سی و سه پل - استان اصفهان
سی و سه پل اصفهان یا پل الله وردی خان شاهکارى بى نظیر از آثار دوره سلطنت شاه عباس اول صفوی است که در در انتهاى جنوبى خیابان چهارباغ واقع شده است این پل به هزینه و نظارت سردار معروف او الله وردى خان بنا شده است از این رو به نام بانى و سازنده آن نیز خوانده مى شود. سی و سه پل اصفهان نزدیک به ۳۰۰ متر درازا و ۱۴ متر پهنا دارد و طولانی ترین پل زاینده رود است که در سال ۱۰۰۵ هجرى ساخته شده است. این پل تمام از آجر و سنگ بنا شده و سطح آن بیک میزان است بدین معنا که دو طرف آن از وسطش پست تر نیست.
پل الله وردی خان (سی و سه پل اصفهان) براى اتصال خیابان چهار باغ کهنه عباسى به خیابان چهارباغ بالا و باغ هزار جریب و عباس آباد ساخته شده بود. این پل در جشن آبریزگان و آب پاشان محل اجتماع شاه و بزرگان و شعراء و رجال و سایر مردم بوده است. در دوره صفویه، مراسم جشن آبریزان یا آبپاشان ارامنه در کنار این پل صورت می گرفت. در این جشن که در 13 تیرماه هر سال برگزار می شد مردم با پاشیدن آب و گلاب روی یکدیگر در این مراسم شرکت می کرده اند.
ارامنه جلفا، مراسم “خاج شویان” را نیز در محدوده همین پل برگزار می کرده اند. پل مزبور یکی از شاهکارهای معماری و پل سازی ایران و جهان در عصر خویش محسوب می شود. از این رو سی و سه پل اصفهان مشهورترین پل ایران محسوب می شود.
این پل اصفهان را به نام هاى : پل شاه عباسى، پل الله وردی خان، پل جلفا، پل چهل چشمه، پل سى و سه چشمه و پل زاینده رود خوانده اند و وجه تسمیه هر یک چنین است : پل شاه عباسى از آن جهت گویند که شاه عباس اول دستور بناى آن را داده است و چون به مباشرت و اهتمام الله وردی خان ساخته شده به پل الله وردی خان معروف گردیده و از لحاظ اینکه معبر مردم به جلفا بوده آن را پل جلفا هم گفته اند و چون در ابتداء چهل چشمه داشته پل چهل چشمه و چون هفت دهانه این پل گرفته شده و اکنون ۳۳ دهانه دارد اینک سى و سه چشمه می نامند و سرانجام چون بر روی زاینده رود این پل قراردارد و بزرگترین پل زاینده رود است آن را “پل زاینده رود” نیز می نامند.
سی و سه پل دارای یک پیاده رو برای گردش در بالا و یک پیاده رو در پایین است. پیاده رو پائین گذرگاه مسقفی است که میان پایه‌های مرکزی پل و به فاصله کمی از بستر رودخانه ایجاد شده است.
