مشورت در انتخاب رشته
در ایام انتخاب رشته، افراد، مۆسسات و بنگاه های مختلف با شعارهای مختلف، جذاب و رنگارنگ، تبلیغات وسیعی را با استفاده از ابزارهای مختلف برای ارائه مشاوره و انتخاب رشته برای داوطلبان آزمون سراسری به راه می اندازند.
واقعیت این است که اغلب این ها برای کسب سود این کار را می کنند؛ در حالی که نه صلاحیت این کار را دارند و نه مجوز آن را. متأسفانه بسیاری از آن ها نه تنها کمکی به دواطلبان نمی کنند، بلکه موجب تشویش، اضطراب، سردرگمی و حتی به اشتباه انداختن آنان نیز می شوند که مشکلات بسیاری را برای مراجعه کنندگان به خود ایجاد کرده و می کنند؛ از نظر ما انتخاب رشته فقط حق داوطلبان است و افراد واجد شرایط صرفاً می توانند به عنوان مشاور به آنان کمک کنند؛ به همین علت تأکید می شود که در این خصوص خود شما با همکاری والدینتان، بهترین انتخاب رشته را انجام دهید؛ لذا از مراجعه به افراد و مۆسسات سودجو خودداری کنید. ضمناً برای بهره مندی از مشورت دیگران به نکاتی که در این بخش به آن ها اشاره شده است توجه کنید:
پیشنهادهایی در مورد مشورت با دیگران
مشورت، فرصتی برای رشد و کسب تجربه است. مشورت به ما کمک می کند که برای انتخاب آگاهانه، نسبت به موضوعات مورد نظر آگاهی و شناخت کسب کنیم.
امروزه بسیاری از فعالیت ها بر پایه مشورت صورت می گیرد. محصول مشورت برآیند افکار متنوع است؛ افکاری که هر کدام ممکن است یکی از ابعاد پدیده ای خاص را در نظر بگیرد؛ بنابراین، می توان گفت که چنانچه مشورت با دیگران به درستی صورت پذیرد، غالباً نتیجه مطلوبی را در بر خواهد داشت.
در اسلام و متون غنی آن، مفاهیمی از قبیل مشورت، راهنمایی، هدایت و ... بارها مطرح شده و مراجعه به افراد دانا و معتبر برای شور و مشورت مورد تأکید قرار گرفته است. پیشرفت های بشر نیز مرهون نقطه نظرهای گوناگون است که می تواند با مشورت حاصل گردد.
با چه کسی مشورت کنیم؟
در باب فایده و ضرورت مشورت با شما سخن گفتیم؛ اما به راستی از چه کسانی مشورت بخواهیم؟
کسانی می توانند ما را در انتخاب یاری کنند که ویژگی های زیر را داشته باشند:
· آگاهی و شناخت
بدیهی است چنانچه کسی درباره موضوع مورد نظر شناخت نداشته باشد، از شایستگی لازم برای ارائه راهنمایی برخوردار نیست، و چنین شخصی نه تنها با کوشش خود ما را در تصمیم گیری یاری نمی کند، بلکه با دادن اطلاعات نادرست و در برخی از موارد ضد و نقیض، موجب سرگردانی بیشترمان خواهد شد.
· توانایی مشاوره
کسانی که در زمینه مورد نظرمان تخصص دارند (به طور مثال با رشته های تحصیلی و دانشگاه ها آشنایی دارند) ولی نمی توانند ما را خوب راهنمایی کنند، برای مشاوره مناسب نیستند؛ از این افراد فقط باید برای کسب آگاهی استفاده کرد.
· میل و علاقه
نمی توان کسی را مجبور کرد که ما را راهنمایی کند. اگر با کسی مشورت می کنیم که تمایلی به این کار ندارد، ممکن است یا اطلاعات خود را در اختیار ما قرار ندهد یا اینکه به گونه ای رفتار کند که در نهایت، چیزی دستگیرمان نشود و مجبور شویم که از مشورت با او صرف نظر کنیم.
· اعتماد
نمی توان به همه اعتماد کرد؛ بخصوص در برخی از موارد که نیازمند تصمیم گیری برای امور مهم هستیم. در مورد انتخاب رشته و محل تحصیل هم اعتماد و اطمینان به افراد از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا ممکن است علی رغم آنچه که یک فرد اظهار می دارد، دارای توانایی و ارزش و دیگر خصوصیات لازم در این زمینه نباشد.
· تجربه واقعی
عده ای هستند که در مورد رشته های تحصیلی اطلاعاتی دارند، اما از آنجایی که این افراد عملاً تحصیل در آن رشته را تجربه نکرده اند، شاید مشاوره با آنان به نتایج واقعی منجر نشود؛ در این مورد، دانشجویان، فارغ التحصیلان و شاغلان در رشته مورد نظر ما می توانند مشاوران خوبی باشند.
· سعه صدر
معمولاً داوطلبان، هنگام انتخاب رشته سۆال های زیادی دارند و تمایل دارند که به سرعت به جوابشان برسند. این رفتار ممکن است باعث ناراحتی و آزار دیگران شود؛ بنابراین، باید با کسی مشورت کنیم که با سعه صدر و حوصله فراوان ما را راهنمایی کند.
· انعطاف پذیری
یک مشاور کارآمد، فردی است که از انعطاف پذیری بالایی برخوردار باشد و بتواند اطلاعات و آگاهی های خود را با اطلاعاتی که ما به دست آوردیم ترکیب کند و انتخاب بهینه را به ما پیشنهاد دهد.
نکاتی سودمند
- برای فرصتی که به منظور انتخاب رشته در اختیار شما قرار داده شده است، برنامه ریزی کنید.
- به هنگام انتخاب رشته تحصیلی، خونسردی خود را حفظ کنید و سعی کنید که در یک محیط آرام این کار را انجام دهید.
- هدف خود از ورود به دانشگاه را مشخص سازید.
- به رشته هایی فکر کنید که به آن ها علاقه دارید.
- علاوه بر علاقه، توانایی علمی خود را در رشته مورد نظر نیز در نظر بگیرید.
- درباره مراکز آموزشی و رشته هایی که انتخاب می کنید اطلاعاتی کسب کنید.
- هرگز به اطلاعاتی که تنها از یک منبع به دست آوردید، اکتفا نکنید.
- اگر برایتان مقدور است، به دانشگاه های مورد نظر مراجعه کنید.
- امکانات دانشگاه مورد نظر (استاد، خوابگاه و ...) و دوری احتمالی آن از شهر محل سکونت خود را نیز در نظر بگیرید.
- اگر توان پرداخت شهریه یا هزینه تحصیل در برخی از رشته ها را ندارید، آن ها را انتخاب نکنید.
- اگر ورود به دانشگاه را صرفاً به منظور ارتقای وضعیت اقتصادی خود انتخاب کرده اید، درباره آینده شغلی رشته های انتخابی خود اطلاعاتی کسب کنید.
- از منابع اطلاعاتی استفاده کنید و با شناختی که کسب کرده اید تصمیم گیری نهایی خود را انجام دهید.
- هرگز نمرات و ضرایب خود را با نمرات و ضرایب سال های گذشته یا داوطلبان گروه های آزمایشی دیگر مقایسه نکنید.
- سعی کنید که هنگام اولویت بندی رشته ها بر حسب علاقه خود این کار را انجام بدهید.
- در تکمیل فرم انتخاب رشته دقت کنید، و در صورت امکان از دیگران بخواهید که آن را مورد بازبینی قرار دهند.
- توجه داشته باشید که پذیرفته شدگان دوره های روزانه هر سال نمی توانند در آزمون سراسری سال بعد شرکت کنند؛ بلکه این افراد پس از یک سال محرومیت از شرکت در آزمون سراسری می توانند مجدداً (در صورت دارا بودن دیگر شرایط و ضوابط) در کنکور شرکت کنند.
- هیچ گاه صرفاً برای وارد شدن به دانشگاه مبادرت به انتخاب رشته نکنید؛ زیرا تجربه نشان داده است که این کار موجب پشیمانی داوطلب شده و راه های برگشت را نیز به روی وی خواهد بست.
- گزینش دانشجو در بیشتر رشته ها به صورت بومی در استان، ناحیه یا قطب انجام می شود؛ بنابراین، پیشنهاد می شود که حتی الامکان از انتخاب محل هایی که در خارج از مناطق بومی شماست خودداری نمایید.
- این نکته را به یاد داشته باشید که انتخاب رشته صحیح سبب می شود تا افراد در جایگاه واقعی خود قرار گیرند.
- هنگام انتخاب رشته به مقطع تحصیلی رشته های انتخابی نیز توجه داشته باشید. برخی از رشته ها در مقطع دکتری و کارشناسی ارشد و برخی دیگر در مقطع کارشناسی و تعدادی نیز در مقطع کاردانی دانشجو می پذیرند.