چگونه هوش اکتسابی کودکان را بپرورانیم
هوش همواره موضوعی جالب و جذاب برای پژوهشگران بوده و هست. این که چرا
برخی افراد باهوش ترند و این هوش چگونه شکل می گیرد و از کجا می آید.
بر این اساس طی چند دهه انسان شناسان و محققان علوم پزشکی عوامل زاینده و فزاینده
هوش آدمی را تحقیق و بررسی کرده اند. بنا به یافته ها بخشی از فرآیند شکل گیری
هوش، ذاتی است و ریشه های ژنتیک دارد.
اما بخشی دیگر اکتسابی بوده و بر اثر فرآیند رشد بویژه در سال های کودکی و نوجوانی شکل می گیرد.
فرآیند رشد ذهنی که با رشد جسمی همراه است، خود از عوامل متعدد دیگری نظیر تغذیه، پرورش ذهنی، آموزش، تعلم و تربیت، محیط اجتماعی، اقلیم، محل سکونت و ... تاثیر می گیرد.
امروزه دانشمندان می دانند حتی آب و هوا می تواند بر میزان هوش ساکنان یک منطقه جغرافیایی تاثیر بگذارد. حتما شنیده اید که سرب موجود در هوای آلوده هوش بچه ها را کم می کند یا می تواند بر سلامت سیستم عصبی مادر و جنین اثر نامطلوب بگذارد.به هر ترتیب این که بخشی از فرآیند باهوش شدن اکتسابی باشد، خبر خوبی است و البته یک فرصت بزرگ. محققان می پندارند توجه به پرورش ذهنی حتی در سنین بزرگسالی می تواند کفه ترازوی هوش را از بازوی ذاتی بودن به بازوی اکتسابی بودن سوق دهد.
مجموعه یافته های متقدم و متاخر در این حوزه نیز می تواند در قالب توصیه هایی به والدین ارائه شود که دوست دارند فرزندی باهوش داشته باشند. البته کیست که چنین آرزویی در سر نپروراند.
ـ بازی های فکری، مغز کودک را تغذیه می کنند و هوش وی را پرورش می دهند. پرداختن به شطرنج، جدول اعداد، بازی های گروهی و استراتژیک و... می توانند ذهن کودک را تمرین دهند و دریچه های هوش و خلاقیت را پیش رویش باز کنند.
ـ به دانش مبتنی بر کنجکاوی، تحقیق و آزمون و خطا اهمیت بدهید. کودک از رفتار والدینش می آموزد و در صورتی که آنان را مشتاق یادگیری و علم اندوزی و مشوق آن بیابند، امور ذهنی را برای خود به یک ارزش تبدیل می کنند.
ـ ورزش و تغذیه وی را فراموش نکنید. ورزش کردن متابولیسم بدنی کودک را فعال می سازد و این که می گویند عقل سالم در بدن سالم است در تحقیقات مفصل و جداگانه ای اثبات شده است. تغذیه مناسب اصول و قواعدی دارد که باید آنها را آموخت و «زیاد بخور تا قوی شوی!» پنداری عوامانه و سطحی نگر درباره تغذیه کودکان است. تغذیه کودک با شیر مادرش، خوردن صبحانه کامل بویژه در سن تحصیل، استفاده از مواد مغذی مانند خشکبار به صورت میان وعده، تنظیم کمی و کیفی وعده های غذایی و... تنها بخشی از اصول تغذیه ای برای کودکان هستند.
ـ فرزند را به پیگیری فعالیت های هنری ترغیب کنید. بی دلیل نیست که هنر را شاخه ای از ریاضی دانسته اند. در این میان موسیقی ارزش هایی شناخته شده برای پرورش هوش کودک دارد.
بازی های مجازی را به سمت بازی های مجازی استراتژیک سوق دهید.
امروزه با وجود آسیب هایی که از پرداختن به بازی های مجازی برای کودکان متصور است، بخشی از این سرگرمی ها مطابق اصول پرورش ذهنی تولید و عرضه می شوند. از آنجا که جلوگیری از پرداختن کودکان و نوجوانان به بازی های مجازی در عمل غیرممکن است می توان در تهیه این نوع بازی ها دقت بیشتری به خرج داد.
ـ مطالعه را تشویق کنید. کودکان و نوجوانان به کتاب های خوب احتیاج دارند نه صفحه حوادث روزنامه ها. در انتخاب کتاب ها و منابع مطالعاتی به فرزندتان یاری دهید.