جاذبه های طبیعی استان بوشهر

مناطق حفاظت

محدودیت پوشش گیاهی و خشکی و گرمی عمومی هوا ، سبب شده تنها جانورانی بتوانند در این ناحیه زندگی کنند که با محیط طبیعی آن سازگار شده اند . با این حال استان بوشهر گونه های مختلفی از حیات وحش را در خود جای داده است . در بیابان ها و کوه پایه ها و ارتفاعات داخلی به ویژه کوه سیاه اطراف خور موج و اطراف چشمه ها، تنگه ها و فضاهای سبز این استان، حیوانات وحشی گوناگونی زندگی می کنند . گونه های جانوری این استان شامل پستانداران، پرندگان و آبزیان هستند . از مهم ترین جانوران این نواحی می توان کل، بز، میش، قوچ وحشی را نام برد .

منطقه حفاظت شده مند :

این منطقه در اطراف رودخانة مند قرار دارد و از نظر حفاظت و تکثیر برخی از حیوانات دارای اهمیت قابل‌توجهی است .

منطقه حفاظت شده تالاب حله :

این منطقه در محل تلاقی دو رودخانه شاپور و دالکی قرار گرفته و محل زیست انواع پرنده آبزی مهاجر است . این تالاب یکی از تالاب‌های نمونه در سراسر جنوب ایران است .

منطقه حفاظت‌شده نای بند :

این منطقه از نظر تنوع جانوران وحشی منحصر به فرد است و دارای میش و قوچ، کل، بز وحشی، آهو، جبیر و پلنگ است. جبیر را آهوی هندی و آهوی کویری نیز می‌نامند .

شکارگاه کوه سیاه :

شکارگاه کوه سیاه که در حدود هفت هزار رأس کل، بز، قوچ و میش وحشی در آن زندگی می‌کنند، در 83 کیلومتری جنوب شرقی برازجان با ارتفاع 1691 متر قرار دارد و محل قشلاق عشایر است. در مناطق حفاظت شده و شکارگاه کوه سیاه با اجازه سازمان محیط‌زیست و اخذ پروانه، امکان شکار در فصول معینی وجود دارد.

پارک

پارک ساحلی آب شیرین کن هم در نزدیکی عمارت ملک و روبروی دانشگاه خلیج فارس قرار دارد که خیلی با صفا و زیباست .

دریاچه

خلیج فارس دریایی به وسعت حدود 232850 کیلومتر مربع در جنوب و میان ایران و شبه جزیره عربستان واقع شده و با دریای عمان از طریق تنگه هرمز مربوط است . درازای آن از دهانه اروندرود در شمال باختری تا تنگه هرمز در جنوب خاوری حدود 805 کیلومتر است و عرض آن بین 56 تا 288 کیلومتر متفاوت است . عمق آن چندان زیاد نیست و بیشترین ژرفای آن 182 متر در رأس المسندم و کم ترین آن 30 متر در دهانه اروندرود است . سراسر ضلع شمالی آن را سواحل ایران در برگرفته و در مساحت کمی از گوشه شمال باختری آن کشورهای کویت و عراق قرار دارند .

رودخانه دالکی :

این رود از ارتفاعات دشت اژن در غرب شیراز سرچشمه می‌گیرد و پس از دریافت آب رودخانه‌های سرخون و شیرین‌رود و اتصال به رودخانه شاپور، در نزدیکی روستایی به نام رمله به خلیج‌فارس می‌ریزد . این رود در قسمت‌های علیا به جز در حوالی برازجان به دالکی شهرت دارد، ولی پس از دریافت آب رود شاپور حله نامیده می‌شود.

رودخانه مند :

رودخانه مند یکی از رودخانه‌های مهم ناحیة مرکزی سواحل خلیج‌فارس است و مجموعاً چهار شاخة اصلی دارد که جملگی از خطوط ساختار زمین‌شناختی منطقه تبعیت می‌کنند . این رود از ارتفاعات شمال‌شرقی کازرون (کوه انار) و ارتفاعات شمال غربی شیراز سرچشمه می‌گیرد.

رودخانه اهرم :

رودخانه اهرم از ارتفاعات کلمه و فاریاب و خائیز سرچشمه می‌گیرد و پس از آبیاری شهر اهرم از پل‌احمدی می‌گذرد و در جنوب جزیره شیف به خلیج‌فارس می‌ریزد.

رودخانه شور :

رودخانه شور از ارتفاعات گچ ترش و کلاه فرنگی سرچشمه می‌گیرد و از حد فاصل دهستان حیات داود شبانکاره می‌گذرد و در خور مزین وارد خلیج‌فارس می‌شود.

خائیز اهرم :

چشمه های آب شیرین ناحیه خائیز اهرم که تعداد آن ها نسبتاً زیاد بوده و دارای کیفیت بسیار خوبی هستند.

چشمه های منطقه فاریاب :

که از به هم پیوستن آب آن ها رود فاریاب و آبشار زیبای فاریاب تشکیل می شود مهم ترین چشمه این منطقه چشمه تنگ فاریاب است که اهالی روستای فاریاب برای آبیاری باغ های خود از آن استفاده می کنند.

رودخانه جم و سرچشمه کنگان :

این رودخانه ها در مسیر خود از باغان ، شهرستان کنگان در استان بوشهر عبور می کنند و در برخی نقاط فضای مساعد گردشگاهی به وجود می آورند.

رودخانه دره کره :

دره کره یک رودخانه فصلی است به طول 50 کیلومتر که حوزه آن دریای عمان و خلیج فارس می باشد و در مسیر خود از دهستان های سمل و باغک و شهرستان بوشهر می گذرد.

رودخانه زهره دیلم :

به علت آب و هوای گرم این منطقه ؛ رود قابل توجهی در سطح این شهرستان وجود ندارد و تنها رودخانه آن یعنی زهره ، مرز شمالی این شهرستان را با شهرستان بهبهان تشکیل می دهد.

رودخانه دره آبداری گناوه :

این رودخانه فصلی با طول 50 کیلومتر، ارتفاع سرچشمه 500 متر ، ارتفاع ریزشگاه صفر و شیب متوسط یک درصد و با مسیر کلی باختری در دهستان لیراوی و شهرستان بندر گناوه جریان دارد.

رودخانه دره گپ گناوه :

رودخانه فصلی دره گپ به طول 65 کیلومتر، ارتفاع سرچشمه 700 متر، ارتفاع ریزشگاه صفر و شیب متوسط یک درصد در مسیر کلی جنوب باختری جریان دارد . حوزه این رود خلیج فارس و دریای عمان است و از دهستان حیات داوود و شهرستان گناوه عبور می کند.

آب گرم دالکی :

این چشمه در 18 کیلومتری شهر برازجان به سمت کازرون، بین روستای دالکی و شهر برازجان قرار دارد.

آبگرم برازجان :

این چشمه در 12 کیلومتری مسیر جاده برازجان به کازرون و در فاصله شش کیلومتری جنوب روستای دالکی از شکاف سنگ‌های مارنی و گچی از زمین خارج می‌شود و دارای خواص درمانی برای بیماری‌های پوستی است.

آبگرم خانیک 1 و 2 :

این چشمه‌ها در یک کیلومتری روستای خانیک در منطقه برازجان از شکاف سنگ‌های آهکی و گچی از زمین خارج می‌شوند و از خواص درمانی قابل‌توجهی نیز برخوردار هستند.

آبگرم اهرم (آب باد اهرم) :

این چشمه در نزدیکی شهر اهرم در 63 کیلومتری جاده بوشهر به طرف بندرعباس قرار دارد و حدود دو کیلومتر مسیر فرعی خاکی تا رسیدن به مظهر چشمه فاصله دارد .

آبگرم میراحمد :

این چشمه در 77 کیلومتری مسیر جاده اهرم به خور موج قرار دارد که با یک کیلومتر جاده خاکی به مظهر چشمه می‌رسد و در حال حاضر دارای دو استخر زنانه و مردانه است .

آبگرم قوچارک :

این چشمه در مسیر جادة بوشهر به بندرعباس در پنج کیلومتری جنوب غربی اهرم از شکاف سنگ‌های آهک مارنی از زمین خارج می‌شود .

آبگرم نیکو :

این چشمه در مسیر جاده بوشهر به بندرعباس و در شمال خور موج قرار دارد .

آبگرم گنویه :

این چشمه در کنار جاده خورموج – دیر در حوالی روستای گنویه قرار دارد.

آبگرم میانلو :

این چشمه در شمال شهرستان کنگان قرار دارد.

چشمه آب معدنی غرب میراحمد :

این چشمه در غرب میراحمد در 60 کیلومتی جاده بوشهر به بندرعباس قرار دارد.

تالاب حله :

محل تلاقی دو رودخانه دالکی و شاپور در منطقه حله تالاب بزرگی به وجود آورده است که یکی از تالاب‌های مشهور سراسر قلمرو جنوبی ایران محسوب می‌شود. آب این تالاب از سرریز جریان رودخانه دالکی و شاپور ، بارندگی زمستانه و تا حدودی جزر و مد خلیج‌فارس تأمین می‌گردد . اطراف تالاب را نیزاری فراگرفته و در داخل آن حیات گیاهی و جانوری ویژه به وجود آمده است . این تالاب محل زیست هزاران پرنده آبزی مهاجر است که از آن جمله می‌توان به درنا، حواصیل، گاچی‌رو، پرستو، ترنی، حمامی، بط، هفت‌رنگ، دراج و خردل اشاره کرد .

غار تاریخی چهل‌خانه :

در شمال سعدآباد دشتستان بوشهر رشته کوهی است که مشرف به رودخانه شاپور است . در ارتفاعات این کوه تعدادی اطاق شبیه به غارهای صخره ای و حجاری شده دیده می شود که یک مجموعه‌ی بسیار زیبا را تشکیل می دهند .

جزیره خارک :

این جزیره در فاصله 57 کیلومتری شمال غربی بوشهر و 38 کیلومتری بندر گناوه قرار دارد. جزیره خارک به واسطه سواحل عمیق برای ایجاد لنگرگاه از مزیت‌های نسبی ویژه‌ای بهرمند است . امروزه کارشناسان این جزیره را به عنوان مرکز تأسیسات عظیم نفت برگزیده‌اند . جزیره خارک عملاً زمین باروری ندارد . بیشتر سطح جزیره را قشر سنگی از جنس مرجان پوشانیده است . با این حال خرما ، موز و مرکبات به مقدار کم کشت می‌شود و درختان کُنار و لیل در این جزیره به فراوانی یافت می‌شود . از مشاغل مهم مردم این جزیره صید ماهی و کار در تأسیسات نفتی و معدن سنگ است . این جزیره از مناطق بسیار قدیمی استان است که آثار تاریخی متعددی دارد .

جزیره خارکو :

این جزیره در شمال شرقی جزیرة خارج قرار دارد . در این جزیره نیز تأسیسات عظیمی جهت بارگیری نفت خام ایجاد شده است و اهمیت اقتصادی، نظامی و تدارکاتی خاصی دارد .

جزیره شیف :

این جزیره در شمال بندر بوشهر قرار دارد و جزیره‌ای ماسه‌ای است .

جزیره عباسک :

این جزیره بین بندر بوشهر و جزیره شیف قرار دارد و خالی از سکنه است .

جزیره ام‌الکرم و نخیلو :

این دو جزیره خالی از سکنه در حدود ناحیه بردخون در سواحل جنوبی استان بوشهر و در فاصله کمی نسبت به یکدیگر قرار گرفته‌اند . جزیره نخیلو در حال حاضر بیش از هر چیز محل زیست لاک‌پشتان خلیج‌فارس است و از این نظر اهمیت زیست ‌محیطی قابل توجهی دارد .

جزیره گرم :

این جزیره مقابل بردخون و دظیر در خلیج‌فارس واقع شده و به علت وجود انبوه درختان جنگلی (به نام کرم) به همین نام نیز مشهور شده است .

روستاهای هدف گردشگری:

روستاهای چاهکوتاه در شهرستان بوشهر، حصار در شهرستان دیلم، جزیره شمالی در شهرستان گناوه، رودفاریاب، شول و درودگاه در شهرستان دشتستان، خائیز در شهرستان تنگستان، هاله وش بندر سیراف در شهرستان کنگان و احشام قائدها در شهرستان دشتی روستاهای هدف گردشگری استان بوشهر هستند.