تاثیر انتخاب رشته صحیح دانش‌آموزان بر آینده شغلی آن‌ها
تهران (پانا) - به‌گفته معاون آموزش متوسطه اداره‌کل آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری اگر آینده شغلی که در آمایش سرزمینی مشاهده می‌شود به طور شفاف در اختیار مردم قرار بگیرد و رشته‌های مورد نیاز در یک استان مشخص شود، این مسئله در انتخاب رشته دانش‌آموزان تاثیر بسیار مهمی دارد.
به‌گزارش ایسنا، فیروز عسگری در خصوص نحوه انتخاب رشته دانش‌آموزان در دوران دبیرستان، اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین مراحل زندگی هر فرد زمانی است که از دوره تحصیلی ابتدایی و متوسطه دوره اول وارد دوره متوسطه دوم می‌شود، زیرا در این دوره فرد رشته تخصصی تحصیلی خود را انتخاب می‌کند.
معاون آموزش متوسطه اداره‌کل آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری، افزود: انتخاب رشته تخصصی در دوره متوسطه دوم ارتباط مستقیم با رشته تحصیلی افراد در دانشگاه دارد و بنابراین بر آینده شغلی اشخاص نیز تاثیرگذار است و می‌توان گفت در نوع زندگی، همسرگزینی، مکان زندگی، محل اشتغال و ... اثرگذاری بالایی دارد.
وی ادامه داد: متاسفانه یکی از ایرادهای موجود در چهارمحال و بختیاری عدم انتخاب رشته مناسب توسط دانش‌آموزان است که این موضوع منجر به توسعه نامتوازن دانش‌آموزان در رشته‌های تحصیلی متفاوت شده است.
عسگری عنوان کرد: انتخاب رشته نامناسب دانش‌آموزان عوامل متعددی دارد یکی از این عوامل جوزدگی جامعه است و اینکه افراد در جامعه تحت تاثیر عوامل بیرونی، تبلیغات، شنیده‌ها و واقعیت‌های موجود در جامعه قرار می‌گیرند.
معاون آموزش متوسطه اداره‌کل آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری خاطرنشان کرد: اکثر مردم تمایل بالایی دارند که فرزندان آن‌ها در آینده پزشک شوند و دلیل این موضوع تنها علاقه به خدمت‌رسانی به افراد جامعه نیست، بلکه تنها بحث مادی شغل پزشکی مدنظر است و این دیدگاه از سوی والدین وجود دارد که در صورت پزشک شدن فرزند آن‌ها زندگی او از رفاه و راحتی برخوردار می‌شود و این موضوع به دلیل القا جامعه و فاصله حقوقی موجود بین صنف پزشکان و بقیه صنوف، ایجاد شده است.
وی اضافه کرد: برخی افراد و خانواده‌ها بر اساس چشم و هم چشمی انتخاب رشته تحصیلی فرزندان خود را انجام می‌دهند، برای مثال چون تعدادی از افراد خانواده در رشته خاصی تحصیل می‌کنند فرزند خود را به اجبار در همان رشته تحصیلی ثبت‌نام می‌کنند.
عسگری یادآور شد: برخی مشکلات نیز مربوط به افرادی است که برنامه توسعه و آمایش سرزمینی، منطقه‌ای، شهرستانی و استانی را تدوین می‌کنند، زیرا در این برنامه‌ها مشخص نیست در طی هشت سال آینده که فرد تحصیلات دانشگاهی خود را به اتمام می‌رساند و به بازار کار وارد می‌شود در کدام مشاغل نیاز به نیروی کار بیشتری وجود دارد.
معاون آموزش متوسطه اداره‌کل آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: اگر آینده شغلی موجود در یک کشور شفاف و روشن باشد و مشخص شود در سال‌های آینده وجود چه شغل‌هایی در کشور نیاز است، می‌تواند تاثیر بسیاری بر انتخاب رشته مناسب و صحیح دانش‌آموزان داشته باشد، اما متاسفانه در حال حاضر این آینده شغلی برای شهروندان جامعه مبهم است، بنابراین افراد بر اساس داده‌های شخصی تصمیم‌گیری می‌کنند.
وی بیان کرد: به طور مثال امروزه بیان می‌شود درصد بیکاری در رشته‌های مهندسی بالا است و به همین دلیل دانش‌آموزان و والدین آن‌ها نسبت به رشته ریاضی دلسرد می‌شوند و یا این باور وجود دارد که رشته علوم انسانی آینده شغلی ندارد به این دلیل که امروزه تعریف افراد از شغل مناسب مشاغل اداری است، در حالیکه در دنیای امروز بخش خصوصی بزرگتر، فعالترو پررونق‌تر از بخش دولتی است.
عسگری افزود: مشکل دیگری که در زمینه انتخاب رشته نامناسب دانش‌آموزان وجود دارد این موضوع است که مدارس موجود یا ظرفیت ندارند و یا مدارس با سلیقه مردم هم‌خوانی ندارند، برای مثال در حوزه مدارس فنی و حرفه‌ای در چهارمحال و بختیاری با مشکل مواجه هستیم به این دلیل که زیرساخت‌های مناسب در استان و آموزش و پرورش وجود ندارد و فضا برای جذب دانش‌آموز محدود بوده، بنابراین نیاز است مدارس هنرستان جدید ساخته شود و مسئولان مربوط به این موضوع از ظرفیت‌های موجود در استان استفاده کنند.
معاون آموزش متوسطه اداره‌کل آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری ادامه داد: شهرک‌های صنعتی، صدا و سیما، ارشاد و سایر موارد می‌توانند همکاری کنند و هنرستان‌های وابسته به خود را در رشته‌هایی که موردنیاز این نهادها است، راه‌اندازی کنند.
وی عنوان کرد: در چهارمحال و بختیاری امکانات بالایی برای رشته‌های کار و دانش وجود ندارد در استان‌های بزرگ و صنعتی کارخانه‌ها، مراکز صنعتی بزرگ و کارگاه‌ها دانش‌آموزان را برای گذراندن دوره‌های مهارتی پذیرش می‌کنند، اما این موضوع در استان با کمبودهای بسیاری مواجه است.
عسگری خاطرنشان کرد: بنابراین تمامی نکات ذکر شده و جو حاکم در جامعه منجر به دخالت بالای والدین در انتخاب رشته دانش‌آموزان شده است، به گونه‌ای که در مقابل آموزش و پرورش نیز موضع دارند و هدایت تحصیلی که براساس نظر والدین، دانش‌آموز، معلم و نمرات کسب شده از سوی دانش‌آموز تنظیم می‌شود را نمی‌پذیرند و طبق نظر والدین دانش‌آموزی که توان موفقیت در رشته خاصی را ندارد به اجبار وارد این رشته می‌شود و نتیجه این موضوع تراکم بالای دانش‌آموزان در رشته تجربی و علوم انسانی در چهارمحال و بختیاری است.
معاون آموزش متوسطه اداره‌کل آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری اضافه کرد: برخی والدین و دانش‌آموزان اطلاع دقیق و جامعی از آینده دانشگاهی و شغلی رشته تحصیلی خود در دوره متوسطه دوم ندارند، برای مثال در زیر گروه علوم تجربی برخی رشته‌های دانشگاهی شاخص مانند پزشکی، دندان‌پزشکی، داروسازی و سایر موارد شناخته شده است و افراد بسیاری اطلاعی از سایر رشته‌های دانشگاهی زیرگروه علوم تجربی ندارند و طبیعتا همه افراد توانایی پذیرفته شدن در رشته‌های پزشکی را ندارند.
وی یادآور شد: بنابراین زمانی که فرد به زمان آزمون کنکور می‌رسد، تنها دغدغه ورود به دانشگاه و اخذ مدرک لیسانس را دارد به همین دلیل آمار فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بیکار در حال افزایش است و این موضوع به این دلیل است که رشته دانشگاهی آن‌ها دارای موقعیت شغلی مناسبی نیست.
عسگری تصریح کرد: درصورتی که هدایت تحصیلی به درستی انجام شود و دانش‌آموزان طبق علاقه و استعداد خود به رشته‌های مهارتی و مدارس هنرستان وارد شوند و تحصیلات خود را در دانشگاه تکمیل کنند به دلیل نوع این رشته‌ها افراد توانایی کارآفرینی و اشتغال‌زایی برای خود و حتی دیگران را دارند، افراد تحصیلکرده در رشته‌های مهارتی و هنرستانی می‌توانند به بخش خصوصی وارد شوند و در این صورت نیازی به استخدام ندارند.
معاون آموزش متوسطه اداره‌کل آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری بیان کرد: برای مثال صنایع چوب، صنایع فلز، طراحی دوخت، تعمیرات مبلمان، تعمیرات لوازم خانگی، تاسیسات و مدیریت خانواده برخی از رشته‌های موجود در هنرستان است که بسیار کاربردی هستند، رشته نگهداری افراد سالمند که با همکاری بهزیستی به رشته‌های هنرستانی اضافه شده است نیز می‌تواند بسیار کاربردی باشد، زیرا امروزه باتوجه به نوع زندگی مردم و شاغل بودن فرزندان نگهداری افراد سالمند در منازل سخت شده است، بنابراین افراد فارغ‌التحصیل در این رشته به راحتی می‌توانند شغل موردنظر خود را پیدا کنند.
وی تاکید کرد: با همکاری سازمان آتش‌نشانی شهرداری شهرکرد رشته آتش‌نشانی نیز به رشته‌های هنرستانی موجود در این شهر اضافه شده است، بنابراین در این مدارس می‌توان نیروی کار برای بازار کار آینده تربیت کرد که تحصیلات دانشگاهی داشته باشد و مدارج علمی را طی کند، همچنین درآینده شغل مناسب داشته و حتی توانایی کارآفرینی داشته باشد، البته لازمه این امر همراهی والدین و دانش‌آموزان است، معرفی صحیح رشته‌های مختلف از طریق آموزش و پرورش نیز اهمیت بالایی دارد.
عسگری افزود: اگر آینده شغلی که در آمایش سرزمینی مشاهده می‌شود، به‌طور شفاف در اختیار مردم قرار بگیرد و رشته‌های موردنیاز در یک استان مشخص شود در انتخاب رشته دانش‌آموزان تاثیر بسیار مهمی دارد.
معاون آموزش متوسطه اداره‌کل آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری عنوان کرد: درصورتی که فرد در دوره متوسطه دوم انتخاب رشته نامناسبی انجام دهد، در نتیجه این انتخاب ناصحیح در دانشگاه نیز رشته مناسبی پذیرفته نخواهد شد و امروزه شاهد هستیم برخی افراد به دنبال دست نیافتن به شغل مناسب تنها به دلیل فرار از بیکاری در مقاطع فوق لیسانس و دکتری ادامه تحصیل می‌دهند که در نهایت مجبور به فعالیت در شغلی بدون ارتباط با رشته تحصیلی خود می‌شوند، در این مرحله فرد با وجود اخذ مدارک دانشگاهی بالا اما به دلیل نداشتن مهارت لازم برای شغل خود مجبور به مهارت‌آموزی می‌شود.
وی ادامه داد: با توجه به اهمیت بالای انتخاب رشته دانش‌آموزان در دوره متوسطه دوم و تاثیر بالای آن در آینده افراد از سوی آموزش و پرورش اقدامات بسیاری در زمینه آموزش به دانش‌آموزان و اولیا آن‌ها انجام می‌شود، برگزاری هفته مشاغل یکی از این اقدامات است و با توجه به حساسیت موضوع انتخاب رشته دانش‌آموزان امسال و در شرایط شیوع ویروس کرونا نیز این آموزش‌ها صورت گرفت.
عسگری بیان کرد: مشاوران حاضر در مدارس نیز در زمینه نحوه انتخاب رشته صحیح به دانش‌آموزان آموزش می‌دهند، در مدارس درسی به نام کار و فناوری وجود دارد که در این درس مشاغل به دانش‌آموزان معرفی می‌شوند، همچنین تعدادی کتاب وجود دارد که رشته‌های مختلف در آن‌ها معرفی شده است، بنابراین در مدارس فعالیت‌های بسیاری برای راهنمایی دانش‌آموزان و اولیا آن‌ها صورت می‌گیرد، اما متاسفانه جو بیرون از مدارس تاثیرگذاری بیشتری دارد.
معاون آموزش متوسطه اداره‌کل آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری خاطرنشان کرد: دانش‌آموزان مقطع دبستان براساس علاقه خود شغل‌های معلمی، پرستاری، پلیس، خلبان و... را انتخاب می‌کنند، اما زمانی که این دانش‌آموزان به مقطع متوسطه دوره دوم وارد می‌شوند و زمان انتخاب رشته فرا می‌رسد براساس جو موجود در جامعه، میزان درآمدزایی یک شغل و منزلت اجتماعی که دربرخی مواقع نیز به غلط برای مشاغل خاص در جامعه شکل گرفته است به سمت برخی رشته‌ها تمایل بیشتری پیدا می‌کنند که متاسفانه بسیاری از این افراد موفق به دستیابی به رشته موردنظر خود نمی‌شوند و بنابراین نوعی سرخوردگی در آن‌ها ایجاد می‌شود.
