جاذبه های طبیعی استان مازندران

استان مازندران علاوه بر استقرار در جوار بزرگترین دریاچه جهان (دریای خزر)، دریاچه های متعدد کوچک و بزرگی نیز در نواحی جلگه ای و ارتفاعات دارد که به نحوی مورد استفاده علاقمندان به طبیعت قرار می گیرد و ویژگی های هر یک از آنها عبارتند از:

دریاچه ولشت

این دریاچه در جنوب باختری چالوس و شمال خاوری منطقه کلاردشت در میان دره ای عمیق قرار گرفته است. وسعت آن حدود 15 هکتار و عمق متوسط آن 20 متر می باشد. آب این دریاچه شیرین و حجم آن حدود سه میلیون متر مکعب برآورده شده است که به همین علت مأمن پرندگان مهاجر، ماهی و سایر آبزیان می باشد. دسترسی به دریاچه از طریق مرزن آباد و سمت باختری جاده چالوس امکان پذیر است.

دریاچه خضرنبی نوشهر

این دریاچه در شمال شهرستان نوشهر و در میان جنگل قرار گرفته و بنا به اعتقاد بومیان دارای تقدس مذهبی است. وسعت آن کم تر از نیم هکتار، عمق آن حدود 5 متر و آب آن شیرین است. از آن جایی که این دریاچه از عوامل تخریب انسانی دور مانده و در محدوده حفاظت شده البرز مرکزی قرار گرفته است، جایگاه انواع پرندگان و انواع جانوران وحشی این ناحیه شده است.

دریاچه گل پل قائم شهر

این دریاچه در جنوب خاوری شهرستان قائم شهر بعد از روستای برنجستانک و سد خاکی زمزم، در میان جنگل قرار گرفته و دارای دو حوضچه مجزا است. وسعت آن حدود 5/2 هکتار با عمق بین 1 تا 5 متراست که به علت شیرینی آب، به زیستگاه ماهیان و پرندگان آبزی تبدیل شده است. این دریاچه چشم اندازهای جنگلی زیبایی دارد و محوطه اطراق مناسبی نیز در اطراف آن تعبیه شده است.

دریاچه ساهون

این دریاچه در دامنه های جنوب غربی قله دماوند، نزدیک روستای نوا قرار گرفته است. این دریاچه قدیمی و مرداب کنونیف محوطه ای مخصوص اطراق و اقامت موقت دارد.

دریاچه استخر پشت نکا

این دریاچه در جوار روستای استخر پشت، میان دره رودخانه زارم، به صورت گودالی بزرگ و دایره ای شکل قرار گرفته که پیرامون آن پوشیده از مزارع برنج و نیزار است. وسعت حوضچه مرکزی آن بیش از نیم هکتار و حواشی آن در حدود 6 هکتار است. اطراف این دریاچه محوطه ای برای اطراق و استقرار وجود دارد که فاقد امکانات خدماتی است. دسترسی به آن از مسیر یک جاده جنگلی بسیار زیبا از شهر نکا صورت می گیرد.

دریاچه شورمست

این دریاچه در جنوب باختری پل سفید، به فاصله پنج کیلومتر از جاده فیروزکوه در ارتفاعات بیشه ای دامنه البرز مرکزی قرار گرفته است. این دریاچه دارای پنج متر عمق و بیش از یک هکتار وسعت دارد و آب آن نیز مناسب می باشد.

دریاچه عباس آباد

این دریاچه در ارتفاع 400 متری از سطح دریا در جنوب شرقی بهشهر میان جنگل قرار گرفته است وبه دلیل ساخت و سازهایی که شاه عباس در اطراف آن انجام دادف به نام عباس آباد معروف گشته است.

دریاچه سد دریوک

این دریاچه که در حدود یک هکتار وسعت دارد، روبروی دره ولی آباد هزارچم ودر دامنه کوه دال کمر قرار گرفته است.

تالاب لپو پلنگان

مجموعه مرداب های لپو، شیرخان لپو و پلنگان به فاصله یک کیلومتری جنوب دریای خزر و در شرق نیروگاه و شمال منطقه زارغ مرز قرار گرفته اند. این مرداب ها ظاهراً زمانی جزء خزر بوده اند که بعد ها با عقب نشینی دریا به صورت آب باریکه ای جدا باقی مانده اند و با گذشت زمان با آب دریا وسیلاب پر شده اند.

مجموعه تالابی سراندون و بالندون

این مجموعه تالابی در جوار روستای سید محله در 25 کیلومتری ساری به طرف بابلسر قرار گرفته و دارای دو بخش جنوبی( سراندون) و شمالی ( بالندون) است. آب این تالاب ها شیرین است. درون و پیرامون آنها نیزار و گیاهان مردابی است که با مرغزار و شالیزار احاطه شده است.

تالاب گز

این تالاب با وسعتی بیش از 50 هکتار در جنوب غربی خلیج میانکاله قرار گرفته است و قسمتی از این خلیج به حساب می آید. این تالاب مأمن وزیستگاه پرندگان بومی و مهاجر است و چشم انداز شبه جزیره میانکاله و جزیره اسمال ساعی را نیز در روبرو دارد. درختان گز و پوشش گیاهی مردابی، جلوه ای بسیار زیبا و شگفت انگیز به آن بخشیده است. همین ویژه گی های خاص، آن را در زمره تالاب های کم نظیر جهان قرار داده و به ثبت بین المللی هم رسیده است.

مرداب کندوچال

این مرداب در میان جنگل انبوه « فی ین » چالوس قرار گرفته است.

پناه گاه حیات وحش میانکاله

این پناگاه مشتمل بر خلیج گرگان، جزیره آشوراده و شبه جزیره میانکالیه است که حدود هفت هزار هکتار وسعت دارد و به عنوان یکی از ذخایر زیست محیطی کره زمین از سوی یونسکو به ثبت رسیده است.

پناگاه حیات وحش سمسکنده

این منطقه به وسعت 1000 هکتار از گونه های جنگلی- جلگه ای تشکیل شده است در حال حاضر قسمتی از آن به نگهداری تعدادی گوزن زرد ایرانی اختصاص دارد. پارک جنگلی شهید زارع نیز در جوار این پناگاه حیات وحش واقع شده است.

پناگاه حیات وحش دشت ناز

این پناگاه که در حدود 55 هکتار وسعت دارد و در شمال شرقی ساری با فضایی از جنگل های جلگه ای قرار گرفته، از سال 1346 به صورت محل تکثیر گوزن زرد ایرانی در آمده است . در این پناگاه ضمن حفاظت و نگهداری گوزن زرد ایرانی که تعلیف آنها دستی صورت می گیرد همه ساله تعدادی از گوزن های تولید شده را به زیست گاه های اصلی، یعنی حواشی رودخانه دز و کارون منتقل می کنند.

منطقه حفاظت شده دو دانگه و چهاردانگه

این منطقه با مساحتی در حدود 6 هکتار در اراضی جنگلی- مرتعی دهستان های دو دانگه و چهار دانگه قرار گرفته و دارای گونه های گیاهی و جانوری بسیار متنوعی است. غیر از انواع درختان و گیاهان جنگلی و مرتعی، مجموعه ای از گونه های وحوش نیز در آن وجود دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
گوزن، شوکا، کل، بز و میش، پلنگ، خرس، گراز و انواع پرندگان، به ویژه قرقاول، کبک معمولی و کبک دری که فضای جذابی به آن بخشیده اند.

پارک جنگلی چالوس

پارک جنگلی چالوس ( فی ین) در کیلومتر هفت جاده چالوس – تهران واقع شده است. رودخانه چالوس که از کنار آن می گذرد، ویژگی خاص و جالبی به آن می بخشد.
 

پارک جنگلی سی سنگان

این پارک نیز ماند پارک جنگلی نور به دلیل خصوصیات و جاذبه های طبیعی و زیبایی ها و امکانات ایجاد شده در آن ، بسیار مورد توجه مسافران و اهالی بومی است وجود کمیاب و درحال انقراض شمشماد و نزدیکی آن به دریا، قابلیت سیاحتی جالب توجهی به آن بخشیده است.

پارک جنگلی نمک آبرود

این پارک بیش از 200 هکتار مساحت دارد و مانند سایر پارک های جنگلی، درختان خودرو و انبوهی را در خود جای داده است گونه های مختلف گیاهان شمشاد، توسکا، ملچ و افرا از جمله این درختان هستند که عمر درختان شمشاد ان بیش از 700 سال برآورد گردیده است.

پارک جنگلی میرزاکوچک خان

این پارک زیر نظر سر جنگل داری ساری اداره می شود و در کیلومتر 18 جاده آمل به تهران واقع شده است.

پارک جنگلی نور

این پارک در دو کیلومتری شهر نور قرار گرفته و تجهیرات و امکانات اقامت روزانه دارد.

پارک ملی خشکه داران

پارک ملی خشکه داران در مسیر تنکابن به عباس آباد ( نزدیک ساحل دریا) قرار گرفته و 20 هکتار وسعت دارد.

پارک شهید زارع ( هولار):

واقع در جاده ساری- بهشهر

پارک ورگایچ:

واقع در پشت کمربندی چالوس- نوشهر

پارک بنفشه:

واقع در پشت جنگل داری کلارآباد

پارک شهید پور ابراهیمی:

واقع در ساری

پارک سی سرا:

واقع در ساقی کلایه

چشمه و آب معدنی

تعداد کل چشمه های شمارش شده استان به چند صد چشمه می رسد که عمدتا در شهرستان های رامسر، تنکابن ، چالوس، نوشهر، آمل ، بابل، ساری و بهشهر واقع شده اند. گکانون های مهم چشمه های بزرگ استان مازندران عبارتند از : چشمه های سعدین، چانوسر، غلغله سر، هفت خال، واسکی کسرو، میان خونی، چشمه خونیف فک چشمف شمس رود، رکن دشت، ینچه خواجه، ترخون، علیواگ که در شهرستان های بهشهر، ساری و آمل قرار گرفته اند. چشمه های هفت خونی، هلی کتی چشمه، آعورکتیف شهربند، قلعه چشمه، چشمه شهرک، رودگ، آسپه آو و دارو که در شهرستان چالوس و نوشهر واقع شده اند. چشمه سر چشمه و سایر چشمه ها در شهرستانهای تنکابن و رامسر قرار دارند.

چشمه های آب گرم رامسر

این چشمه ها چندین رشته را تشکیل می دهند و به چشمه های گوگردی گازدار معروف هستند این چشمه ها در نقاطی مانند جواهر ده، کتالم، سادات محله و خود شهر رامسر قرار دارند.

چشمه آب گرم آب آهن یا آب فرنگی

این چشمه بالای روستای آب اسک لاریجان، میان بیدستان ازارو و قرار دارد. آب این چشمه دارای ترکیبات سولفات دوفروکربنات و دوفراسید کربینیک آزاد است. استحکام و نوشیدن آن برای افراد مبتلا به بیماریهای کم خونبی و جلدی توصیه شده است.

چشمه آب گرم آب اسک

این آب گرم در روستایی به همین نام از بخش لاریجان قرار گرفته ، برای درمان امراض جلدی از قبیل اگزما و زخم های کهنه توصیه شده است. علاوه بر آب گرم فوق، آب معدنی های دیگری نیز در آب اسک وجود دارد که برای رفع امراض جلدی و گوارشی توصیه شده اند.

آب معدنی استراباکو

این آب گرم که بین راه لاریجان به روستاق، نزدیک روستای بایجان در محلی به نام « قلابن» قرار دارد؛ از کوهی می جوشد و پس از چند متر به رودخانه هراز می ریزد. آب این چشمه ماده ای به نام زبیق دارد که در درمان امراض جلدی، به ویژه بیماریهای عفونی موثر و مفید است.

آب گرم رینه

این آب گرم در نزدیکی روستای رینه لاریجان قرار گرفته است. این آب برای درمان بیماریهای جلدی، مفصلی و عفونی موثر است.

آب معدنی آمولو

آب این چشمه، به دلیل تأثیر در رفع بیماریهای گوارشی، قابل شرب است و روی بیماریهای پوستی نیز تأثیر دارد.

آب گرم لاریجان

آب و هوای معتدل و کوهستانی توام با زیبایی های طبیعی و چشم انداز قله دماوند از جاذبه های بسیار مهم ناحیه آب گرم خیز لاریجان است که علاقمندان بسیاری را به سوی خود جذب می کند. چشمه آب گرم لاریجان به صورت طبیعی در دامنه کوه دماوند می جوشد سالیان درازی است که عموم مردم از آن استفاده می کنند و مسافران زیادی نیز جهت معالجه بیماریهای جلدی به این منطقه سفر می کنند.

دریا

دریای مازندران با وسعت حدود 438000 کیلومتر مربع بزرگترین دریاچه جهان به شمار می رود که بین ایران و کشورهای روسیه، ترکمنستان، قزاقستان و آذربایجان واقع شده است. سواحل ایرانی دریای مازندران از آستارا تا گمیشن و دهانه اترک، در طول و پهنای 3 تا بیش از 30 کیلومتر گسترده است چشم انداز شمالی آن را دریایی نیلگون و نسبتاً آرام خزر و چشم انداز جنوبی آن را ( غیر از قسمت غربی که عمدتاً مرتفع و مردابی است)، جنگل های انبوه دامنه های البرز تشکیل داده اند.
در فراسوی جنگل ها، قله های سر به فلک کشیده و برف گیر البرز است که زیبایی خاصی به منطقه می بخشد پیرامون ساحل را باغات مرکبات، شالیزارها و مزارع سرسبز پوشانیده و جلوه هایی شگفت و زیبا را پدید آورده اند. تمامی کناره دریا( به جز برخی محدوه ها که رسیف قلوه سنگی، شنی و ماسه ای است) از لحاظ نوع ساحل ، قابلیت های شگرفی برای بهره برداری توریستی دارند و یکی از کم نظیرترین سواحل جهان محسوب می شود. مهمترین محورهای توریستی- ساحلی مازندران عبارت اند از :

محور رامسر – علم ده

این بخش از نوار باریک ساحلی که 120 کیلومتر طول و 2500 کیلومتر وسعت دارد، به لحاظ نحوه توپوگرافی، پوشش گیاهی ، هم جواری اش با کوه های جنگلی، استقرار در جلگه و سهولت دسترسی به آن ، یکی از زیباترین سواحل منطقه خزر محسوب می شود.
پهنای این نوار ساحلی از 3 کیلومتر در رامسر تا 30 کیلومتر در تنکابن و 5 تا 10 کیلومتر در نوشهر و چالوس گسترده است و به علت نزدیکی به تهران مورد توجه گردشگران است.

محور علم ده – بابلسر

این محور ساحلی نیز دارای عناصر و ویژگی های جذاب توریستی است که با فاصله گرفتن از کوه ها، جلگه وسیعی را پدید آورد و خاستگاه شهر و آبادی های متعددی گردیده است.

محور بابلسر- فرح آباد و بهشهر – گرگان

این محور، ساحل و جلگه شرقی مازندران را از ساری تا نکا و از شبه جزیره میانکاله تا خلیج گرگان و سواحل شرقی دریا را در بر می گیرد و دارای عناصر متعدد جذاب توریستی است.

جلگه و دشت

1. نوار باریک و کم پهنای رامسر ـ علم ده و گلوگاه ـ کردکوی که به علت نزدیکی ارتفاعات جنگلی به دریا، دارای شیب نسبتا تند و فضای بسیار محدود دشتی است. پهنای محدوده های فوق بین 3 تا 5 کیلومتر و درازای مسیر آنها بیش از 150 کیلومتر است.
2. جلگه وسیع و طولانی آمل ـ بابل و ساری ـ بهشهر که در مصب رودخانه های هراز، بابل، تجن و نکا تشکیل شده و دارای پهنایی بین 20 تا 50 کیلومتر و درازای بیش از 120 کیلومتر است. اقلیم جلگه های مازندران معتدل گرمسیری است و از غرب به شرق دمای آن افزوده می شود و به همان نسبت نیز میزان بارندگی از غرب به شرق کاهش می یابد و درنتیجه از رطوبت هوا نیز کاسته می شود.
3.جلگه های نواحی شرقی که در این نواحی با کاهش جنگل و پوشش گیاهی روبه رو هستیم. جلگه های مذکور محل استقرار روستاها و شهرهای مهم استان مازندران است که عمده صنایع و مراکز اقتصادی و خدماتی را نیز در خود جای داده اند.

آبشار یخی

این آبشار تمام یخ، در ارتفاع 5100 متری مسیر دود کوه، نزدیک قله دماوند قرار گرفته است و. هفت متر ارتفاع و سه متر قطر دارد و مدام نیز به قطر آن افزوده می شودو علت تشکیل آن ناشی از ذوب برف های گودال بالای آن است که به هنگام گرمای ظهر تابستان، باریکه آبی را به وجود می آورد و از کنار آبشار یخی عبور می کند این آب مدت کوتاهی دوام می آورد و بلافاصله منجمد می شود این آبشار یکی از آبشارهای عجیب و منحصر به فردجهان است.

آبشار هریجان

این آبشار بالای روستای به همین نام در نزدیکی گردنه هزار چم درجاه تهران – چالوس قرار گرفته، بیش از 9 متر ارتفاع دارد و یکی از زیباترین آبشارهای کوه های البرز است.

آبشار ایج یا ده قلو

این آبشار از ذوب برف های دائمی کوه خشم چال ارتفاعات اشکورعالیا سر چشمه می گیرد و پس از طی مسافتی در بالا دست روستای ایج، از فراز سنگی، روی سنگی دیگر فرو می ریزد سپس به صورت آبشارهایی متعدد به عمق دره سرازیر می شود.

آبشار آلامل

این آبشار از دامنه های شمالی دماوند سرازیر می شود و بیش از 100 متر ارتفاع دارد، و آب فراوان آن چون پودری نمناک درهوا پخش می شود ومنظره ای بسیار بدیع و کم نظیر دارد.

آبشار اکاپل

این آبشار درجنگل کوهستانی سردی چال کلاردشت واقع شده و چشم انداز و مناظری بدیع دارد. همجواری این آبشار با ییلاقات کلاردشت و زیبایی طبیعی آن که دریاچه ولشت را نیز در خود جای داده، قابلیت تفرجگاهی آن را به صور فوق العاده ای افزایش می دهد.

آبشار سواسره

این آبشار نزدیک به 100 متر ارتفاع دارد؛ در بالا دست ناحیه ای از توابع بلده قرار گرفته ، دارای آبی فراوان و پخشابی ویژه است.

آبشار شاهدنشت لاریجان

این آبشار در بالای کوهی به همین نام در جوار قلعه ملک بهمن قرار گرفته است و بیش از 50 متر ارتفاع دارد.

آبشار زیار( آب شیخ علی خان)

این آبشار نام خود را از رود زیار گرفته است و حدود 40 متر ارتفاع دارد. مناظر سر سبز و کوهستانی و چمن زارهای زیبای اطراف و حواشی آن ، از این آبشار عنصر ممتاز طبیعی- جهانگری پدید آورده اند.
آبشار از اراک در سنگ پشته رامسر، آبشار چار در در جنت رودبار رامسر، آبشار تیمره در وانای آم، آبشار پرومه در شمس آباد لاریجان، آبشار زنگت در رنگت – بهشهر، آبشار داراب کلا در ساری، آبشار ریش براز درجنت رودبار رامسر

غارهای طبیعی

این غار در ارتفاعات و تنگه تلاقی رود « دوآب » واقع شده و به وسیله غارشناسان ایرانی در سال 1335 کشف گردید.

غار آب اسک

این غار در نزدیکی آب اسک، در دره هزار واقع شده است حدود یک ساعت از روستای اسک پیاده روی دارد که از کنار ارتفاعات و حواشی رود هزار می گذرد.

غار پیرزن خانی

این غار در نزدیکی روستای اوکلاو از منطقه نور و کجور واقع شدهاست.

غار دیو سفید

این غار در محلی به نام مازگاه، در کنار قله دیو سفید که دارای موقعیت استحفاطی خاصی است، قرار گرفته است و در گذشته های بسیار دور به عنوان دژ مورد استفاده اسپهبدان مازندران بود.

غار کبجا کچال

این غار در دل جنگل های ارتفاعات دوآب قرار دارد.

غار یخ مراد

این غار در نزدیکی گچسر حد فاصل استانهای تهران و مازندران قرار دارد و از عجایب غارهای جهان به شمار می آید.

غار سیاه پور

در منطقه امیری، بین دره هراز لاریجان و فیروز کوه

غار هیلدو

در نزدیکی روستای شوراب ساری.

غار خرم آباد

در نزدیکی خرم آباد تنکابن

غارهای کمربند و هوتو

این غارها در روستای تروجن، در پنج کیلومتری جنوب غربی شهرستان بهشهر واقع شده اند. این دو غار برای اولین بار در سال 1949 به وسیله کارلتون س . کون از دانشگاه فیلادلفیا شناسایی شدند و مورد بررسی قرار گرفتند.

شبه جزیره میانکاله بهشهر

در سرتاسر ساحل جنوبی دریای خزر، تنها یک شبه جزیره به نام میانکاله وجود دارد که منتهی الیه جنوب خاوری دریای خزر واقع شده که نام خود را از دو کاله (شکستگی ساحلی یا رودخانه) واقع در طرفین شمالی و جنوبی گرفته است. این شبه جزیره از شمال به دریای خزر، از جنوب به خلیج گرگان، از خاور به آشورا ده و از باختر به اراضی زاغ مرز، مرداب لپو و نیروگاه نکا محدود می شود. شبه جزیره میانکاله در حدود 70 هزار هکتار وسعت دارد که پهنای آن بین 5/2 تا 5/6 کیلومتر از دریا جدا می شود. عمده ترین درختچه های آن بوته های انار و تمشک وحشی است . همه ساله بیش از صدها هزار پرنده مهاجرف از انواع فلامینگو، قو، غاز خاکستری، پیشانی سفید، قره غاز، انواع اردک در این شبه جزیره فرود می آیند و تولید مثل و زمستان گذرانی می کند. علاوه بر پرندگان فوق انواع پرندگان بومی نیز ماند قرقاول، سار، کبوتر و حیواناتی ماند خرسف خوک، شغال، جو تیغی و دله نیز در آن وجود دارند. شبه جزیره میانکاله به عنوان منطقه ای حفاظت شده به ثبت رسیده است و شکار هر نوع حیوان و پرنده در پیرامون آن، بدون اجازه مخصوص ممنوع است. در شرق شبه جزیره میانکاله، مجمع الجزایر آشورراده قرار گرفته که از سه جزیره کوچک و بزرگ تشکیل شده است و با پیش روی و عقب نشیتی آب دریا، بزرگ و کوچک می شوند.
علاوه بر جزایر فوق، به جزیره اسمال سای نیز باید اشاره کرد که در مرداب پلنگان قرار گفته و یکی از بی نظیر ترین اکو سیستم های جهانی را دارد.

روستای جمشیدآباد زیرآب

روستای جمشید آباد در 3کیلو متری شهر زیراب از توابع شهرستان سوادکوه در استان مازندران است .نام قدیمی این روستا وچاد بوده که بعدابه خاطر احترام به شهید والا مقام شهید جمشید خادمی اسم اینروستا به جمشیدآباد تغییر یافت.قومی که درروستای ما زندگی میکنند از شهر کاشان به این محل آمدند و به همین دلیل مردم روستای ما به قوم کاشی معروفندروستای سرسبز ما یکی از مناطق گردشگری کشور بوده وبه خاطر زیبایهای فراوان مورد استقبال مردم قرار گرفته است . وجود رودخانه ” راه جنگلی”مناطق هموار در کنار رودخانه” از جمله این زیبایی هاست. همچنین وجود خانه های زیبای ویلایی نیز نمای خاصی به روستا داده. درروستا ما راهی به سمت امام زاده گزو نیز وجو ددارد که از امامزاده های مورد احترام مردم مازندران است وبه گزو سه تن برار معروف است.روستا دارای 50خانواراست.

شغل مردم روستا:شغل بیشتر مردم روستا دامداری و در کنار آن کشاورزی است.البته برخی از جوانان هم در شرکت اجداد کاسپین {مرغداری} که در بالا محل قرارداردکار میکنند.