کارسوق های دانش آموزی در ایران

کارسوق چیست؟

کارسوق جایگزینی برای واژهٔ انگلیسی workshop و به معنی یک دورهٔ آموزشی کوتاه مدت دربارهٔ موضوعی خاص است. در ایران برگزاری کارسوق در سطح دانشگاهی سابقهٔ طولانی تری از برگزاری کارسوق برای دانش آموزان دارد.

کارسوق های دانش آموزی در ایران

کارسوق های دانش آموزی فرصتی هستند تا دانش آموزان در محیطی جذاب، فارغ از محدودیت های نظام کلاسیک آموزشی، با علوم گوناگون آشنا شوند. برای همین، برنامه های کارسوق ها معمولاً شامل جلسه های گفت وگو، آزمایش، بحث، کارگاه های عملی، مسابقه، و سایر روش های متنوع برای آموزش هستند.

برگزارکنندگان کارسوق های دانش آموزی معمولاً دانشجویان فعال دانشگاه هستند که به آموزش علوم علاقه دارند. موضوعات کارسوق ها می تواند بسیار متنوع باشد؛ از ریاضیات و فیزیک و شیمی گرفته تا جامعه شناسی، روان شناسی، نجوم، عصب شناسی و اقتصاد.

کارسوق های دانش آموزی معمولاً بین دو تا پنج روز طول می کشند. معمولاً یک تیم برگزارکننده که همه گونه تدارک لازم برای اجرای کارسوق را دیده است، به مدرسهٔ محل برگزاری (که گاهی اوقات در شهرستان واقع است) می رود. گاهی نیز کارسوق در سطح وسیع تری برگزار می شود و دانش آموزان مدارس مختلفِ یک منطقه (و گاهی دانش آموزان از سراسر کشور) در کارسوق شرکت می کنند. گاهی برای گزینش دانش آموزان برای شرکت در کارسوق، آزمون ورودی برگزار می شود.

کارسوق فرصتی برای مدارس شهرهای مختلف است تا برای مدت کوتاهی از امکانات آموزشی متنوع و کیفیت آموزشی بالا بهره ببرند. در کارسوق معمولاً مطالب علمی جالبی که در برنامهٔ رسمی آموزشی مدارس گنجانده نشده است، به دانش آموزان عرضه می شود. کارسوق ها معمولاً انگیزه ای برای دانش آموزان جهت شرکت در فعالیت هایی فراتر از برنامهٔ درسی هستند؛ فعالیت هایی مانند انجام طرح های دانش آموزی، شرکت در المپیادهای علمی، شرکت در جشنواره هایی چون جشنوارهٔ خوارزمی و گردهم آیی دانش آموزی انجمن فیزیک ایران.

نمونه هایی از کارسوق های دانش آموزی در ایران

نخستین کارسوق های دانش آموزی در ایران توسط سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان (سمپاد) در سال ۱۳۷۱ برگزار شدند. در سال های اخیر نیز این سازمان کارسوق های ملی گوناگونی را با حضور دانش آموزان برگزیدهٔ مدارس سمپاد سراسر کشور برگزار کرده است، از جمله کارسوق ملی نجوم و کارسوق ملی عصب شناسی.

گروه کارسوق ریاضی نیز متشکل از تعدادی از دانشجویان دانشکده علوم ریاضی دانشگاه صنعتی شریف است که با حمایت برخی از استادان این دانشکده تأسیس شده است و هر ساله برنامه های پنج روزهٔ آشنایی با ریاضیات را برای دانش آموزان دبیرستانی مدارس تهران برگزار می کند. این گروه برنامه هایی را نیز در مدارس سمپاد شاهرود و رشت و بندرانزلی برگزار کرده است.

گروه های غیررسمی و ثبت نشدهٔ بسیاری نیز از دانشجویان وجود دارند که در شهرهای مختلف کارسوق برگزار می کنند. گاهی اوقات دانشجویان شهرستانی که در دانشگاه های تهران درس می خوانند، در مدرسهٔ سابق خود در شهرستان کارسوق برگزار می کنند. به عنوان مثال دانش آموختگان سمپاد یزد در سال های گذشته کارسوق هایی در زمینه های لینوکس، علوم رایانه، نجوم و رباتیک را به صورت منظم برگزار کرده اند.