کوه و دره
کوه سلطان سنجر زنوز
تنها جاذبه اشاره شده درطرح جامع گردشگری استان در ناحیه زنوز وپیرامون آن می باشد.کوه سلطان زنجیر که با نام‌های زنجیر وسلطان سنجر نیز شناخته می‌شود، با ارتفاع 3225 متر یکی دیگر از کوههای سترگ و زیبای آذربایجان که در محدوده‌ی شهر زنوز و در 33 کیلو متری شمال غربی مرکز شهرستان اهر واقع شده است. جهت کوه شمال غربی – جنوب شرقی بوده و مختصات جغرافیایی قله‌ی آن به طول 05/64 و عرض 36/38 میباشد.
سهند
توده آتشفشانی سهند در 50 کیلومتری جنوب شهرستان تبریز قرار دارد. سهند یکی از بلندترین کوه های آذربایجان و مهمترین کوه آتشفشانی خاموش ایران است که ارتفاع قابل ملاحظه آن مولود تراکم توف ها و خاکسترهای مواد آتشفشانی است که در زمان های دور از دل کوه بیرون ریخته است. بلندترین قله سهند به نام جام داغی است به ارتفاع 3750 متر. این کوه تعداد زیادی قله های آذرین دارد که بلندی 17 قله آن از 3000 متر تجاوز می کند.
بزغوش
کوهستان بزغوش در جنوب کوهستان سبلان و شمال غربی شهرستان میانه قرار گرفته است. این کوهستان از نوع کوه های سنگی و صخره ای است و بلندترین قله آن 3304 متر ارتفاع دارد که در شمال دهستان ترچایی واقع شده است. این کوهستان در حوالی شهرستان میانه، بامراتع سرسبز و خرم پوشیده شده و محل ییلاق عشایر خداوردی لو و حسین لو است. مراتع مهم آن اوچ تپه، سامساخلو و خان تختی است.
کمتال
کوهستان کمتال از مهمترین و جالبترین کوه های ارسباران است. این کوه3100 متر ارتفاع دارد و از نوع کوه های سنگی است. تندی دامنه ها و صعب العبور بودن آن، کوهستان را از هر نوع هجوم مصون نگه داشته و از مظاهر تمدن جدید نیز محروم کرده است.
کیامکی
در شمال غرب استان، بلندترین کوه منطقه جلفا، به ارتفاع 3347 متر به نام کیامکی قد برافراشته که به علت آب و هوای مساعد کوهستانی، برف و باران کافی و مراتع و چمنزارهای سرسبز، روستاها و آبادیهای متعددی را در دامنه ها و دره های خود جای داده است.
ارتفاعات قوشاداغ
قوشاداغ از ارتفاعات مهم و قابل توجه ارسباران است که در شمال شهر هریس و غرب رشته کوه سبلان و جنوب غربى مشگین شهر قرار گرفته است. بلندترین قلهٔ آن در شمال هریس ۳۱۴۹ متر ارتفاع دارد. گردنهٔ معروف گؤیجه بئل که از زیباترین پدیده‌هاى طبیعى است، در محدودهٔ این کوهستان بر سر راه تبریز به اهر قرار گرفته است. تمام ارتفاعات قوشاداغ پوشیده از مراتع سرسبز و خرم است که در تابستان مورد استفادهٔ عشایر دشت مغان و ارسباران قرار مى‌گیرد.
میشو
کوه میشو در شمال دریاچه ارومیه است و جلگه مرند را از جلگه شبستر و دریاچه ارومیه جدا می کند. شهرستان مرند در دامنه شمالی و شهرستان شبستر در جبهه جنوبی این کوهستان قرار دارد. حداکثر ارتفاع میشوداغ 2855 متر است، قله های معروف آن فلک داغی، علی علمدار، کوسه بابا و اوزون بئل هستند. امتداد کوه های جنوبی مرند و کوهستان میشو به رشته کوه موروداغ مرتبط می شود.
سلطان داغی
این کوه در شمال غربی کوهستان سهند، نزدیک شهر اسکو قراردارد، با ارتفاعی حدود 3410 متر، سومین قله سهند محسوب می شود. در قله آن زیارتگاهی به نام سلطان حسام الدین وجود دارد. در کوه سلطان داغی آثار یخچالی متعددی وجود داشته، لیکن به علت فعالیتهای آتشفشانی سهند بسیاری از آثار یخچالی پوشیده از مواد گلدازه ای شده یا در اثر آبهای جاری از بین رفته است.
کوه های آلا داغ لار
کوه های رنگی آلا داغ لار در استان آذربایجان شرقی واقع است. این منطقه که در شمال بزرگراه زنجان-تبریز قبل از شهرستان میانه در 25 کیلومتری شمال شرقی شهرستان تبریز واقع شده است متعلق به سازندهای Upper red یا قرمز بالایی زمین هستند که در اکثر نقاط ایران مرکزی ( تقسیم بندی زمین شناسی) بر روی توف های ائوشن قرار میگیرند و رنگ قرمز آنها حاکی از شرایط اکسیدان و وفور اکسیژن به منظور ترکیب با اکسیژن است. وجود رنگهایی همچون قرمز، زرد، سفید و نارنجی در بافت این ارتفاعات مناظر بدیعی ایجاد کرده است. در نزدیکی این کوهها چندین روستا قرار دارد که در بین کوههای رنگی قرار گرفته اند. خاک به کار رفته در کاهگلی که برای ساختن خانه در این روستاها استفاده می شود قرمز رنگ است. این کوه ها به سبب رنگی بودن شان به ویژه رنگ مسی و زرد در شرایط نور مناسب و هوای گرم سوژه مناسبی برای عکاسی طبیعت به شمار می رود.
دره سعید آباد
در 2 کیلومتری جاده ترانزیتی تبریز- تهران قرار دارد. این دره معبر رودخانه سیدآوا چای است. پوشش گیاهی آن را کشتزارها و باغات میوه تشکیل میدهد و همین عناصر زیبای طبیعت در پیوند با رودخانه سیدآواچای فضای بسیار مناسبی برای گذران اوقات فراغت مردم فراهم کرده است.
دره پیغام
دره وسیعی است که از شمال تا جنوب کلیبر گسترده شده و معبر رودخانه پیغام است. قلعه تاریخی پیغام در کناره این دره قرار دارد. دره پیغام در تابستان مورد توجه و استفاده فراوان است. دسترسی مناسب، سبزینگی کشتزارها وگستردگی مراتع و وجود درختان میوه از ویژگی های برجسته این دره زیبا و باصفا است.
دره های کوهستان سهند
در دامنه های کوهستان سهند، زیباترین دره های آبرفتی همراه با روستاها، باغ ها و کشتزارها، جلوه هایی شگفت پدید آورده است. از مهمترین دره های سهند می توان به دره بایندر، شاه یوردی، قیرخ بولاغ و ممد دره سی اشاره کرد که به ترتیب در دامنه های غربی، شرقی، جنوبی و شمالی سهند واقع شده است. تمامی این دره ها مرتعی اند و محل سکونت هفت طایفه بزرگ از عشایر سهند هستند و مردم اغلب از زیبایی های خاص و بی بدیل این دره ها و گردشگاههای تابستانه بهره مند می شوند.
مرند – پیست اسکی پیام
دره زیبا و سر سبز پیام ، کنار روستای پیام و جاده ترانزیتی تبریز در فاصله 12 کیلومتری مرند در دامنه های برف گیر کوهستان میشو قرار دارد . به علت برف گیر بودن آن پیست اسکی پیام در زمستان پذیرای عده زیادی از ورزش دوستان می باشد .
دره لیقوان
روستای ییلاقی و کوهستانی لیقوان در 30کیلومتری تبریز و 11 کیلومتری باسمنج و در جنوب شرقی تبریز و دامنه کوهستان سهند قرار دارد. این روستا از قسمت شرقی همجوار دره بسیار باصفایی است که رودخانه لیقوان از آن می گذرد و روستاهای حاشیه خود را مشروب می کنند
دره دارانداش
دارانداش روستایی در 24 کیلومتری شهرستان زنوز واقع در استان آذربایجان شرقی میباشد و شهرت آن بخاطر وجود دالانهای آبرو زیبایی میباشد که در مسیر رودخانه در اثر فرسایش بوجود آمده است. برای رسیدن به این منطقه بایستی از مسیر تبریز مرند زنوز و زنوزاق دارانداش گذر نمایید در ضمن داشتن تجهیزات از جمله طناب و نردبان و همچنین راهنمای آشنا به سنگ نوردی ضروری است. مسیر به این شرح میباشد که پس از عبور از روستای دارانداش وارد دره رودخانه شده که حدودا دو ساعت به طول می‌انجامد و بعد از آن در مسیر عکس حرکت اب حرکت کرده و پس از 20دقیقه به دالانهای سنگی میرسید که طی این مسیر با کمک نردبان وطناب البته در دو یا سه منطقه ،حدودا یک ساعت و نیم زمان میبرد بعد از عبور از این منطقه به قسمتهای بالا دست رودخانه رسیده و از انجا به جاده برمیگردیم.
دره پیغام
دره پیغام در موقعیت جغرافیایی N3058 E4703 در استان آذربایجان شرقی واقع است. درهٔ وسیعى است که از شمال تا جنوب کلیبر گسترده شده و معبر رودخانهٔ پیغام است. قلعهٔ تاریخى پیغام در کنارهٔ این دره قرار دارد. درهٔ پیغام در تابستان مورد توجه و استفادهٔ فراوان است. دسترسى مناسب، سبزینگى کشتزارها و گستردگى مراتع و وجود درختان مختلف میوه از ویژگى‌هاى برجستهٔ این درهٔ زیبا و باصفا است. علاوه بر دره‌هاى یاد شده، دره‌هاى باصفا و زیباى دیگرى نیز در نقاط مختلف کوهستانى استان موجود است که موجب جذب مسافران، خصوصاً در تابستان است. از جملهٔ این دره‌ها مى‌‌توان به درهٔ یکان در شمال غرب مرند، درهٔ زنوز در شمال شرق مرند و درهٔ جوشون در غرب ورزقان اشاره کرد که هر کدام داراى ویژگى‌هاى خاص سیاحتى است.
سراسر منطقه کلیبر را کوهستان ها و جنگل های تنک و انبوه پوشانیده است. دره پیغام و مناطق حفاظت شده این شهرستان به همراه بناهای تاریخی مانند: قلعه بابک، قلعه پیغام، بقعه ها، قلعه های قدیمی، برج ها، پل ها، تپه های باستانی، مناطق تاریخی وعمارت های قدیمی از جمله ساختمان تاریخی طومانیانس از جاذبه های تاریخی و مکان های دیدنی منطقه به شمار می روند.
مکیدی دره سی
دره مکیدی (مکیدی دره‌سی) دره‌ای جنگلی و سرسبز است که در میان جنگل‌های ارسباران در شمال استان آذربایجان شرقی و در شهرستان کلیبر واقع شده‌است. پارک جنگلی حصارشده‌ای که در این دره ایجاد شده‌است، این مکان را مورد توجه گردشگران قرار داده‌است روستای مکیدی نیز در این دره واقع شده‌است.
