نمایندگان مجلس و کارشناسان آموزش: رفع انحصار از زبان انگلیسی غیرقابل اجرا و خلاف عدالت آموزشی است
تهران (پانا) - نشست نقد و بررسی طرح «رفع انحصار از زبان انگلیسی در نظام آموزش همگانی کشور» با حضور نمایندگان مجلس، کارشناسان، استادان دانشگاه و اعضای شورای عالی آموزش و پرورش در دانشگاه تربیت مدرس تهران برگزار شد.
در این نشست که با میزبانی گروه زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه تربیت مدرس در دانشکده علوم انسانی این دانشگاه برگزار شد، علی اصغر فانی، وزیر اسبق آموزش و پرورش، نویدادهم، دبیر شورای عالی آموزش و پرورش محمود صادقی، فاطمه ذوالقدر، فریده اولاد قباد و پروانه سلحشوری از نمایندگان مجلس و اعضای کمسیون آموزش مجلس و استادان زبان انگلیسی و دیگر زبان‌های خارجی دانشگاه و برخی از اعضای شورای عالی آموزش و پرورش و مدیران و دبیران زبان انگلیسی حضور داشتند.
این طرح در راستای تضعیف زبان انگلیسی است
محمود صادقی، نماینده مردم تهران و عضو کمسیون آموزش مجلس شورای اسلامی در ابتدای این نشست گفت: «در مجلس از این طرح‌ها بسیار زیاد است و پیش‌بینی من این است که بررسی آن به عمر این مجلس نمی‌رسد. خیلی از نماینده‌های امضاکننده این طرح نیز بعد از ایجاد موج رسانه‌ای علیه این طرح به من گفتند که می‌خواهد امضای خود را پس بگیرند.»
او ادامه داد: «ایراد‌ها به نظام آموزشی درباره آموزش زبان همیشه وجود داشته داشته است. بیشتر دانش‌آموزان ما بعد از اینکه دیپلم، لیسانس و یا حتی تحصیلات تکمیلی را می‌گذرانند، از نوشتن و صحبت کردن به زبان انگلیسی عاجز هستند. البته این مساله در دروس دیگر نیز وجود دارد و دانش‌آموزی که به طور مثال در رشته تجربی دیپلم می‌گیرد چقدر در مباحثی مانند شیمی و زیست و... مسلط است؟»
صادقی گفت: « سوالی که مطرح می‌شود این است که مسئولیت حل این مشکل و ضعف با کیست؟ آیا مجلس از طریق قانون‌گذاری باید به آن رسیدگی کند یا نهاد‌های مرتبط با این حوزه صلاحیت رسیدگی به آن را دارند؟»
عضو کمسیون آموزش مجلس گفت: « در درجه اول شورای عالی آموزش و پرورش باید سیاست‌گذاری مناسبی در این‌باره داشته باشد. به نظر من باید در درجه اول این مساله باید از درون آموزش و پرورش حل بشود.»
صادقی گفت: « عنوان این طرح حذف انحصار زبان انگلیسی در نظام تعلیم و تربیت است اما ماده‌ها و تبصره‌های این طرح نشان می‌دهد که اهدافی که این طرح دنبال می‌کند اگر نگوییم در راستای حذف زبان است، در راستای تضعیف آن است.»
طرح رفع انحصار از زبان انگلیسی از نظر قانونی خلاف است
علی اصغر فانی، عضو شورای عالی آموزش و پرورش و وزیر اسبق آموزش و پرورش در ادامه این نشست گفت: « در قانون تشکیل شواری عالی آموزش و پرورش آمده است که هر طرح و لایحه‌ای مرتبط با وزارت آموزش و پرورش قبل از طرح در مجلس شورای اسلامی باید به تصویب شورای عالی آموزش و پرورش برسد. من از آقای صادقی و دیگر نمایندگان درخواست دارم که این موضوع را پیگیری کنند.»
او ادامه داد: « مجلس، شورای عالی آموزش و پرورش را تشکیل داده است و خودش در اختیارات این شورا این مورد مهم را ذکر کرده است. به لحاظ قانونی این طرح خلاف است.»
فانی گفت: « این فراز عبارت رفع انحصار از زبان انگلیسی حرف جدیدی نیست و در سال 71 و 82 دوبار در شورای عالی آموزش و پرورش تصویب شده است که بچه‌ها از بین 6 زبان خارجی هرکدام را خواستند انتخاب کنند و آن را یاد بگیرند. کانون زبان ایران که الان زیر مجموعه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است، همه این زبان‌ها را آموزش می‌دهد. من یک‌بار از آن‌ها آمار گرفتم که چند درصد در آن‌جا انگلیسی میخوانند و چند درصد زبان‌های خارجی دیگر؟ آمار‌ها نشان داد که نزدیک به 99درصد دانش‌آموزان زبان انگلیسی را انتخاب کرده بودند.»
او ادامه داد: « اگر آموزش زبان را به اختیار دانش‌آموزان بگذاریم باز هم همچین اتفاقی خواهد افتاد. این مسیرها همه طی شده است. در سال 71 ما کتاب زبان آلمانی را نوشتیم و درسش را ارائه دادیم اما تعداد خیلی کمی متقاضی این زبان بودند.»
فانی گفت: «حال فرض کنیم این طرح تصویب شد و به مرحله اجرا رسید. بنده نیم قرن تجربه در آموزش و پرورش دارم و تاکید می‌کنم که این طرح به هیچ‌وجه قابلیت اجرایی ندارد. فرض کنید در شهر تهران اعلام کنیم که آن‌هایی که قصد تحصیل در زبان المانی دارند، ثبت نام کنند. تجربه نشان می‌دهد که از کل شهر تهران تنها دو سه کلاس آلمانی تشکیل می‌شود. رفت‌وآمد و هزینه‌های آن را چه کسی می‌خواهد متقبل شود؟»
وزیر اسبق آموزش و پرورش خطاب به نمایندگان مجلس گفت: « قبل از آن‌که طرحی را ارائه یا تصویب کنید ببینید که آن طرح را می شود اجرا کرد یا نه؟ زمان مدیریت من در آموزش و پرورش تلاش کردم که در هر منطقه تهران یک کلاس زبان خارجی غیر انگلیسی بگذاریم که در اکثر این مناطق حتی تعداد متقاضی‌ها به یک کلاس درس نرسید.»
او ادامه داد: « نکته بعدی درباره این طرح نحوه تامین معلم است. اگر این قانون تصویب شود بیش از 10سال طول می کشد که معلم آن تامین شود. پراکندگی دانش آموزان از یک طرف و نبود نیروی انسانی از طرف دیگر اجرای این طرح را امکان ناپذیر می‌کند.»
جامعه مدنی هوشمندانه به این طرح واکنش نشان داد
پروانه سلحشوی، نماینده مردم تهران و عضو کمسیون اجتماعی و فرهنگی مجلس در این نشست گفت: « من از اینکه این طرح به نتیجه نخواهد رسید مطمئن هستم. وقتی جامعه مدنی به یک‌باره واکنش نشان داد به این مساله کمک کرد. ما اگر بتوانیم حساسیت جامعه مدنی در دیگر طرح‌ها را نیز به موقع متوجه شویم از ضرر و زیان‌های بعدی جلوگیری خواهد شد.»
او ادامه داد: « به طراحان این طرح پیشنهاد می‌دهم به جای استفاده از عبارت رفع انحصار از زبان انگلیسی، یک زبان دیگر کنار انگلیسی و عربی به برنامه درسی دانش‌آموزان اضافه کنید. حذف زبان انگلیسی از هر جهت که به آن نگاه کنیم اشتباه و نشدنی است.»
سلحشوری گفت: « خواهش من از جامعه مدنی این است که حساسیت خود درباره این گونه طرح ها و مسائل را بالا نگه دارید. ما در برنامه ششم توسعه مصوبه‌ای داشتیم که آثار سوء آن در آینده آسیب‌زننده است و در حال حاضر خیلی‌ها را آزرده خاطر کردیم و از این کشور فراری دادیم.»
او ادامه داد: « قانونی وجود داشت که فرزندان شهید و جانباز و ایثارگر 25درصد سهمیه داشتند. در برنامه ششم توسعه یک 5درصد برای کسانی که 6ماه به جبهه رفته اند قائل شدیم و همسران و فرزندان و دایره افراد فامیل را هم اضافه کردیم. این سهمیه 25درصد قبلا پر نمی‌شد. 7 الی 8درصد پر می شد و مابقی به سهمیه آزاد اختصاص می‌یافت. در قانون جدید عملا 30 درصد به سهمیه‌ها اختصاص می‌یابد و عملا در همه سطوح تحصیلات از کارشناسی تا هیات علمی از این سهمیه استفاده می‌کنند.»
نماینده تهران گفت: « امروز 30 درصد سهمیه شاهد و ایثارگران است. 30درصد سهمیه مناطق محروم است و بخشی هم سهمیه هیات علمی است که از نظر من این هم اشتباه است. رتبه 100 نباید کنار رتبه 87 هزار در دانشگاه بنشیند. با این قانون مصوبه در برنامه ششم توسعه ما تبعیض را نهادینه کردیم و انحصار و جداسازی به وجود آوردیم. این واکنش جامعه مدنی به طرح رفع انحصار زبان را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم جامعه مدنی در تصویب طرح‌های اینچنینی همچنان آگاه باشد و به موقع واکنش نشان دهد. نباید بگذاریم در مجلس طرح‌هایی تصویب شود که آثار سوء آن در اینده گریبان‌گیر جامعه باشد.»
این طرح عدالت آموزشی را خدشه‌دار می‌کند
فریده اولاد قباد، نماینده مردم تهران و عضو کمسیون آموزش مجلس نیز در این نشست گفت: « طرح رفع انحصار از زبان انگلیسی نیازمند کار کارشناسی است و ایرادات بسیاری دارد. این طرح برخلاف اصل 30 قانون اساسی است و آموزش رایگان را زیر سوال می‌برد و عدالت آموزشی را خدشه‌دار می‌کند. خیلی از خانواده‌ها در مناطق کم‌برخوردار نمی‌توانند فرزندان خود را در آموزشگاه آزاد ثبت نام کنند.»
او ادامه داد: « نکته بعدی درباره معلمان زبان است و این طرح آن‌ها را بلاتکلیف می‌کند. دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان که رشته زبان را انتخاب کردند نیز وضعیت خوبی پیدا نمی‌کنند.»
این طرح را قابل اجرا نمی‌دانم
مهدی نوید ادهم، دبیر شورای عالی آموزش و پرورش گفت: این طرح را که کاستی‌های فراوانی دارد را قابل اجرا نمی‌دانم. این طرح با عدالت آموزشی و مسائل کارشناسی هیچ همخوانی و سنخیتی ندارد.
ما در شورای عالی آموزش و پرورش از این منظر به موضوع نگاه کردیم که سیستم اموزشی م تک زبانه نشود و در همین راستا در سال 81 با پیشگامی خوب آموزش زبان‌های خارجی دیگر را تصویب کرد و اجازه داد که از ظرفیت بخش خصوصی هم استفاده شود. این طرح از این منظر آورده جدیدی ندارد.»
سوال پیش می‌آید که چرا نتوانستیم این طرح را در سال 81 اجرا کنیم؟ در همان سال کانون زبان اعلام کرد که بیش از 99درصد متقاضیان مایل به تحصیل زبان انگلیسی هستند این بدان معناست که تقاضای اجتماعی وجود ندارد که ما بخواهیم چیری را عرضه کنیم. ما باید این ریشه‌ها را واکاوی کنیم که آموزش زبان خارجی غیر انگلیسی در نظام آموزشی ما و در جامعه با چه موانعی رو به رو است.»
