رابطه مدیر با معلمین مدرسه
معلمین رکن اساسی تعلیم و تربیت هستند. برقراری روابط حسنه و جلب نظر و رضایت آن ها یکی از اساسی ترین کارهای مدیر آموزشگاه می باشد. اگر مدیری قادر باشد که با بر آوردن نیازهای معلمین، برقرار کردن شرایط مناسب رشد و به وجود آوردن جوی انسانی و عاطفی، همه معلمین احساس خوشحالی و رضایت خاطر کنند، تقریباً باید گفت که این مدیر قسمت اعظم وظایف مدیریتی خود را به انجام رسانیده است. آنچه تحت عنوان رابطه حسنه با معلمین مطرح می شود، پدید آوردن تمام زمینه ها و شرایط لازم برای ایجاد روحیه ، علاقمندی به کار و انگیزش و رضایت آن ها در محیط کارشان در جهت تحقق اهداف آموزش و پرورش است. کیمبل وایلز اساسی ترین راه های عملی را به مدیران برای به وجود آوردن جو رضایت بخش عاطفی با برقراری روابط حسنه با معلمین پیشنهاد می کند.
1- احترام به شخصیت معلمین که با آن ها سر و کار دارد: نظر به این که معلمین رابطه ای معنوی با دانش آموزان و کار خود دارند و اشتغال آن ها به امر تدریس در درجه اول انگیزه ی مادی ندارد، از شخصیتی معنوی و روحانی برخوردارند. این احساس، آن ها را در میان صنوف دیگر شغلی یکه و ممتاز می سازد و از نظر سلسله مراتب نیازها، آن ها را در مراحل بالا قرار می دهد. اصولاً، شغل معلمی احترام به شخصیت معلم را می طلبد. مدیر و همه افراد جامعه باید به مقام، موقعیت و شخصیت معلم احترام بگذارند.
2- توجه به مشکلات معلمان و اولویت بر رفع آن ها نسبت به مشکلات خود مدیر: معلمان نیاز به آرامش فکری و احساس امنیت شغلی و مالی دارند و باید این نیازها طوری تأمین شود که آن بتوانند در کمال آرامش و راحتی به کارهای فکری خود مانند فکر کردن برای پیدا کردن راه حل های مناسب برای حل مشکلات دانش آموزان، طرح درس و تدریس مناسب بپردازند. اگر چه در نظام آموزشی متمرکز ما، مدیران از قدرت قانونی و امکانات مناسب برخوردارند نیستند و نمی توانند به طور رسمی به حل مشکلات معلمان بپردازند، ولی بسیاری از مشکلات نیاز به توجه به کمک های روانی و حمایت از طرف مدیر دارد و نیاز به کارهای بزرگ ندارد و مدیر علاقمند می تواند از عهده آن برآید. در عین حال، چنانچه مدیر به کمک های بیشتری از طرف مقامات بالاتر برای کمک به معلمان نیاز داشته باشد، مدیران سطوح بالاتر باید چنین کمک هایی را در سازمان تحت نظر خود پیش بینی کنند. این کمک ها ممکن است دادن وام، اعزام به بیمارستان، بیمه معتبر، مشاورت های قضایی، مشاوره های روانی و غیره باشد.
3- توجه و احترام به عقاید و پیشنهادات معلمان: مدیر باید حداکثر سعی خود را در پذیرش و به کار بردن پیشنهادات معلمان معمول دارد. پذیرش و توجه به عقاید و پیشنهادات معلمان، علاوه بر آن که محیطی خلاق و مبتکر به وجود می آورد، سبب دلگرمی و احساس رضایت معلمان نسبت به کارشان می شود. بالعکس، بی احترامی به نظرها و پیشنهادات معلمان آن ها را از مدیر و مسائل آموزشی دور می سازد و تدریجاً سبب ناکامی، تعارض و بی تفاوتی آن ها می شود.
4- تشکیل جلسات ملاقات با معلمان: این که هر معلم فرصت بیان ایده های خود را داشته باشد، یکی از راه های اساسی علاقمند سازی معلمان به کار خود و مدرسه می باشد. معلمان، دبیران و اساتید مانند همه انسان های دیگر علاقمند هستند که در امور سازمان آموزشی سهیم و شریک باشند و در سرنوشت محل کار خود مؤثر واقع شوند. مدیر باید با تشکیل جلساتی، زمنیه مشارکت و فرصت اظهار نظر و بیان عقیده به همه همکاران خود بدهد و با دقت فراوان نظرهای مثبت و دلسوزانه آن ها را بکار بندد. شوراهای آموزشی و عمومی بهترین امکان استفاده از افکار و نظر آن هاست که بعداً به طور مفصل تری درباره ی آن سخن خواهیم گفت.
5- تشویق به فعالیت های اجتماعی که روابط دوستانه ای بین اعضای سازمان آموزش بوجود آورد: یکی از روش هایی که باعث ایجاد روابط نزدیک، صمیمی و دوستانه می شود، مشارکت افراد در کارهای گروهی و اجتماعی است. فعالیت های اجتماعی سبب به وجود آمدن روحیه تعاون، همکاری و حل مشکلات به صورت دسته جمعی و پذیرش نقش و وجود هر فرد می شود. فعالیت های اجتماعی تأثیر به سزایی در بالابردن روحیه در کل سازمان دارد. مدیر باید با توجه به امکانات خود شرایط مشارکت معلمان را در فعالیت های اجتماعی فراهم سازد.
6- به وجود آوردن شرایط راحت و جذاب در محیط کار: وجود شرایط مناسب و راحت در محیط کار موجب احساس سرزنده بودن و ایجاد روحیه بهتر و علاقه بیشتر به کار و زندگی می شود. تسهیل امکانات و شرایط که انجام امور را راحت تر و مؤثرتر سازد، معلمین را به کارشان علاقمند می سازد و سبب داشتن خاطرات خوش در آن ها می شود و در نهایت آن ها را به کارشان و فعالیت بیشتر در مدرسه و کلاس جذب می کند. تهیه ی بعضی از وسایل کمک آموزشی ارزان قیمت، در صورت نبودن بنیه مالی قوی، موجب خوشحالی می شود. وسایلی مانند نقشه، کتاب، میز و صندلی برای نشستن، و چراغ مطالعه، دستگاه نمایش و هم چنین وسایل و امکانات استراحت و آرامش فکر مانند مبل راحت، پرده، گل و فضای سبز و نظایر آن سبب جذاب تر شدن محیط کار می شود.
7- داشتن رفتار متناسب و آمیخته با احترام نسبت به معلمان: مدیر باید از رفتاری که سبب سبکی و پایین آوردن ارزش محیط آموزشی می شود، خودداری کند. مدیر و معلمین، هر دو الگوی رفتاری دانش آموزان هستند و به همین دلیل باید از رفتاری باوقار، با متانت و سنجیده برخوردار باشند. شغل مدیریت ایجاب می کند که مدیران به عنوان معلم معلمان از رفتاری تحت کنترل و حساب شده برخوردار باشند. از آنجا که معلمین، اصولاً انسان های مبادی آداب هستند، از مدیران توقع دارند که رفتاری مناسب و سنگین و آمیخته با احترام داشته باشند. مدیر باید به علت آن که رفتارش برای معلمان و دانش آموزان الگو می باشد، در حد شأن و ارزش تربیتی مدرسه، نسبت به معلمان و دانش آموزان رفتاری قابل قبول داشته باشد.
