تکنیک ھای پرورش خلاقیت (6)
جلسه ٨: خلاقیت ذاتی خود را بپذیرید
موضوعات قدیمی با طرحھا و ایده ھای جدید(طراحی)
تمرین در کلاس:
- توضیح روش « حذف کردن » با طرح سؤال:
آیا میتوان به جای سگ از حبوانات کوچکتری برای کمک به نیروی پلیس استفاده کرد؟
آیا میتوان به جای کلاس به این بزرگی در جای کوچکتری درس خواند؟
- با توجه به چند ویژگی اصلی بخاری که میتوان از روشن بودن آتش در آن و یا داشتن دودکش نام برد، شومینه ای را طراحی کنید
- فر گازی طراحی کنید که سوختش و شکلش و نحوه ی استفاده از آن به صورت خاصی باشد که تاکنون وجود نداشته است.
- خانه ی رؤیاھایتان را بکشید.
تمرین در منزل:
- تکمیل طرحھا در منزل و به ھمراه آوردن وسایل کاردستی ھمچون چسب و کاغذ رنگی یا خمیر بازی
جلسه ٩: خلاقیت ذاتی خود را بپذیرید
کاردستی بسازید
تمرین در کلاس:
- « معکوس سازی » توضیح داده شود؛ مثل:
آیا نمی شود به جای آنکه بیمار به دکتر مراجعه کند، دکتر به سراغ بیمار بیاید؟
آیا تا به حال تصور کرده اید که خیار شیرین به جای خیار شور چه مزه ای می دھد؟
- ساختن کاردستی با موضوع مختلف
تمرین در منزل:
- با کاغذ یا تکه ھای چوب و یا مواد مختلف دیگر چه چیزھایی میتوان ساخت؟
- با چسب، پنبه و چوب کبریت
جلسه ١٠ : خلاقیت ذاتی خود را بپذیرید
کاردستی بسازید
تمرین در کلاس:
- « تکنیک ارتباط اجباری » توضیح داده شود:
در این روش بین دو یا چند کلمه ای که کاملاً تصادفی انتخاب شده اند ارتباط برقرار می شود؛ این توصیفات و ارتباطات اولیه میتوان در مراحل بعدی کاملاً از دو کلمه ی ابتدایی جدا شده و بی ربط به آنھا بشود. به عنوان مثال: بین صندلی و زمین:
الف- نوعی از صندلی که به درون زمین برود.
ب- نوعی از صندلی که فاصلهی آن با زمین کم یا زیاد شود.
ج- تولید صندلی کروی شکل که درون آن ھوا باشد.
تمرین در منزل:
- دو تمرین مختلف از ارتباط اجباری(دو چیز مختلف به صورت دلخواه انتخاب کرده و ارتباطات بین آنھا را بنویسید).
- با مقواھای رنگی و ترکیب آنھا با ھم
- با مواد دور ریختنی چه چیزھایی میتوان ساخت (مثلاً شیشه ی خالی)
- با کاغذ حداکثر چیزھایی که میتوانید بسازید.
جلسه ١٠ : اصل سوم: برای آنچه ھرگز وجود نداشته است، فکرتان را باز نگه دارید و خلاقانه زندگی کنید
«چرا نه . . . ؟ »
ھر چیزی که امروز عالی به نظر می آید، زمانی غیر ممکن به نظر می رسید.(ضرب المثل چینی)
تمرین در کلاس:
- « توفان ذھنی » را امتحان کنید.
- لطفاً تمام اشیایی که واجد و دارای سه صفت گرد، ترش و زرد ھستند، بنویسید؛ یعنی ھر کدام را که مینویسید ھم گرد و ھم ترش و ھم زرد باشد.
- علت اصلی عملکرد ضعیف، در نه گفتن خلاصه میشود. نه و نمی شود کلمات آسیب رسانی ھستند. برای افزایش خلاقیت باید بیاموزید که از نه و نمیشود گفتن بپرھیزید. اولین تمرینتان این است که در ادامه ی جملات منفی و ضد انرژی ھمچون« این شدنی نیست! » بگویید : « چرا شدنی نیست ؟ »
البته این نه نگفتن ھا استثنائاتی ھم دارد و شما باید در موارد ذیل به موقع با جواب ھای منفی خودتان را از آسیب و خطر دور نگه دارید؛ مثل:
ü قوانین اجتماعی
ü اصول اخلاقی
ü اخلاق و قوانین رفتاری
- حال بیایید قانون نه نگفتن به ایده ھای خودمان را در مورد تمرین زرد، تر شِ گردمان به کار ببریم.
· آیا صندلی میتواند زرد، ترش و گرد باشد؟ بله میتواند.
· آیا یک میز میتواند زرد، ترش و گرد باشد؟ بله میتواند.
· آیا یک ساختمان میتواند زرد، ترش و گرد باشد؟ بله میتواند.
- شاید اگر سؤالمان را کمی عوض کنیم و بپرسیم: چه چیزھایی ھستند که زرد، ترش و گرد نیستند؟ اولین جوابمان میتواند مربع باشد. آیا مربعھا میتوانند گرد باشند؟ ذھن شما چه جوابی به این مسأله میدھد؟ اما آیا میدان (square) گرد نیست؟ و یا رینگ (Ring) بوکس گرد نیست؟
به نظر شما اگر دستمال کاغذی مربع شکلی را دور یک توپ تنیس بپیچیم مربع گرد نخواھیم داشت؟
اگر یک کاغذ مربع شکل را مچاله کنید. یک کاغذ مربع گرد خواھید داشت.
شما میتوانید روی لیست دیگری کار کنید و در نوشتن اشیایی که « سفید سیاه » یا « مایع خشک » و یا « زبر لطیف » اند استفاده کنید.
- جملات بدون منظور و بی ھدفی بنویسید، بدون توجه به آنچه که می نویسید.
تمرین در منزل:
یک زندگی رؤیای و خیالی برای خودتان در جایی دوردست تصور کنید و یا آدمھا یا موجوداتی که نمی شناسید ولی توصیفشان میکنید.
جلسه ١١ : اصل سوم: برای آنچه ھرگز وجود نداشته است، فکرتان را باز نگه دارید و خلاقانه زندگی کنید
طراحی پوستر – مثبت باشید تا خلاقتر شوید.
تمرین در کلاس:
- طراحی پوستر بر اساس کدام یک از تکنیکھای خلاقیت امکان پذیر می شود؟
- چه می شد اگر پوستر به جای اینکه دیدنی بود شنیدنی میشد؟
- چه می شد اگر در پوستر به جای متن از ال سی دی ھای کامپیوتری ریز استفاده کرد؟
- چه می شد اگر به جای کاغذ در درست کردن پوستر از آب استفاده کنیم؟
تمرین در منزل:
دو مقوای رنگی انتخاب شده را با ھم ترکیب کنید و تمرینھای مربوط به اسکمپر را روی آن پیاده کنید.
جلسه ١٢ : اصل سوم: برای آنچه ھرگز وجود نداشته است، فکرتان را باز نگه دارید و خلاقانه زندگی کنید
«چه میشد اگر . . . ؟ »
تمرین در کلاس:
- اصل سوم: برای آنچه که ھرگز وجود نداشته است، فکرتان را باز نگه دارید و خلاقانه زندگی کنید.
- تکنیک «چه می شد اگر . . . ؟ » توضیح داده شود:
چه می شد اگر نخستین انسان روی زمین بودید؟
و طراحی چند سؤال از قبیل:
- مھمترین آرزوی شما چه بود؟
- آیا از باریدن برف نمی ترسیدید؟
- اسم آن را چه می گذاشتید؟
- آیا دویدن را بلد بودید؟ (چه گونه انسان دویدن را یاد گرفت؟)
- فرض کنید مایه ی حیات به جای آب، روغن بود، آن وقت چه اتفاقی می افتاد و جھان چه شکلی می شد.
چه می شد اگر:
- ناخن ھایمان دراز نمی شد؟ آتش کشف نمیشد؟ نمی توانستیم بدویم؟ انسان دو بینی و یک گوش داشت؟
تمرین در منزل:
- ١٠ تا چه می شد اگر طراحی کنید؟
- به ٥ تا از آنھا جواب دھید.
