الزام تهیه کارتکس محرمانه برای دانش‌آموزان دیابتی در مدارس
بنا بر اظهارات معاون سلامت وزیر آموزش و پرورش، مدیران مدارس باید «دانش‌آموزان دیابتی» را به تفکیک کلاس، از آغاز سال تحصیلی شناسایی کرده و یک کارتکس اطلاعاتی خاص و محرمانه در داخل شناسنامه سلامت آنها تهیه کنند.
محمد چینیان افزود: کودکان و نوجوانان دیابتی مانند دیگر افراد جامعه می‌توانند به مدرسه بروند، چرا که در برخی موارد کودکان دیابتی باهوش‌تر از همکلاسی‌های خود هستند، لذا ضروری است کودکان دیابتی محیط مدرسه و مشکلات را بشناسند و با نحوه سازگاری با آنها آشنا باشند.
وی افزود: با توجه به اینکه بسیاری از شرایط عادی از جمله فعالیت‌های جسمی و تغییرات رژیم غذایی برای حفظ قند خون ممکن است بر کنترل قند خون دانش‌آموز اثر بگذارند، لذا لازم است این دانش آموزان از قبل درباره سازگاری و تطبیق با انسولین و غذایشان آموزش دیده باشند.
چینیان ادامه داد: آنها باید قادر باشند در مدرسه به طور آزادانه به آنچه که برای مدیریت و کنترل دیابت خود از جمله تجهیزات تست قند خون، انسولین، میان وعده‌ها و کربوهیدرات‌های سریع‌الاثر، دسترسی داشته باشند. همچنین خانواده یا تیم مراقبت، برای ارتقای یک برنامه مدیریت دیابت باید با مسوولان در ارتباط بوده و همکاری کامل داشته باشند.
به گفته معاون سلامت آموزش و پرورش، انسولین روزانه و کنترل برنامه روزانه کودک، افزایش توانمندی دانش‌آموز به منظور خود مدیریتی دیابت، شناخت علایم معمول و نشانه‌های بیماری و درمان برای قند خون بالا و پایین، داشتن وسایل و تجهیزات حداقلی مورد نیاز، وعده‌ها و میان وعده‌های غذایی مورد لزوم، کمک به برقراری فعالیت جسمی متناسب، در اختیار داشتن اطلاعات و شماره تماس ضروری بیمارستان و درمانگاه نزدیک به مدرسه از مهمترین برنامه‌هایی است که باید مسولان مدرسه انجام دهند.
وی با اشاره به علائم قابل توجه در دانش‌آموزان مبتلا به دیابت در مدرسه گفت: در صورت عدم تشخیص بیماری قند در کودکان و نوجوانان، بروز علائمی مانند بدحالی و یا تغییر خلق به عنوان نشانه‌هایی از این بیماری قابل توجه است و والدین و اولیا باید در صورت مشاهده علائمی همچون بی‌حوصلگی، عطش فراوان، ادرار مکرر (اجازه‌های مکرر برای خروج از کلاس)، عدم رغبت در انجام تکالیف، عدم توانایی در خواندن مطالب به خصوص مطالب نوشته شده بروی تخته سیاه، بی‌قراری و عدم دقت در کارها، خواب‌آلودگی و پاره‌ای مواقع خوابیدن در کلاس، کم اشتهایی و حالت تهوع، بی‌علاقگی به ورزش و احساس خستگی، لب‌های خشک و پوسته پوسته شده با ترک خوردن‌های متوالی، سریعا اقدامات لازم را انجام دهند.
به گفته معاون سلامت آموزش و پرورش، کاهش آب بدن، خشک شدن پوست بدن و مخاط ، خشک و باردار شدن زبان، ترک خوردن لب‌ها، کاهش وزن بدن، کاهش قند خون (در صورت درمان غلط) از علائمی است که به دنبال بی‌توجهی به دیابت و عدم کنترل صحیح قند خون بروز می‌کنند و در صورت معالجه نکردن ممکن است بیمار دچار بیهوشی و بدحالی شدید شود.
چینیان درباره علائم هشدار دهنده دیابت در دانش آموزان به ایسنا، گفت: قند خون پایین مهمترین اتفاق ممکن برای دانش‌آموزان دیابتی است و زمانی که غلظت قند خون زیر 50 میلی‌گرم برسد، علائمی چون تعریق سرد، گرسنگی شدید، لرزش در اندام‌ها (به ویژه اندام‌های فوقانی)، دلشوره، طپش قلب، از دست دادن تمرکز، مور مور شدن اطراف دهان، خواب آلوده بودن، پوست مرطوب، سرد و رنگ پریده، سردرد، شکم درد، گود رفتن دور چشم‌ها، سست شدن زانوها بروز می‌کند.
وی ادامه داد: به محض مشاهده علائم قند خون پایین، باید سریعا از مواد بالا برنده قند خون یعنی همان موادی غذایی که برای بیمار ممنوع است، از جمله چند حبه قند که در آب حل شده باشد، آبمیوه همراه با شکر و یا نوشیدنی‌های شیرین استفاده کرد و چنانچه دانش‌آموز هوشیاری خود را به طور کامل از دست داده و نمی‌توان از راه خوراکی قند به او رساند، باید فورا به اولین درمانگاه، کلینیک یا بیمارستان نزدیک به مدرسه منتقل و با ارائه تاریخچه بیماری سریعا و به صورت تزریقی قند خون وی را بالا برد.
معاون سلامت وزیر آموزش و پرورش با اشاره به تاثیر ورزش در دانش‌آموزان دیابتی اظهار کرد: ورزش برای کودکان و نوجوانان دیابتی نه تنها ضرر ندارد، بلکه مفید هم هست و باعث پایین آمدن میزان قند خون می‌شود، چراکه ورزش اثر انسولین را زیاد کرده و اگر مرتب و روزانه انجام شود تاثیر آن بیشتر است.
وی افزود: والدین و اولیای مدرسه نه تنها نباید از ورزش یا فعالیت جسمانی بیماران جلوگیری کنند، بلکه باید آنها را به ورزش به ویژه ورزش‌های دسته‌جمعی تشویق کنند، اما لازم است از کاهش قند خون حین ورزش نیز جلوگیری شود.
چینان توصیه کرد: دانش‌آموزان دیابتی از انجام ورزش‌های سنگین و حرفه‌ای در مدرسه خودداری کنند و قبل از انجام ورزش، تغذیه سبک داشته و در حین ورزش تحت نظر باشند و چنانچه دچار ضربان غیرعادی قلب یا لرزش‌های ضعیف و یا عرق سرد و یا سرگیجه و عدم تعادل شدند، از ادامه ورزش خودداری کرده و آب شیرین یا آبمیوه شیرین بخورند.
الزام تهیه کارتکس محرمانه برای دانش آموزان دیابتی در مدارس
وی با بیان اینکه مدیران باید دانش‌آموزان دیابتی را به تفکیک کلاس از آغاز سال تحصیلی شناسایی کرده و به طور جداگانه با اولیای آنها مشاوره کنند، افزود: تهیه یک کارتکس اطلاعاتی خاص و محرمانه در داخل شناسنامه سلامت این این دانش آموزان الزامی است و مدیر مدرسه اطلاعات فردی و پزشکی دانش‌آموزان دیابتی هر کلاس را به طور محرمانه باید به معلم (یا دبیران) آن کلاس اطلاع دهد تا نکات ضروری مورد توجه در حین درس را رعایت کنند.
وی تاکید کرد: دانش‌آموزان دیابتی حتما باید اولیای مدرسه و به ویژه مربی ورزش خود را در جریان بیماری‌شان قرار دهند و با توجه به اینکه بیماری دیابت با تزریق منظم انسولین و اجرای رژیم غذایی مبتنی بر شش تا هفت وعده غذایی در طول روز درمان می‌شود، لازم است این دسته از دانش‌آموزان رژیم غذایی خود را در مدرسه نیز رعایت کنند.
چینیان خاطرنشان کرد: این دانش اموزان باید مطابق برنامه غذایی خود در زنگ‌های تفریح وعده‌های غذایی خود را میل کنند و پس از پایان درس به موقع به منزل فرستاده شوند، لذا معلم و یا دبیر کلاس باید نسبت به این حقیقت توجیه باشد که گهگاه ضروری است دانش‌آموز در حین کلاس درس تغذیه کند و با رعایت نظم عمومی کلاس، نباید او را از این کار منع کرد.
