مصاحبه با خانم کارگریان معلم موفق پایه ششم
در آموزش و پرورش نقش نیروی انسانی مهم است و معلم از مهمترین عوامل موثر در رشد و توسعه کیفی و محتوایی تعلیم و تربیت به شمار می آید، زیرا تربیت انسان نتیجه یک جریان متقابل دو جانبه و بالاخره حاصل عمل مربی و عکس العمل شاگرد است.
با توجه به همین اهمیت و جایگاه آموزش و پرورش در بین نهادهای مختلف جامعه می توان اذعان کرد، مهمترین نهاد اثرگذار در تربیت و تامین نیروی انسانی می باشد و معلم به عنوان مدرس و مربی می تواند نقش حساس و کلیدی در این رابطه داشته باشد تا نیروی انسانی کارآمد و خلاق برای جامعه تربیت نماید.
نظر به قبولی چشم گیر دانش آموزان پایه ششم دبستان آزادگان در آزمون های استعدادهای درخشان ونمونه دولتی سال 92 گفتگویی را با معلم ساعی وکوشای این پایه داشتیم که خواندن آن خالی از لطف نیست.
1- لطفا خود را کامل معرفی کنید:
من فروزان کارگریان متولد 1348 هستم. دارای مدرک فوق دیپلم آموزش ابتدایی با 22 سال سابقه کار.
2- اولین روز مدرسه را چگونه شروع می کنید؟
درتمام سال های تدریس وتحصیلم، روز اول مهر یکی ازخاص ترین روزهای من بوده است. با اینکه خودم دوفرزند دارم که گاهی لازم بوده آنها را همراهی کنم اما درطول این 22سال، اول مهررادرکنار دانش آموزانم بوده ام و باآغوش بازآن ها راپذیرفته ام. معمولا زنگ اول را به معارفه اختصاص میدهم. یک ساعت درمورد خواسته ها و انتظاراتمان ازهمدیگر و درساعت آخر نی زبرنامه یک ساله را بطور مختصر برای دانش آموزان توضیح میدهم. برنامه ریزی دریک نگاه کلی و نیازمندی هایی که باید داشته باشند را به آن ها یادآورمی شوم.
3- رفتار شما نسبت به دانش آموزان و نحوه برقراری ارتباط با آن ها چگونه است؟
اصولا من به آدم "آرام وصبور" شناخته شده ام واین ویژگی به دانش آموزان فرصت میدهد تا بتوانند در فضای آرامی که دربرخورد ما وجود دارد تجدید نظرکنند و بهترین برخورد را ازخود نشان دهند. درضمن من همه کس و چیز را دوست دارم و به دانش آموزان وفرزندانم می آموزم که کار ما مهربانی و عشق ورزیدن به مخلوقات الهی ست و اولین فایده اینکارآرامشی است که دروجودمان ریشه میدواند.
4- شما در تدریس خود از چه روش ها و شیوه هایی استفاده می کنید که تفاوت ایجاد می کند؟
روش های تدریس همان روش هایی است که درکتاب های مختلف آمده شاید عاملی که توانسته تفاوت ایجادکند، ایجاد یک ارتباط قوی است که دانش آموزان فقط برای جلب رضایت معلم ونوعی پاسخگویی به دلسوزی ها وزحمت های معلم ،بیشتر و علاقمندانه تر به درس گوش میدهند. دانش آموزان انسان های بزرگ با روح های لطیف هستند که فقط سن وسال آن ها کم است. آن ها خیلی زود معنای محبت صادقانه ودلسوزی عاشقانه رامی فهمند و در پی اثبات فهم خود هستند.
5- نحوه ایجاد تعادل با دانش آموزان باسطح هوشی متفاوت؟
در تمام سال های که من تدریس کرده ام هیچ گاه گزینشی برای جلب دانش آموز وجود نداشته وکلاس من دانش آموزانی با تفاوت های فردی زیادی داشته است، ما از این تفاوت ها استفاده ی مثبت می کنیم می دانیم که هریک ازبندگان خدا استعداد نهفته ایی دارند، و کار ما پرده برداری از این استعدادهاست. سعی می کنیم توان ها و استعدادهای نهفته را بشناسیم و گروه های مکمل درست کنیم و در گروه های دانش آموزی ما دانش آموزانی قرار می گیرند که استعداد های مختلف یک دیگر را به کار می گیرند و گروه خود را ارتقا می دهند. کلاس ما به هیچ وجه تک بعدی نیست و به جرات می توان گفت که درس و آموزش در درجه دوم اهمیت قرار دارد. کلاس ما بیشتر شبیه یک خانواده است.
6- نقش مشارکت والدین در امر تدرس شما چگونه بوده است؟
هرسال در اولین انجمن کلاسی که با حضور اولیای دانش آموزان در قبل از 16 مهر برگزار می شود ضمن معرفی انتظارات و دیدگاه ها و شنیدن پیشنهادهای اولیای مکرم بنده به عنوان آموزگار کلاس از اولیا می خواهم که بزرگترین کمک آنها به فرزندانشان فراهم کردن محیطی آرام برای درس خواندن بچه هاست و دیگر اینکه همیشه سوال بچه ها را با سوال دیگری پاسخ دهند. یعنی هیچ گاه جواب سوال و یا حل مسئله را در اختیار دانش آموزان قرار ندهند. اولیای دانش آموزان همیشه با مهربانی و کمک های معنوی و مالی توانسته اند نقص های کلاس را تا حد امکان بر طرف کنند. مثلا در دو سال گذشته من با کمک اولیای مدرسه توانستم آزمایشگاه کلاس را تجهیز کنم و در سال گذشته با کمک همین اولیا با مشارکت خود در هوشمند سالزی کلاس زحمت های زیادی کشیدند.
7- نقاط قوتی که بیش از هر موردی درخود می بینید؟
صبوری، آرامش و پشتکار برای یک مادر و یک معلم فرصت های بزرگی هستند که هم به خود و هم به فرزندان و دانش آموزان فرصت تجزیه و تحلیل و تجدید نظر می دهد. چه بسا ممکن است که قضاوت و خشم نا به هنگام معلم جبران ناپذیر باشد.
8- نقاط ضعفی که فکر می کنید بر کارتان تاثیر منفی گذاشته؟
همانطور که صبوری و مهربانی معلم سبب دلگرمی و تقویت روحیه در دانش آموزان می شود حمایت و مهربانی اولیا مدرسه می تواند سبب دلگرمی معلم شود. که در سال گذشته جا دارد از حمایت و صبوری تمامی همکاران و اولیا مدرسه قدردانی کنم. در این سال ما هرچه دیدیم تاثیر مثبت بود. اما در سال های گذشته و در مدارس دیگر حمایت و نامهربانی اولیا مدرسه گاهی سبب اتلاف انرژی و روحیه می شد.
9- دلایل موفقیت خود را چه میدانید؟
همیشه گفته اند یک دست صدا ندارد و اگر موفقیتی در کلاس ما بدست آمده است نتیجه تلاش دانش آموزان، خانواده های محترم دانش آموزان و اولیا مدرسه بوده است. همه دست به دست هم دادیم تاهرچه برای رشد و بالندگی فرزندان دلبند این آب و خاک لازم است فراهم شود و استعدادهای آنها شکوفا شود.
10- در صورتیکه دوباره انتخاب شغل میکردید آیا غیر از معلمی شغل دیگری را انتخاب میکردید؟
بارها از من پرسیده اند و خود نیز به این امر فکر کرده ام ، حتی یک بار هم نشده که از شغلم اظهار نارضایتی کنم. من معلمی را با عشق و اشتیاق انتخاب کردم. در سال 79 که تازه دیپلم گرفته بودم برای من سه امکان شغلی وجود داشت من در آن زمان میتوانستم از بین کارمندی بانک ملی، کارمندی بیمارستان و معلمی یکی را انتخاب کنم. با توجه به این نکته که برای معلمی باید به روستا ها و شهرستان ها می رفتم من معلمی را انتخاب کردم و عاشقانه مشغول به کار شدم.
11- بنظرشمایک معلم خوب دارای چه ویژگیهایی است وبه چه ظرافتهایی توجه دارد؟
یک معلم خوب یک دوست خوب است که از دوستان خود یعی دانش آموزان باتجربه تر و مسن تر است. این دوست خوب(معلم) همیشه می کوشد تا به دوستان دیگرش فایده برساند و به آن ها چیزهای یاد بدهد که در آینده ی زندگی اجتماعی و علمی آن ها به کار آید. یک معلم خوب باید توجه داشته باشد که این دانش آموزان، بزرگان فردای این مملکت می شوند باید قبل از هر چیز خصایل انسانی را در آنها پرورش داد آنها را به سمت انسان شدن و د ر نهایت خدایی شدن تربیت کرد.
12- بنظرشما دانش آموزان تیزهوش باسایرین دارای چه تفاوت هایی هستند؟
دانش آموزان تیز هوش از آنجایی که تیز هستند، مطالب را خیلی زود یاد می گیرند و اگر معلم این دانش آموزان فقط بخواهد به مطالب و تمرینات کتاب اکتفا کند وقت زیادی را دانش آموزان بیکار خواهند بود. این گونه دانش آموزان اصولا پرتحرک و پر حرف اند پس باید معلمی که با این گونه دانش آموزان طرف است همیشه مطلب تازه و سوال های واگر در آستین داشته باشد تا تمام وقت دانش آموزان را پرکند و کلاس هم نا آرام نشود.
13- در صورت رخ دادن یک اشتباه ازسوی دانش آموزچگونه اورامتوجه رفتارنادرستش میکنید؟
اشتباهات درجات مختلف دارند یک روش خاص برای تمام اشتباهات و جود ندارد. معلم یا مربی باید توجه داشته باشد که اشتباه با خطا متفاوت است خطا همان گناه است که عمداً و یا علماً انجام می شود اما اشتباه با نیت قبلی انجام نشده است و اینکه اشتباه خاص انسان است نه سنگ و چوب و حیوان. پس کافی است که طرف را آگاه کرد که کارش اشتباه بوده و نتیجه خوبی ندارد این کار بهتر است این گونه انجام شود (لطفا اشتباهات کودکانه را زیاد بزرگ نکنید) .
14- نحوه تشویق وایجاد انگیزه دردانش آموزان ضعیف چگونه است؟
من به طور کلی در برخورد با همه دانش آموزان، جهت تشویق و ایجاد انگیزه برای کمترین پیشرفت زیاد خوشحال می شوم و اظهار رضایت می کنم در واقع نکات مثبت را بزرگ نمایی کرده و ناتوانی ها را کوچک می شمارم آنقدر که بر ناتوانی ها غالب شوند.
15- آیاقبولی همه دانش آموزان در هر دوآزمون راپیش بینی می کردید؟ باشنیدن خبرقبولی تمامی آنها چه احساسی داشتید؟
دانش آموزان کلاس ما در آزمون های منظم ماهانه شرکت می کردند و نتیجه این آزمون ها کمک می کرد که هر دانش آموز میزان پیشرفت خود را با آزمون قبل مقایسه کرده و نقاط ضعف و قدرت خود را بشناسد و به همین جهت قابل پیش بینی بود. در هر آزمون من نوید قبولی افرادی را که نمره خوب گرفته بودند می دادم. در اولین آزمون از 39 نفر من به یازده نفر نوید قبولی دادم. در آزمون دوم 16 نفر و در آزمون سوم به 19 نفر و به همین ترتیب تا دو- سه آزمون آخر به همه نوید قبولی دادم اما دانش آموزان هیچ گاه باورشان نمی شد.
16- تعامل مدیریت مدرسه با معلمین بایدچگونه باشد؟
مدیر مدرسه مثل پدر خانواده است. تمام دغدغه های یک پدر موفقیت و سر بلندی خانواده است و یک مدیر با برنامه ریزی درست و شناختن اهداف شغلی خود و همکارانش. تمام تلاش خود را به کار گیرد تا مجموعه ایی منظم، کاری و درنهایت موفق داشته باشد. موفقیت یعنی رسیدن به اهدافیست که از قبل برای رسیدن به آن برنامه ریزی شده است.
17- در امرآموزش چه مسائلی میتواند مانع پیشرفت تحصیلی دانش آموزان گردد؟
معمولا وقتی پیشرفت در کاری چشم گیری نیست علت را عدم امکانات بیان می کنند. اما بنده معتقدم که عدم انگیزه بزرگترین مانع پیشرفت است. اگر از قبل نقطه هدف را مشخص کنیم و با انگیزه قوی مطابق برنامه ریزی قبلی رو به آن پیش برویم حتما به آن خواهیم رسید. ما ثابت کردیم که با کمترین امکانات و بیشترین تلاش می توان به بهترین نتیجه و حداکثر موفقیت رسید. چرا که تمام امکانات ما در سالی که گذشت عبارت بود از تابلوی وایت برد، چند بسته ماژیک، کتابهای درسی و کمک درسی و وسایل آزمایشگاه علوم در حد یک چراغ الکلی و چند تا بشر مدرج و برای ریاضی فقط چند حجم شیشه ایی داشتیم که از کلاس بغلی امانت می گرفتیم(سیستم هوشمند تهیه شد اما به علت انتظار برای نقل و انتقال مدرسه به ساختمان جدید هیچگاه نصب و راه اندازی نشد).
18- برای سایرهمکاران چه توصیه ای داریدتا در کار تدریس وارتباط با دانش آموزان موفق باشند؟
در این عصر و زمان که اطلاعات ثانیه به ثانیه، به روز می شود. و رسانه ها آنقدر فراوان و در دسترس هستند، امکان این هست که در بعضی از مهارت ها و مباحث دانش آموزان از معلم جلو بزنند. و معلم توانا معلمی است که همیشه چند قدم جلوتر از دانش آموزان باشد. معلم امروز باید مدام در تلاش برای به روز کردن اطلاعات خود باشد باید کتاب هایی را که ممکن است دانش آموزان در رابطه با پیشرفت درسی بخوانند را تهیه کرده و قبل از آن ها مطالعه کند تا بتواند جواب گوی سوالات آن ها بود و اعتماد دانش آموزان را جلب کند.
19- بهترین خاطره ای که ازکلاس درس دارید؟
تمام روزهای تدریس من پر از خاطره های شیرین است که انتخاب یکی از آن ها برای من دشوار است هرگاه که خسته و یا آزرده از مسئله ی روزمره وارد کلاس می شدم نگاه کردن به چشم های زیبا و معصوم و منتظر دانش آموزان چنان قدرتی به من می بخشید که خود در حیرت می ماندم. مدتی بود که من از درد ستون فقرات بسیار در رنج بودم در منزل به سختی حرکت می کردم اما وقت هایی دقت می کردم در مدرسه به شدت مشغولم با شتاب و تندی پله ها را دوتا یکی بالا میروم تا زودتر به کلاس برسم و در کلاس زنگ تدریس را نمی شنیدم.
20- چه اقدامات و برنامه هایی برای اکنون و آینده دارید؟
این تابستان خود را وقف دانش آموزان کرده ام. چند کلاس تقویتی دخترانه و پسرانه به منظور آماده کردن آنها برای پایه ششم در سطح پیشرفته دارم و برای سال آینده نیز هنوز سازماندهی نشده ام.
21- درچشم شما چه دانش آموزانی همیشه به یادمی مانند؟
دانش آموزان بارز در هر امری، یکی در ادب و نزاکت بارز است و یکی در شیطنت و خوش حرفی، یکی در کلام نافذ و یکی در سکوت و آرامش.
22- حرف های نزده ونگفته ای که باید میگفتی ونگفتی؟
چندین بار ازمن پرسیده اند که چرا برای ادامه تحصیل خودم تلاش نمی کنم. در جواب باید بگویم که از زمان بعد از اخذ مدرک فوق دیپلم تمام سال ها به جز یک بار در آزمون های کارشناسی شرکت کرده ام و نیز قبول شده ام. اما چون نحوه ادامه تحصیل در نه ماهه تحصیلی است لذا من نمی توانم هم معلم موفق و هم دانشجوی خوبی باشم و همیشه تحصیلم را فدای تدریسم کرده ام اما اجازه نداده ام که از لحاظ علمی عقب بمانم.
با تشکر و آرزوی موفقیت برای شما معلم دلسوز. امیدواریم نمونه های بیشتری از شما را در آموزش و پرورش کشور داشته باشیم.