند پاسخ ایمنی بدن را در کمتر از ۳۰ دقیقه تضعیف کند. استرس مداوم عوارض بیشتری را به دنبال داشته و احتمال ابتلا به آنفولانزا، تبخال ، زونا و سایر بیماری‌های ویروسی را افزایش می‌دهد. استرس باعث می‌شود مغز تولید هورمون کورتیزول را افزایش دهد. افزایش این هورمون عملکرد سلول‌های ایمنی را در از بین بردن عفونت‌ها مختل می‌کند.
حمایت شدن از سوی دوستان و اعضای خانواده و استفاده از تکنیک‌های آرامش‌بخش مثل یوگا در کاهش استرس موثر است. اگر نمی‌توانید استرس و نگرانی خود را کنترل کنید یا استرس زندگی عادی شما را مختل کرده، با روانشناس مشورت کنید.
۳. احساس تنهایی
تحقیقات علمی نشان می‌دهد که احساس تنهایی عملکرد سیستم ایمنی بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در یک تحقیق که روی موش‌های آزمایشگاهی انجام گردید مشاهده شد که اضطراب ناشی از احساس تنهایی باعث تضعیف سیستم دفاعی بدن و افزایش استرس اکسیداتیو می‌شود. گفته می‌شود که در آغوش گرفتن افراد می‌تواند این اثرات منفی را خنثی کرده و احتمال بیمار شدن را کاهش دهد.
۴. غم و اندوه
شواهد نشان می‌دهند که احساس اندوه به‌ویژه اگر برای مدت طولانی ادامه داشته باشد، سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کند. به عنوان مثال، اندوه ناشی از فوت یکی از نزدیکان از طریق تولید بعضی مواد شیمیایی عصبی و هورمون‌ها احتمال ابتلا به عفونت‌های ویروسی مانند آنفولانزا را افزایش می‌دهد. در این شرایط، حتی اثربخشی بعضی واکسن‌ها از جمله واکسن آنفولانزا کاهش پیدا می‌کند.
تاثیر منفی غم و اندوه می‌تواند تا ۶ ماه باقی بماند. با این حال، اگر غم و اندوه شما شدید باشد یا برطرف نشود، ممکن است اثر آن برای مدت زمان بیشتری دوام داشته باشد. اگر به دلیل وقوع یک حادثه در زندگی خود به کمک نیاز دارید، با پزشک یا روانشناس صحبت کنید.
۵. خارج نشدن از منزل
نور خورشید به سلول‌های خاصی در سیستم ایمنی بدن که به آن‌ها سلول‌های T می‌گویند، در مقابله با بیماری‌ها کمک می‌کند. قرار گرفتن در فضای باز و محیط‌های سرسبز مزایای دیگری هم برای سلامتی دارد. بسیاری از گیاهان موادی مثل «فیتونسید» را تولید می‌کنند که تنفس آن‌ها باعث تقویت سیستم دفاعی بدن می‌شود.
ذکر این نکته ضروری است که در مواجهه با نور خورشید باید حد تعادل را رعایت کنید. مواجهه طولانی مدت با اشعه فرابنفش خورشید نه تنها برای سیستم ایمنی مفید نیست، بلکه احتمال ابتلا به سرطان پوست و آب مروارید را نیز افزایش می‌دهد. بنابراین، در فضاهای باز از عینک آفتابی، کلاه و کرم ضد آفتاب که SPF آن حداقل ۳۰ باشد، استفاده کنید.