چرا آزمون کنکور نظام قدیم آموزشی باید تمدید شود

«تمدید کنکور نظام قدیم» یکی از موضوعات مهم حوزه تعلیم و تربیت در سال جاری است که تا امروز اظهارنظرهای موافق و مخالف بسیاری را در پی داشته است. موضوع از این قرار است که طبق اعلام سازمان سنجش آموزش کشور سوالات کنکور سراسری سال آینده (1400) تنها از منابع درسی نظام جدید آموزش و پرورش، یعنی داوطلبانی که دوره ابتدایی را شش ساله طی کرده‌اند، طراحی می‌شود؛ یعنی دانش‌آموزانی که در نظام قدیم آموزشی و منابع درسی کاملا متفاوت آن تحصیل کرده‌اند برای ورود به دانشگاه باید کتاب‌های درسی نظام جدید یعنی نظام «۳،۳،۶» را بخوانند.

قرار بود کنکور 98 آخرین سال کنکور نظام قدیم باشد که با تلاش فعالان کمپین «تمدید کنکور نظام قدیم» برای سال 99 تمدید شد، اما طبق اعلام شورای سنجش و پذیرش دانشجو سال 1400 کنکور سراسری تنها با یک نوع سوال و بر اساس منابع نظام جدید آموزشی طراحی می‌شود.

بار دیگر دیپلمه‌های نظام قدیم که هنوز تصمیم به گذراندن کنکور سراسری دارند به این تصمیم اعتراض کردند. به گفته موافقان تمدید کنکور نظام قدیم، آزمون کنکور حداقل تا سال 1400 باید برای داوطلبان دو نظام آموزشی جداگانه طراحی شود. یکی از این فعالان دیده‌بان شفافیت و عدالت است که سال گذشته کمپین افزایش سن داوطلبان ورود به دانشگاه فرهنگیان را پیگیری کرده و آن را به سرانجام رسانده است.

علی امرایی عضو کارگروه آموزش دیدبان شفافیت و عدالت کشور در گفت‌وگو با پانا درباره این کمپین، تاثیر لغو کنکور نظام قدیم بر زندگی جمع کثیری از داوطلبان و اقدامات کمپین تا امروز توضیح داده است که شرح آن را می‌خوانید:

* موضوع تمدید کنکور نظام قدیم از چه جهاتی اهمیت دارد و این تا امروز چه مسیری را طی کرده است؟

تعداد زیادی از داوطلبان نظام قدیم هنوز نتوانسته‌اند در آزمون سراسری موفق شوند و وارد دانشگاه شوند که همانند سایر دانشجویان میلی به پذیرش بر اساس سوابق تحصیلی ندارند و تنها راه پذیرش آنها از طریق کنکور سراسری است.

سازمان‌ سنجش‌ در دو سال پیش اعلام کرد که کنکور سراسری سال ۹۹ تنها از منابع نظام جدید طراحی می‌شود که در آن زمان با اعتراضات بسیاری از دیپلمه‌های نظام قدیم روبرو شد. مجدد کمپین تمدید کنکور راه‌اندازی شد و داوطلبان نامه‌ای مبنی بر تمدید کنکور نظام قدیم در سال ۹۹ به دیدبان شفافیت و عدالت ارسال کردند و نمایندگان دیدبان شروع به رایزنی با مجلس شورای اسلامی‌ و وزارت علوم کردند که در نهایت، با تصویب شورای سنجش و پذیرش دانشجو، کنکور نظام قدیم در سال ۹۹ نیز برگزار شد.

حال سازمان سنجش مجدد اعلام کرده است که در کنکور سراسری سال ۱۴۰۰ تنها از منابع نظام جدید سوال طراحی می‌شود در حالی که مصاحبه یکی از مسئولان وزارت آموزش و پرورش در صدا و سیما اینگونه بود که تا ۳ سال متوالی یعنی حداقل تا سال ۱۴۰۰ کنکور سراسری از دو منبع قدیم و جدید سوال طراحی می‌شود.

* تغییر منابع آزمون کنکور سراسری از چه جهاتی می‌تواند برای داوطلب مشکل‌ساز باشد؟

با توجه به‌ هزینه‌های سرسام آور تهیه منابع درسی، داوطلبان نظام قدیم نمی‌توانند منابع نظام جدید تهیه کنند و خواهان برگزاری مجدد کنکور ۱۴۰۰ با توجه به منابع خودشان هستند.

البته تنها بحث مالی مطرح نیست بلکه بحث دیگر مفاد و نحوه آموزش‌ها در طول ۱۲ سال تحصیلی هر داوطلب است و این سوال پیش می‌‌آید که چگونه داوطلب نظام قدیم، بی آنکه حتی یک ساعت در زمان تحصیلش مطابق با منابع و فرایندهای نظام جدید آموزش دیده باشد، با توجه به منابع نظام جدید ارزیابی شود؟ این نوعی بی‌انصافی در حق داوطلبانی است که به هر دلیل میان دیپلم و کنکورشان فاصله افتاد است.

از جهت دیگر امسال ویروس منحوس کرونا باعث فاصله عده‌ای از داوطلبان با کنکور شد و عده‌ای نیز از ترس ابتلا به کرونا در جلسه کنکور حاضر نشدند، که اینها همه نشان از تعداد بالای شرکت کننده نظام قدیم در سال ۱۴۰۰ دارد.

* کمپین تمدید کنکور نظام قدیم تا امروز چه اقداماتی انجام داده و دیده‌بان شفافیت و عدالت برای تحقق این خواسته چه کرده است؟

از سال گذشته و قبل از برگزاری کنکور سال ۱۳۹۹ مصاحبه‌ها در این زمینه آغاز شد. از زمان ورود دیده‌بان به این مسئله، ۳۰ هزار امضا از سوی داوطلبان کنکور مبنی بر برگزاری کنکور نظام قدیم در سال ۱۴۰۰ به دیدبان شفافیت و عدالت ارسال شد.

نامه را در دستور کار قرار دادیم و با تشکیل جلسه در دیدبان تصمیم بر این شد که نامه‌ای به وزیر علوم که رئیس شورای سنجش و پذیرش دانشجوست ارسال کنیم که این اقدام را انجام دادیم و یک نسخه از نامه را به کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی تحویل دادیم.

بلافاصله موضوع در دستور کار کمیسیون‌ آموزش مجلس شورای اسلامی قرار گرفت.

در جلسه کمیسیون آماری از داوطلبان شرکت کننده نظام قدیم ارائه می‌شود که به همین دلیل عده‌ای از نمایندگان کمیسیون‌ آموزش، برای صحت آمار اعلامی، نامه‌ای به مرکز پژوهش‌های مجلس ارسال می‌کنند که پاسخ این نامه تا به حال دریافت نشده است. قطعا پس از دریافت آمار دقیق شرکت کنندگان نظام قدیم، کمیسیون می‌تواند تصمیم گیری دقیق تری در این زمینه داشته باشد.

* باتوجه به اینکه دیده‌بان شفافیت و عدالت در سال تحصیلی گذشته کمپین بسیار مهمی با موضوع افزایش سن داوطبان ورود به دانشگاه فرهنگیان را در دستور کار داشته است، درباره این کمپین و تلاش‌هایی که دیده‌بان برای به ثمر رساندن این کمپین کرده توضیح دهید.

قریب به یکسال این موضوع را پیگیری کردیم.

با مسئولان دانشگاه فرهنگیان از جمله‌ اعضای شورای عالی آموزش و پرورش، ریاست دانشگاه فرهنگیان و معاونان وی تشکیل جلسه دادیم. همچنین با ارائه‌ دلایل و مستندات همیشه سعی داشتیم که مسئولان تصمیم‌گیر در این زمینه را قانع کنیم که ۲ سال سن تاثیری بر بدنه وزارت آموزش و پرورش ندارد اما تاثیر بسیاری بر ۵۰۰۰ جوان که پشت درهای بسته دانشگاه فرهنگیان مانده بودند دارد.

درواقع مخالفان افزایش سن با تکیه بر سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در لزوم جوانگرایی اینطور استدلال می‌کردند که افراد بالای 22 سال نباید وارد تربیت معلم شوند، اما ما در این کمپین با کمک فعالان رسانه‌ای، ازجمله خبرگزاری پانا، آنها را مجاب کردیم که جوانگرایی لزوما به معنی کم‌کردن سن داوطلبان ورود به تربیت معلم نیست.

رایزنی‌ها از سوی نمایندگان دیدبان شدت گرفت و در اواسط شهریور ماه با اعضای کمیسیون آموزش مجلس رایزنی کردیم و خواهان دعوت وزیر آموزش و پرورش به کمیسیون و طرح موضوع افزایش سن پذیرش در روز حضور ایشان در کمیسیون شدیم که همین اتفاق نیز افتاد و وزیر آموزش و پرورش در کمیسیون قول مساعد برای حل مشکل دادند و چند روز بعد موضوع در شورای معاونان وزارت مطرح و تصویب شد که چند روز پس از آن نیز سن ۲۴ سال برای پذیرش در دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری 99 اعمال شد.

این مصوبه فقط مربوط به امسال نیست و دائمی خواهد بود.

* بعد از تصویب افزایش سن داوطلبان تربیت معلم و اعمال آن در دفترچه انتخاب رشته، چه بازخوردهایی از داوطلبان کنکور دریافت می‌کنید؟

جمع کثیری از داوطلبان به دلیل تبصره‌ای که قبلا وجود داشت نمی‌توانستند به آرزوی خودش برسند و از این جهت احساس تهی بودن می‌کردند و هیچ راهی هم نداشتند مگر اینکه سن پذیرش افزایش پیدا می‌کرد که خدا را شاکرم این اتفاق افتاد و حداقل 5 هزار خانواده در کشور شاد شدند و انشالله این بار با همت خودشان و نمره علمی بالا بتوانند در دانشگاه‌های فرهنگیان پذیرش شوند و باعث افتخار برای ملت ایران شوند.

تا امروز از سراسر کشور پیام‌های تشکر و شادی دختران و پسران خواهان افزایش شرط سن پذیرش به دستمان رسیده است که این باعث خوشحالی و انگیزه‌بخش ما در ادامه این مسیر می‌شود. امیدوارم موضوع کنکور نظام قدیم هم به کمک شما دوستان رسانه‌ای به سرانجام برسد.