تشریح آسیب‌های عدم بازگشایی مدارس
تهران (پانا) - معاون وزیر و رئیس سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی در نهمین نشست شورای راهبری سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی ضمن تشریح دلایل بازگشایی تدریجی مدارس و استلزامات این بازگشایی گفت افت کیفیت آموزش، گسترش و تعمیق بی‌عدالتی و کاهش سلامت در تمامی ابعاد از آسیب‌های عدم بازگشایی مدارس است.
به گزارش روابط‌عمومی و امور بین‌الملل سازمان آموزش‌وپرورش استثنایی، سید جواد حسینی در این نشست که با حضور اعضای شورای راهبری و حضور ویدئوکنفرانسی رؤسای ادارات استثنایی استان‌ها برگزار شد با بیان اینکه آموزش‌وپرورش کارنامه موفقی در شرایط کرونا داشت، اظهار کرد: واکنش نظام تعلیم‌وتربیت و معلمان به شرایط کرونا بسیار سریع و خلاقانه بود و معلمان با جهاد آموزشی در این شرایط آموزش‌ها را ادامه دادند.
وی با بیان اینکه پروژه مهر آوردگاهی است که عیار مدیریتی در آن سنجیده می‌شود، گفت: مهر پیشرو بسیار پیچیده است و یکی از پیچیدگی‌های آن حرکت تدریجی به سمت آموزش‌های حضوری است.
وی افزود: ۱۸ ماه شرایط کرونایی موجب کوچ آموزش‌ها به سمت آموزش‌های مجازی شد و در سال جدید ضمن تداوم آموزش‌های مجازی، بازگشت به فضای مدرسه هم به‌صورت تدریجی انجام خواهد شد. استراتژی اصلی آموزش‌وپرورش در مهرماه، بازگشایی مدارس به شکل تدریجی اقتضایی و ترکیبی است.
حسینی با تشریح چرایی انتخاب استراتژی بازگشایی حضوری و تدریجی مدارس گفت: پژوهش‌های متعدد نشان می‌دهد نظام‌های تعلیم‌وتربیت دنیا در آموزش‌های مجازی با افت زیادی در یاددهی و یادگیری مواجه شدند.
وی با اشاره به مطالعات مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری در کشورمان گفت: مطالعات این مرکز نشان می‌دهد در ایام کرونا و آموزش‌های مجازی تنها ۳۵ درصد دانش‌آموزان حضور کافی و آنلاین در فضای مجازی داشته‌اند.
وی افزود: بر اساس این مطالعات ۳۳ درصد دانش‌آموزان فقط حضور کمی به‌جای حضور کیفی در آموزش‌های مجازی داشته‌اند و حضور مؤثری برای یادگیری تعمیق یافته نداشته‌اند و ۳۳ درصد دانش‌آموزان نیز کمتر از ۵ ساعت در هفته از شاد استفاده کرده‌اند. در مجموع این مطالعه نشان می‌دهد تنها ۲۴ درصد از دانش‌آموزان معتقدند آموزش‌های مجازی کیفیتی مانند آموزش‌های حضوری داشته است، ۴۲ درصد دانش‌آموزان آموزش‌ها را در حد قابل‌قبول ارزیابی کرده‌اند و ۳۳ درصد دانش‌آموزان آموزش‌های مجازی را ضعیف ارزیابی کرده‌اند.
وی تصریح کرد: بر اساس نتایج این مطالعه از هر ۴ دانش‌آموز ۳ دانش‌آموز معتقدند آموزش‌های مجازی نتوانسته است کیفیت آموزش‌های حضوری را داشته باشد.
معاون وزیر با بیان اینکه مطالعات یونسکو و سازمان ملل نشان می‌دهد تحصیل ۹۴ درصد از یادگیرندگان در نبود مدرسه با اختلال مواجه شده است اظهار کرد: بر اساس این مطالعات ۹۹ درصد دانش‌آموزان در کشورهای با درآمد متوسط و کم تحت تأثیر وضعیت منفی کرونا قرار گرفته‌اند. در مهر سال گذشته ۱۱۰ کشور مدارس را تعطیل کردند که ۵۵۰ میلیون یادگیرنده تحت تأثیر این تعطیلی قرار گرفتند.
وی با اشاره به نظرسنجی یونسکو تحت عنوان «کودکان را نجات دهیم» گفت: بر اساس این نظرسنجی که در بین دانش‌آموزان ۱۱ تا ۱۷ ساله ۶۴ کشور دنیا انجام شده است، از هر ۱۰ نفر دانش‌آموز ۸ نفر احساس کرده‌اند چیز کمی آموخته‌اند یا نیاموخته‌اند و ۸۰ درصد احساس کرده‌اند برای یادگیری بامانع جدی مواجه بوده‌اند. نتایج تمام مطالعات نشان می‌دهد نظام یاددهی و یادگیری که اساس توسعه هر جامعه است با صدمه و لطمه جدی مواجه شده است.
حسینی با تاکید بر اینکه تعطیلی مدارس موجب گسترش و تعمیق بی‌عدالتی شده است گفت: تعطیلی مدارس بیشترین آسیب را به قشر آسیب‌پذیر زده است زیرا آموزش‌های دیجیتال و فناورانه بیشترین آسیب را به قشر کم‌برخوردار زده است. معمولاً در خانواده‌های کم‌برخوردار، خانواده به دلیل کمبود سرمایه فرهنگی کمتر پشتیبان دانش‌آموز است.
وی با بیان اینکه مدرسه محیطی حفاظتی است و فقدان دسترسی به مدرسه برای قشر آسیب‌پذیر آسیب‌ها را رشد می‌دهد گفت: سواد بهداشتی در خانواده‌های کم‌برخوردار کم است و مدرسه می‌تواند جبران‌کننده این سواد کم بهداشتی باشد. بسیاری از دانش‌آموزان کم‌برخوردار در مدارس شبانه‌روزی تحصیل می‌کنند و تعطیلی این مدارس موجب عدم برخورداری دانش‌آموزان از مواد مغذی و افزایش سو تغذیه در بین دانش‌آموزان کم‌برخوردار شده است.
معاون وزیر با اشاره به آسیب‌های فضای مجازی و در خانه ماندن دانش‌آموزان بر سلامت‌های روانی آنان گفت: افزایش رفتاری‌های پرخاشگرانه، تغییر در اشتها، اختلال در خواب برهم ریختگی در نظم خانواده، افزایش تعارضات خانوادگی، پرخوری، کم‌تحرکی، قلدری، کاهش آستانه تحمل و عدم آموزش آداب معاشرت از جمله آسیب‌های در خانه ماندن دانش‌آموزان است
حسینی با تاکید بر اینکه ضرورت دارد به سمت بازگشایی مدارس حرکت کنیم اظهار کرد: مطالعات مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری نشان داده است در ۳۸ کشور دارای نرخ بالای مرگ‌ومیر و پیش از واکسیناسیون سراسری فقط ۶ کشور مدارس را تعطیل کرده‌اند درحالی‌که ۲۴ کشور در اوج موج دوم مدارس را تعطیل نکردند.
وی افزود: سازمان جهانی بهداشت و یونیسف مشترکاً از مقامات کشورهای جهان خواسته‌اند بازگشایی مدارس را با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در دستور کار خود قرار دهند.
وی تصریح کرد: هیچ مطالعه‌ای و مستندی در دنیا منتشر نشده است که ثابت کند بازگشایی مدارس در پاندمی کووید ۱۹ مؤثر بوده و یا مؤثر نبوده است اما مطالعات و پژوهش‌ها نشان می‌دهد نرفتن به مدارس موجب آسیب‌های فراوانی شده است.
وی با بیان اینکه علی‌رغم ضرورت بازگشایی مدارس هنوز جامعه و پروتکل‌های بهداشتی برای این بازگشایی به‌صورت کامل مهیا نیست اظهار کرد: در پارادایم جدید و مهر پیشرو باید آموزش‌ها ترکیبی باشد و این موضوع بسیار سختی است زیرا نیاز به اقناع جامعه، خانواده و دانش‌آموزان دارد و همچنین خود وضعیت کرونا نیز مبهم است و آینده آن نامشخص است.
معاون وزیر در ادامه با بیان اصولی که باید در بازگشایی مدارس رعایت شود گفت: بازگشایی مدارس به‌صورت تدریجی است و تدریجی بودن به مفهوم این است که از اول مهر نه مدارس صددرصد حضوری است و نه صددرصد مجازی بلکه بر اساس اطلس یادگیری آموزش‌ها ترکیبی خواهد بود. آموزش‌ها باتوجه‌به شرایط منطقه، مدرسه، کلاس و پایه اقتضایی است و تفویض اختیار به شورای مدرسه و منطقه شده است تا در خصوص نوع آموزش با تقدم ذاتی سلامت بر همه امور تصمیم بگیرند.
وی از ابلاغ ۵۰۰ میلیاردی سرانه بهداشتی مدارس خبر داد و گفت: واکسیناسیون ۹۰ درصد معلمان انجام‌گرفته است و دانش‌آموزان استثنایی بالای ۱۷ سال و تمامی خانواده‌های دانش‌آموزان استثنایی در اولویت واکسیناسیون قرار گرفته‌اند.
جانشین وزیر در طرح هدایت با بیان اینکه طرح هدایت در راستای تأمین تجهیزات دیجیتالی موردنیاز دانش‌آموزان کم‌برخوردار با جدیت پیگیری می‌شود گفت: یکی از جلوه‌های عدالت، تأمین فرصت‌های آموزشی با رویکرد عدالت ترجیحی و برخوردار از امکانات دیجیتالی است و طرح هدایت با همین رویکرد در حال پیگیری است.
حسینی در ادامه گفت: باید از تجارب دو سال گذشته نهایت بهره را در سال جاری برد و استفاده از شاد همچنان با جدیت پیگیری شود. باید در فرصت باقیمانده تمام موانع استفاده دانش‌آموزان استثنایی در شاد مرتفع شود و مناسب‌سازی‌های لازم صورت گیرد.
وی در پایان با بیان اینکه در مهر جاری در ۴ محور ۱۰ شاخص باید محقق شود گفت: تأمین معلم برای تمامی کلاس‌ها، وجود مدیر و معاون در تمام مدارس، وجود برنامه عملیاتی و اطلس یادگیری در تمام مدارس، رعایت پروتکل‌های بهداشتی در تمام مدارس، ثبت‌نام همه دانش‌آموزان، توزیع کتب بین همه دانش‌آموزان، سنجش تمامی دانش‌آموزان بدو ورود به دبستان، دسترسی همه دانش‌آموزان به امکانات دیجیتالی، صدور ابلاغ برای تمامی معلمان و واکسینه شدن همه معلمان شاخص‌های است که در محورهای کلاس، مدرسه، دانش‌آموز و معلم باید اجرایی شود.
